Zapalenie gardła: rodzaje, przyczyny, objawy i sposoby leczenia. Jak nawilżyć gardło?

Określenie przyczyny zapalenia gardła jest kluczowe, ponieważ umożliwia dobranie właściwego sposobu leczenia. Zupełnie inne środki medyczne stosuje się w przypadku zapalenia gardła wywołanego infekcją wirusów, bakterii oraz grzbów. Zapalenie gardła przeważnie wywoływane jest przez zakażenie wirusami, bakterie wywołują tę dolegliwość zdecydowanie rzadziej, a sporadycznie stwierdzana jest infekcja grzybicza. Dokładną przyczynę można poznać wykonując podczas wizyty u lekarza wymaz z gardła.

Dużo informacji dostarczy lekarzowi obszerny wywiad, który powinien przeprowadzić. Jeśli dokładnie obserwujemy swoje ciało zauważymy, w którym momencie pojawiły się niepokojące objawy. Duże znaczenie mają również objawy tworzyszczące zapaleniu gardła, a także wiek pacjenta.

Wirusowe zapalenie gardła ma łagodny przebieg i występuje najczęściej, jako jeden z objawów towarzyszących przeziębieniu lub grypie. Za jego rozwój odpowiadają wirusy grypy, enterowirusy, rinowirusy lub adenowirusy, które wylęgają się przez ok. 1-6 dni. Najbardziej uporczywe objawy jak ból gardła, drapanie, suchość najczęściej mijają po około 7. dniach. Jeśli domowe sposoby zawodzą, należy jak najszybciej wybrać się do lekarza. Być może podanie odpowiednich środków medycznych będzie koniecznością.

Wirusowemu zapaleniu gardła towarzyszą objawy znane z doświadczenia każdemu z nas. Najczęściej pojawia się:

• ból gardła,
• uczucie drapania w gardle,
• chypka,
• pieczenie i suchość,
• problemy z przełykaniem napojów lub pokarmów,
• często również duszący, suchy kaszel i łzawienie oczu.

Objawami towarzyszącymi świadczącymi o stanie zapalnym toczącym sie w organizmie są osłabienie i stan podgorączkowy. Pojawią się, gdy zapalenie gardła jest jednym z objawów przeziębienia lub grypy.

Bakteryjne zapalenie gardła najczęściej wywoływane jest zakażeniem paciorkowecem Streptococcus pyogenes. Infekcja ma nagły początek, rozwija się bardzo szybko i ma gwałtowny przebieg. Charakterystycznymi objawami są szary lub biały nalot na języku, migdałkach oraz obrzęk węzłów chłonnych w okolicy szyi. W przebiegu choroby, który jest poważniejszy od przebiegu wirusowego zapalenia gardła, może pojawić się wysoka gorączka i czasowa utrata głosu. Infekcji nie towarzyszy natomiast kaszel i ani katar.

Nieleczone lub leczone w niewłaściwy sposób bakteryjne zapalenie gardła może doprowadzić do poważnych powikłań, ponieważ ma tendencję do rozprzestrzeniania się na inne, leżące niedalego gardła struktury. Do konsekwencji należą zapalenie krtani, tchawicy, oskrzeli, a nawet płuc. Zapalenie może rozprzesztrzenic się na ucho środkowe i doprowadzić do anginy. Poza tym może pojawić się ropień okołomigdałkowy oraz gorączka reumatyczna. Najpoważniejszym powikłaniem jest ostre kłębuszkowe zapalenie nerek.

O ile wirusowe zapalenie gardła można zwalczyć domowymi sposobami, to w przypadku wystąpienia bakteryjnego zapalenia gardła, sprawa wygląda nieco poważniej. Prawdopodobnie nie obędzie się bez antybiotykoterapii, która powinna być idealnie dobrana do potrzeb pacjenta (czyli po wykonaniu wymazu gardła z antybiogramem!).

Opryszczkowe zapalenia gardła ma podłoże wirusowe i najczęściej pojawia się u dzieci. Wirus opryszczki HSV może przedostać się do organizmu na trzy różne sposoby:

• drogą kropelkową,
• poprzez bezpośredni kontakt z osobą zarażoną,
• rzez kontakt pośredni np. picie z tego samego kubka, co osoba chora.

Wirus HSV przez wiele lat może pozostawać w organizmie w uśpionej postaci i nie dawać żadnych objawów, mogących świadczyć o jego obecności. Do aktywacji wirusa może dojść w momencie, gdy odporność spada. To dlatego opryszczka wargowa pojawia się np. w przebiegu przeziębień. Poza tym nie istnieją żadne sposoby na to, aby opryszczkę w pełni pokonać, ponieważ wirus można wyłącznie uśpić. Warto zaznaczyć, że opryszczka w niektórych sytuacjach może być groźna. Taką sytuacją bez wątpienia jest ciąża.

Nie każdy wie, że opryszczkowe zapalenie gardła na samym początku przypomina zwykłe przeziębienie i dlatego jest bardzo często z nim mylone. W pierwszej kolejności zazwyczaj obserwuje się ogólne osłabienie, bóle mięśni i stawów. Dodatkowo dość często można zaobserwować podwyższoną temperaturę ciała, której towarzyszą dreszcze. Niekiedy temperatura może dochodzić nawet do 40 stopni Celsjusza.

Jeśli chodzi o sam ból gardła przy tej chorobie, to jest on dość charakterystyczny, ponieważ przypomina pieczenie, a nawet palenie. Ból gardła utrudnia przełykanie i daje ogólne uczucie dyskomfortu w jamie ustnej.

W ciągu kilku dni od pojawienia się pierwszych symptomów na migdałkach, podniebieniu i tylnej ścianie gardła pojawiają się charakterystyczne pęcherze wypełnione są przejrzystym płynem. Po pewnym czasie pęcherze pękają, uwalniając zgromadzony w nich płyn. Powstające drobne ranki są bardzo bolesne i utrudniają normalne funkcjonowanie i przyjmowanie pokarmów, co staje się uciążliwe.

U chorego można zaobserwować także nieprzyjemny zapach z ust i nadmierne wydzielanie śliny. Leczenie choroby polega na przyjmowaniu środków przeciwwirusowych oraz preparatów o działaniu miejscowym. Mówi się jednak o tym, że opryszczkowe zapalenie gardła w większości przypadków mija samoistnie. Jednak mimo wszystko nigdy nie powinniśmy bagatelizować objawów, które daje.

Czas trwania choroby może być różny i uzależniony jest od tego, jak szybko poradzi sobie z nim układ odpornościowy. Ważne jest, aby podczas leczenia dużo odpoczywać i spożywać świeże warzywa i owoce, które zawierają ogromne ilości witamin. Opryszczkowe zapalenie gardła u dziecka, zazwyczaj trwa około 7-14 dni. Jeśli po tym czasie objawy nie ustąpią, może okazać się, że przyczyna choroby jest inna. Wtedy warto będzie ponownie skonsultować się z lekarzem.

Zapalenie gardła u dzieci to przeważnie jeden z objawów przeziębienia. Świadczą o tym ból i suchość w gardle, łzawienie oczu, kaszel i ogólne osłabienie. Z chorobą nie należy zwlekać i najlepiej jak najszybciej udać się do lekarza, który z pewnością przepisze odpowiednie leki i ewentualnie zleci wykonanie badań, które określą, z jakim rodzajem infekcji mamy do czynienia.

U niektórych dzieci problem może pojawiać się nawet kilka razy do roku. Zwiększone ryzyko jest zawsze w okresie jesienno-zimowym. Do zakażenia może dochodzić jedynie drogą kropelkową, a winne mogą być nie tylko wirusy i bakterie, ale również grzyby. W momencie, gdy nasze dziecko zbyt często łapie różnego rodzaju infekcje, być może należy nieco wzmocnić jego odporność. Pomocne, mogą okazać się zmiany w diecie polegające na zwiększonej konsumpcji warzyw i owoców (np. w postaci świeżo wyciskanych soków lub sałatek owocowych), podawaniu herbaty z imbirem i dodawanie do potraw cebuli, czosnku.

Zapalenie gardła leczone jest przede wszystkim objawowo, co wymaga zastosowania środków farmakologicznych o działaniu adekwatnym do przyczyny infekcji. Wspomagająco stosuje się domowe sposoby na zapalenie gardła. Leków, dzięki którym można uporać się z zapaleniem gardła, jest mnóstwo. Przy doborze odpowiedniego preparatu pomoże lekarz lub farmaceuta, biorąc pod uwagę wiek pacjenta, rodzaj infekcji i objawy towarzyszące chorobie.

W lekach na zapalenie gardła warto szukać następujących substancji aktywnych:

• chlorek cetylopirydyniowy o działaniu przeciwwirusowym, przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybicznym,
• benzoksoniowy chlorek o działaniu przeciwwirusowym, przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybicznym,
• chlorowodorek lidokainy o działaniu przeciwbólowym,
• flurbiprofen to niesteroidowy lek przeciwzapalny,
• salicylan choliny o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym,
• wyciąg z prawoślazu o działaniu łagodzącym i nawilżającym.

Antybiotyki należy stosować wyłącznie na potwierdzone wymazem z gardła, bakteryjne zapalenie gardła.

Odpowiednie nawilżenie błony śluzowej w przebiegu zapalenia gardła jest niesamowicie ważne, ponieważ znacznie szybciej przyjdzie nam uporać się z uciążliwymi objawami tej dolegliwości. Suchość w gardle można niwelować poprzez zastosowanie kilku domowych sposobów lub korzystając z dostępnych środków farmaceutycznych. Pamiętajmy o tym, że suchość pojawia się nie tylko u osób, które aktualnie przechodzą chorobę, ale również u tych, które przyjmują niektóre leki. Dodatkowo skarżą się na nie osoby, które dużo mówią lub śpiewają.

W domowym zaciszu możemy stosować ziołowe płukanki z mięty, szałwi, lipy, które oczyszczają i pomagają nawilżyć błony sluwoe gardła. Ściągająco działa natomiasy płukanka z soby oczyszczonej, którą mozna przygotować rozpuszczając łyżeczkę proszku w szklance wody. Osłaniająco i łagodząco na ból gardła działa picie kleiku z siemienia lnianego. By go przygotować należy ok. 2 łyżki nasion gotować przez ok. 20 minut w szklance wody.

Poza tym pamiętajmy o najprostszych sposobach takich jak picie minimum 2 litrów wody dziennie. Dzięki temu poziom nawilżenia organizmu będzie na wysokim poziomie, a gardło także na tym skorzysta. Gdy wszystkie domowe sposoby zostaną sprawdzone i stwierdzimy, że żaden z nich nie działa, można zdecydować się na wizytę w aptece. Świetnymi produktami są tabletki lub syrop z prawoślazem, tabletki z porostem islandzkim, kwasem hialuronowym. Wybierając je warto zdecydowac sie na te wolne bez cukru.

Zapalenie gardła zdarza się wyjątkowo często. W związku z tym warto mieć w swojej domowej apteczce leki, którymi możemy się wspomóc w momencie, gdy wizyta lekarska jest odległa. Mowa o syropie nawilżającym, tabletkach na gardło łagodzących objawy zapalenia oraz aerozolach zawierających substancje przeciwzapalne, w których dobrze pomoże farmaceuta. Kontaktu ze specjalistą nie należy zwlekać, gdy pojawia sie ostry ból gardła, wysoka gorączka, kaszel i osłabienie.

Źródło:

• Filczak K, Sybilski A. J.: Azytromycyna w leczeniu zapalenia gardła i migdałków. Spojrzenie bakteriologa oraz klinicysty. Pediatria i medycyna rodzinna, 2013.