Obumarcie płodu – opieka medyczna po poronieniu w Polsce
Obumarcie płodu jest ogromnym przeżyciem dla ciężarnej i jej rodziny. Według raportu Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci (UNICEF) wynika, ze na świecie co ok. 16 sekund rodzi się martwe dziecko. W Polsce wskaźnik martwych urodzeń nie przekracza czterech zgonów na 1000 tys. porodów.
Strata ciąży jest traumatyczną sytuacją, wymagającą szczególnej opieki ze strony najbliższych oraz pracowników medycznych. Wytyczne postępowania zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 2018 r. Określone są tam szczegółowe zapisy w sprawie standardów opieki okołoporodowej nad kobietą w szczególnych sytuacjach.
Czytaj także: „Płód obumarł, trzeba to wyskrobać”. Kobiety po poronieniu doświadczają braku empatii i zrozumienia. Wyniki raportu przerażają
Pracownicy zajmujący się ciężarnymi powinni mieć ukończone specjalistyczne kursy przygotowawcze do pracy z rodzicami, którzy doświadczają śmierci noworodka lub poronienia.
W lutym 2021 roku Najwyższa Izba Kontroli (NIK) wydała niepokojący raport w sprawie zaniedbania opieki nad takimi pacjentkami. Kontrolą objęto 37 szpitali z siedmiu województw. W żadnej placówce nie było specjalnego pomieszczenia, w którym matka mogłaby pożegnać się ze zmarłym dzieckiem.
Według Dziennika Ustaw osoba sprawująca opiekę nad kobietą, która doświadczyła obumarcia płodu, ma obowiązek zapewnić jej czas pozwalający na oswojenie się ze stratą ciąży. Wyjątek stanowi zagrożenie życia i konieczność natychmiastowego podjęcia leczenia.
Zbadany personel medyczny i dyrektorzy szpitali nie dostrzegali specjalnych wymagań pacjentek po stracie dziecka. W części placówek pracownicy nie posiadali odpowiednich szkoleń, jednak wykazywali chęć wzięcia udziału i poszerzenia wiedzy na temat komunikacji z pacjentkami – czytamy w raporcie NIK
Empatia i umiejętność porozumiewania się z kobietą po stracie dziecka jest niezwykle ważna. Przerażający jest fakt, że w niektórych placówkach pacjentkom po poronieniu wręczano przy wypisie broszury na temat karmienia dziecka piersią oraz diety matki karmiącej.
Ważnym elementem opieki po stracie płodu jest oddzielenie kobiety od ciężarnych oraz zdrowo urodzonych noworodków. Przebywanie razem w jednym pokoju może negatywnie wpływać na stan psychiczny i zwiększać ryzyko rozwoju depresji.
Niepokojące jest to, że w pięciu szpitalach pacjentki po poronieniu leżały w jednej sali z kobietami po narodzinach zdrowego dziecka. W jednej z placówek pacjentki zaraz po stracie ciąży umieszczane były na korytarzu – podkreślają autorzy raportu
Raport NIK wykazał również, że wyposażenie na oddziale ginekologiczno-położniczym w większości szpitali, nie było zgodne z wymogami określonymi w prawie. Organizacja pokoi i pomieszczeń do diagnostyki nie zapewniały prawa do intymności oraz godności. Drzwi nie były zabezpieczone przed wejściem niepożądanych osób, a fotele skierowane były w stronę wejścia do gabinetu.
Jednym z najważniejszych elementów opieki nad kobietą po poronieniu jest zapewnienie jej jak najszybciej opieki psychologicznej oraz kontakt z duchownym wyznania, do którego należy. Nie wszystkie pacjentki objęte badaniem miały możliwość skorzystania z pomocy. Brak wystarczającej ilości psychologów oraz stałego do nich dostępu stanowi poważny problem na oddziałach położniczo-ginekologicznych w Polsce.
W trzech placówkach kobiety wcale nie miały możliwości skorzystania z porad psychologa. W 28 z 37 skontrolowanych szpitali nie było prowadzonej rzetelnej dokumentacji, dotyczącej powiadomienia pacjentki o możliwości skorzystania z darmowej konsultacji psychologicznej – jak przeczytać można w raporcie NIK
W większości skontrolowanych szpitali nie zapewniono kobiecie należytej opieki po poronieniu. Głównym powodem tej sytuacji jest nieprzestrzeganie wytycznych zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia.
- Opieka nad pacjentkami w przypadku poronień i martwych urodzeń NIK
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 2018 r. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej