Schizofrenia – co to jest? Objawy, przyczyny, leczenie. Zrób test na schizofrenię

Wykonywano wiele badań dotyczących tego, czy schizofrenia jest dziedziczna. Do dziś naukowcy toczą o to spór. Istnieją pewne pobudki, by twierdzić, że schizofrenia może być dziedziczna, ponieważ nieco częściej pojawia się ona w rodzinach, w których ktoś wcześniej na nią chorował. Różnice jednak w wynikach badań nad dziedziczeniem schizofrenii są dość znaczne.

Sprawdź: Probiotyki z witaminą D dla mózgu. Wspierają funkcje poznawcze u chorych ze schizofrenią

Prawdopodobieństwo wystąpienia schizofrenii u dziecka, gdy oboje rodzice są nią dotknięci, wynosi według Elsassera (1939/52) 40-50%; wg Schultza (1940) 31%, a 41%, gdy oboje rodzice mają typową formę schizofrenii; wg Luxenburgera (1928) i Kallmanna (1946) 68%. Różnica w zgodności między bliźniętami dwu, a jednojajowymi, co do występowania schizofrenii wynosi wg Luxenburgera (1928) 3-67%, a wg Kallmanna (1953) 15-86%. Wszystkie więc badania przemawiają jednak za znaczeniem czynnika dziedzicznego w schizofrenii.

Przyczyny schizofrenii to m.in:

• traumatyczne doświadczenia w dzieciństwie,
• obciążenia genetyczne,
• zażywanie narkotyków,
• choroby psychiczne w rodzinie,
• komplikacje podczas zabiegów medycznych (niedotlenienie mózgu).

Wysłuchaj podcastu stronyZDROWIA
Dr Magdalena Flaga-Łuczkiewicz, lekarz specjalista psychiatra, Centrum Terapii Dialog mówi o chorobach psychicznych w naszym społeczeństwie oraz radzi, kiedy i gdzie szukać pomocy, jeśli zauważamy zaburzenia psychiczne u siebie lub kogoś bliskiego.

Schizofrenia może wystąpić nagle i niespodziewanie, bądź pojawiać się bardzo powoli. W związku z tym psychiatrzy dokonali podziału na 4 różne początki tej choroby: nagły, nerwicowy, powolny i paragnomen.

Nagły początek schizofrenii – choroba następuje nawet w ciągu dwóch dni, nie pozostawiając przypuszczeń, że konkretna osoba ma duży problem natury psychicznej. Może przejawiać się:

• dziwacznością,
• próbą samobójczą,
• samookaleczaniem się,
• ogromnym poczuciem lęku,
• stanem zmącenia,
• urojeniami, omamami, itp.

Czytaj także: Zamiast pizzy zjada... papier toaletowy. Groźny nałóg niszczy zdrowie i zagraża życiu. Co to jest pica i czemu ludzie jedzą kał lub szkło?

Powolny początek schizofrenii – choroba może rozwijać się przez długie miesiące, a nawet lata i ukazać się dopiero w sytuacji zaburzenia choremu struktury codziennego funkcjonowania. Powolny początek schizofrenii da się zauważyć podczas wpadania w szał, przejawiający się u chorego gwałtownymi wybuchami bez większych powodów. W takich sytuacjach bardzo ciężko nawet najbliższemu otoczeniu o postawienie jakiejkolwiek diagnozy. Bodźcami dającymi do myślenia mogą być, np.:

• nagłe wyłączanie się osoby chorej z rozmów, poczucie, że jest ona nieobecna, pomimo przebywania wśród ludzi,
• apatia i goszczący na twarzy grymas,
• patrzenie na innych z nienawiścią,
• zaniedbywanie codziennych obowiązków.

Nerwicowy początek schizofrenii – jest to trudny do zdiagnozowania rodzaj tej choroby, ponieważ często przejawia się bardzo podobnie, co klasyczna nerwica i w zasadzie wyłącznie specjalista, przeprowadzając wywiad z chorym i jego najbliższymi może wydać trafną diagnozę, co do nerwicowych zaburzeń schizofrenicznych.

Paragnomen schizofrenii – jest to jedna z form poprzedzona na kilka tygodni lub nawet miesięcy jakimś piorunującym wydarzeniem, czyli bardzo nietypowym zachowaniem, nie pasującym do danego człowieka. Czyn nazywany “paragnomen” zazwyczaj nie ma żadnego sensu i jest poważnym przestępstwem.

Schizofrenia najczęściej objawia się dezintegracją funkcji psychicznych: spostrzegania, myślenia, emocji i osobowości. O ile w umyśle zdrowego człowieka rodzą się myśli, które później mogą być zamienione w działania, tak w przypadku osoby chorej nie działa ten związek przyczynowo- skutkowy. Chory stale ma tzw. mętlik w głowie. Ma także wrażenie posiadania kilku osobowości. Często słyszy głosy i widzi obrazy, których nie ma.

O swoich objawach schizofrenii opowiada Kristy Trigg:

– jej najbardziej charakterystyczną cechą jest narastające zobojętnienie osoby chorej na wszystko, co ją otacza: kontakty z bliskimi, na pracę, swój los, jak i los rodziny. Chory nie sprawia większych problemów społecznych, nie popada w konflikty bo nic go nie interesuje. Niekiedy może być odbierany przez środowisko nawet jako nieszkodliwy. Docelowo jego nieleczona schizofrenia szybko się pogłębia.

– jest zupełnym przeciwieństwem prostej postaci tej choroby. Charakteryzuje się nadmiernym zaangażowaniem we wszystko, co otacza daną osobę. Na pierwszy rzut oka można zauważyć jej nadpobudliwość. Często może przypominać swoim zachowaniem kilkulatka: zadaje głupie pytania, ma nagłe wybuchy śmiechu, nie ma żadnego skrępowania względem innych osób, wszędzie jest jej pełno i wcale nie zauważa nic dziwnego w swoim zachowaniu. Jest kompletnie nieprzewidywalna.

– o ile w dwóch powyższych rodzajach schizofrenii życie chorego wypełniała pustką, którą sam sobie stworzył, tak w tym przypadku otoczenie oddziałuje na człowieka ze stokrotną siłą. Może on nagle zatrzymywać się w bezruchu. Wpatrywać z otwartą buzią i wytrzeszczonymi oczami na zwykłą sytuację, która dzieje się obok niego, będąc nią strasznie zaabsorbowany. Może także wykonywać wciąż te same gesty, bardzo szybko i energicznie, uciekając od tego, co go otacza przez zbyt mocne przytłoczenie tym. Podczas reagowania na bodźce zewnętrzne choremu zawsze towarzyszy uczucie silnego lęku. Między dwoma rodzajami zaburzenia ruchowego (szału i zahamowania) mieści się wiele stopni zróżnicowanego pobudzenia.

– urojenia docelowo towarzyszą wszystkim ludziom ze schizofrenią. Niezależnie od jej rodzaju. Jednak w schizofrenii paranoidalnej urojenia są objawem odczuwanym przez chorego najmocniej. Przebiega w ten sposób, że zdrowy człowiek często dostaje olśnienia, np. po kilkudziesięciu latach i w głowie tworzy wizję swojego świata, który dopiero odkrywa. Jest on zupełnie odrealniony od tego, co rzeczywiście go otacza. Bardzo wyraźnie słyszy głosy w głowie. Często przed oczami migają mu dziwne obrazy. Z takimi zaburzeniami człowiek nie jest w stanie normalnie funkcjonować.

– inaczej schizofrenia resztkowa. Dotyczy osób, które w przeszłości przeszły walkę ze schizofrenią, która objawiała się urojeniami i innymi dolegliwościami psychicznymi, eliminującymi chorego z normalnego życia. Po długim czasie, pomimo ogólnego powrotu do stanu normalności osoba ta ma zubożałe życie towarzyskie i uczuciowe. Wciąż nie czerpie w pełni radości z życia i na większość zdarzeń reaguje z obojętnością. Mimo to jej stan i tak jest dużo lepszy niż miało to miejsce kiedy pierwszy raz schizofrenia zaatakowała tę osobę.

Schizofrenia u dzieci

Psychiatra, Monika Gajdzik o schizofrenii u dzieci:

Najważniejsze w skutecznej terapii schizofrenii jest jej wieloczynnikowość. W tym przypadku składa się na nią leczenie: typu biologicznego, typu psychologicznego (psychoterapia) oraz leczenie typu socjologicznego (socjoterapia).

• podawanie choremu leków w postaci neuroleptyków i tymoleptyków (przeciwdepresantów),
• wstrząsy elektryczne – stosowane w głębokich stanach katatonicznych (przy zagrożeniu śmierci), podczas silnego podniecenie, jak i wycofania się z życia. W sytuacjach, gdzie psychoza jest bardzo silna, ponieważ wstrząsy najszybciej przerywają taki stan rzeczy. Wstrząsy mogą skutkować znaczną poprawą nastroju. Powinny być wykonywane seriami i nie przekraczać 8-10 w jednym seansie. Najczęściej wykonywane w odstępie czasowym ok. 3 dni. To leczenie zawsze musi odbywać się w obecności doświadczonego anestezjologa.
• zapaści insulinowe – na jedno leczenie składała się ok. 20-30 zapaści. Polega ono na podawaniu choremu dawek insuliny, stopniowo zwiększając ich ilość aż do momentu, w którym pacjent straci przytomność. Następnie pozostawia się go na kilkanaście minut, monitorując przy tym czynności życiowe. W tym czasie podaje się dożylnie roztwór cukru. Następnego dnia zabieg jest powtarzany przy jednoczesnym zmniejszaniu dawki insuliny, (ponieważ pacjent i tak jest na nią szczególnie uwrażliwiony). W wielu szpitalach nie praktykuje się tej formy leczenia, ponieważ zawsze istnieje ryzyko, że dojdzie do nieodwracalnej zapaści, z której pacjent nigdy się nie wybudzi.

Terapeuta powinien okazać choremu:

• uczucie i miłość,
• zaufanie,
• zrozumienie względem jego wybuchów (jednocześnie nakreślając prawidłowe rozwiązanie takich sytuacji),
• poczucie zrozumienia,
• traktowanie z maksymalną szczerością,
• chęć rozmowy na często bezsensowne tematy poruszane przez pacjenta.

Terapeuta powinien okazać choremu:

• chęć przyjęcia go do świata normalnych ludzi,
• wiarę w przeświadczenie, że szpital psychiatryczny to dla niego jedynie pewien etap leczenia, a nie rozwiązanie problemu na stałe,
• możliwość integracji się z innymi chorymi, (jeśli to nie zagraża bezpośrednio ich życiu).

Jeśli na większość pytań odpowiesz twierdząco, będzie to dla ciebie wskazówka, aby udać się na konsultację do specjalisty. Nieleczona schizofrenia może mieć destrukcyjny wpływ na twoje życie.

• Zdarzają ci się wybuchy gniewu bez większego powodu?
• Jesteś apatyczny względem otoczenia i zazwyczaj nie masz ochoty z nikim rozmawiać?
• Maksymalnie ograniczyłeś wyjścia z domu?
• Słyszysz czasem głosy w swojej głowie?
• Często wydaje ci się, że masz jakieś “wewnętrzne ja”, które z tobą walczy?
• Uczestnicząc w życiu społecznym stale komentujesz to co cie otacza?
• W sytuacji, gdy się zdenerwujesz pojawiają się przed twoimi oczami flesze w postaci dziwnych obrazów?
• Miewasz myśli samobójcze?

Źródło:
Kępiński, “Schizofrenia”