Pieprzyki: znamiona barwnikowe - czym się charakteryzują i czy warto je usuwać?

Ocena i badanie pieprzyków

Pieprzyki znajdują się na skórze wielu osób. Jeśli zmiana na skórze wydaje się zagrożeniem, bo np. powiększa się, zmienia kształt brzegów z owalnego na bardziej postrzępiony, zmienia kolor na ciemniejszy, utrudnia choćby zakładanie ubrania, wówczas dobrze jest zgłosić się do dermatologa. To on jednoznacznie będzie umiał stwierdzić, czy pieprzyk może skutkować rozwinięciem się czerniaka.

Pieprzyki pojawiające się na skórze ocenia się za pomocą pięciostopniowej skali ABCDE:

• A – asymetria – jeśli da się stwierdzić, że pieprzyk jest bardzo asymetryczny, oznacza to, że może przekształcić się w czerniaka.
• B – brzegi – jeśli pieprzyk ma nieregularne brzegi, wówczas istnieje ryzyko, że przekształci się w czerniaka.
• C – kolor – jeśli ma niejednolitą barwę (czyli melanocyty są rozłożone nierównomiernie) istnieje zagrożenie powstania czerniaka.
• D – średnica – pieprzyk może się okazać niebezpieczny, jeśli ma więcej niż 0,5 cm średnicy.
• E – rozwój – zmiana wyglądu znamienia w trakcie ostatnich trzech miesięcy powinna zwrócić uwagę, może świadczyć o rozwoju choroby.

Jeśli osoba posiadająca pieprzyki zauważy u siebie którąkolwiek z powyższych cech, wówczas koniecznie powinna zgłosić się do dermatologa w celu skonsultowania objawów.

Dermatolog w większości przypadków jest w stanie na podstawie obserwacji ocenić, czy pieprzyk kwalifikuje się do usunięcia, czy jest tylko niegroźną plamką na skórze. Jeśli jednak chce przyjrzeć się dokładniej zmianie na skórze, wówczas posługuje się specjalnym urządzeniem. Dermatoskop pozwala powiększyć obraz nawet 20-krotnie, dzięki czemu wyraźnie widać, czym jest znajdujące się na skórze znamię barwnikowe.

Usuwanie pieprzyków

Usuwanie pieprzyków jest dość częstym rozwiązaniem w przypadku osób, które ze względów zdrowotnych lub estetycznych nie chcą mieć na skórze znamion. Zwłaszcza wtedy, gdy znamiona te znajdują się w miejscu często odsłanianym i negatywnie wpływają na wygląd. Usunięciu często poddawane są pieprzyki na twarzy.

Co prawda, nie każdy pieprzyk kwalifikuje się do usunięcia, jednak lekarze zalecają, aby usuwać te znamiona, które są często nasłoneczniane – mogą one rozrastać się i w przyszłości stać się dużym problemem. Co ciekawe, usuwać należy także te pieprzyki, które znajdują się w newralgicznych miejscach – np. są stale naruszane przez pasek od spodni, przez gumkę od bielizny czy ramiączko od biustonosza. W takim przypadku pieprzyk lepiej usunąć na wszelki wypadek. Nie jest to zabieg trudny ani zbyt inwazyjny, dlatego nie trzeba się go obawiać.

Jest kilka metod na usuwanie pieprzyków. Pierwsza to metoda chirurgiczna, czyli usunięcie znamienia skalpelem przy wykorzystaniu znieczulenia miejscowego. Po wycięciu pieprzyka metodą chirurgiczną zwykle zlecane jest badanie histopatologiczne. Dzięki niemu można stwierdzić jednoznacznie, jaki był charakter tej zmiany na skórze. Po badaniu da się również określić, czy zmiana została wycięta w całości i czy istnieje jakiekolwiek zagrożenie czerniakiem.

Jak wygląda zabieg usunięcia pieprzyka?

Metoda laserowa z kolei pozwala trwale pozbyć się pieprzyków nawet wtedy, gdy są one zakorzenione głęboko w skórze. Czas usuwania jednego pieprzyka to zaledwie kilka minut. Jeśli zmiana jest większa, to potrzeba więcej czasu. Usuwa się je etapami, a między zabiegami powinno się robić kilka tygodni przerwy. Wycinanie pieprzyka metodą laserową jest bezbolesne, nie ma też potrzeby zakładania szwów.

Czerniak a pieprzyk

Wiele osób obawia się, że znajdujący się na ich skórze spory pieprzyk jest zapowiedzią nowotworu. Kiedy pojawia się kwestia czerniak a pieprzyk – w pierwszym przypadku mamy do czynienia z groźnym nowotworem, natomiast w drugim ze zwykłą zmianą w wyglądzie skóry.

Kiedy pieprzyk powinien zacząć martwić? Niepokojące są następujące przypadki:

• Kiedy zmiana zaczyna rosnąć i zmieniać swój kształt.
• Kiedy czarny pieprzyk zmienia kolor na jasny (blednie) i odwrotnie.
• Kiedy zaczyna znajdować się ponad poziomem skóry.
• Kiedy zaczyna krwawić lub wydzielać jakieś inne płyny.
• Kiedy wyrastają z niego włoski.

Ważne jest, aby regularnie obserwować stan swoich pieprzyków. Wtedy na bieżąco można ocenić, czy ich zmiana kwalifikuje je do zabiegu usunięcia. Trzeba także sprawdzać, czy nie pojawiają się jakieś nowe znamiona na skórze. Dzięki temu można w porę zareagować. Jeśli wykryje się problem dostatecznie szybko, to jest większe prawdopodobieństwo wyleczenia. Wszelkich zmian, które budzą jakikolwiek niepokój, nie powinno się bagatelizować.

Aby nie dopuścić do rozwoju czerniaka, trzeba także dbać o siebie. Na pierwszym miejscu pojawia się problem ekspozycji na słońce. Nie można przebywać na słońcu zbyt długo, a podczas opalania należy regularnie smarować się kremem z filtrem. Promieniowanie UV źle wpływa na skórę i może być przyczyną rozwoju czerniaka. W przypadku osób z dużą ilością pieprzyków na całym ciele nie zaleca się zbyt długiego przebywania na słońcu ani opalania w solarium.

Rozdrapanie pieprzyka a nowotwór

Wiele osób niepotrzebnie boi się, że po rozdrapaniu pieprzyka rozwinie się u nich nowotwór. Lekarze przekonują, że nie ma się czego bać. Rozdrapany pieprzyk nie ma żadnego wpływu na zdrowie. Jeśli okaże się, że z rozdrapanego pieprzyka rozwinął się nowotwór, to na pewno nie zostało to spowodowane samym rozdrapaniem. Widocznie już wcześniej stan skóry w tym miejscu był zagrożony, co może potwierdzić badanie histopatologiczne. Szkodliwy wpływ na pieprzyki mają za to promienie UV.

Inną kwestią, która także martwi wiele osób, jest swędzący pieprzyk. Po zauważeniu u siebie takiego objawu należy udać się do lekarza na konsultację. Może bowiem okazać się, że swędzenie jest oznaką poważnych zmian prowadzących nawet do czerniaka.

Czym są czerwone pieprzyki?

Nieco innym rodzajem zmian na skórze są czerwone pieprzyki. Jest to zmiana w zasadzie niegroźna, dlatego nie trzeba jej kojarzyć z rozwijaniem się czerniaka. Są to po prostu naczyniaki. Powstają, kiedy naczynia włosowate rozszerzają się, a to jest cecha charakterystyczna skóry naczynkowej. Pojawiają się zwłaszcza po 40. roku życia, ponieważ ich główną przyczyną jest postępujący proces starzenia się skóry. Zdarza się, że pojawiają się także jako uwarunkowanie genetyczne. Nie trzeba się nimi martwić, bo nie niosą one ze sobą żadnego zagrożenia.

W bardzo nielicznych przypadkach zdarza się, że czerwone pieprzyki są objawem choroby Degosa, czyli choroby naczyń krwionośnych. Czerwone pieprzyki można usunąć tak samo jak te brązowe – za pomocą wiązek laserowych albo przez zabieg chirurgiczny.