Już w czwartek wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia, zgodnie z którym w miejscach publicznych będzie można przebywać tylko z zasłoniętymi ustami i nosem. Chodzi o to, aby osoby, który chorują na COVID-19 bezobjawowo, nie zakażały innych.
Dlaczego nakaz zacznie obowiązywać dopiero od czwartku? To przygotowanie do „odmrażania gospodarki” - od poniedziałku planowane jest poluzowanie niektórych obostrzeń - w sklepach będzie mogło przebywać więcej klientów, stopniowo mają otwierać się lokale usługowe, rząd chce też znieść zakaz wstępu do lasów.
Rozporządzenie Rady Ministrów z 10 kwietnia, w którym czytamy o obowiązku zakrywania nosa i ust jest nieprecyzyjne. Dlatego dopiero w środę wieczorem ma zostać opublikowana nowelizacja rozporządzenia.
Wiele osób zastanawia się, jak prawidłowo zakładać, nosić i zdejmować maseczki, by nie spowodować ryzyka rozprzestrzeniania koronawirusa. Oto porady opracowane na podstawie zaleceń instytucji zdrowia.
Gdzie trzeba zasłaniać usta i nos?
O niektórych szczegółach mówił we wtorek rzecznik resortu zdrowia. - Nie mówimy konkretnie o maseczce, ale o konieczności zasłaniania ust i nosa, kiedy wychodzimy na dwór, kiedy udajemy się w miejsce publiczne. To będzie sprecyzowane - podkreślał Wojciech Andrusiewicz.
Z projektu rozporządzenia wynika, że w tych miejscach musimy mieć zasłonięty nos i usta: np. ulica, sklep, apteka, kościół, urząd, poczta, komunikacja miejska, taksówka, las, park, zoo.
W tych miejscach nie musimy zasłaniać nosa i ust: np. w domu, w samochodzie (jeśli poruszają się nim osoby wspólnie zamieszkujące lub gospodarujące pojazdem do 9 miejsc), w pracy (jeżeli odstęp pomiędzy pracownikami wynosi co najmniej dwa metry, a pracodawca zapewnia środki do dezynfekcji rąk i powierzchni).
Czym zasłaniać usta i nos?
Oprócz maseczek (bawełnianych czy z filtrami, np. tzw. smogowymi) twarz możemy zasłonić szalikiem, chustą czy innym materiałem, choćby wyciętym kawałkiem bluzki. Maseczki chirurgiczne są potrzebne w szpitalach, dlatego ze względu na ich braki, warto wybierać inne rodzaje. Warto korzystać z maseczek wielokrotnego użytku (koszt jednej sztuki to około 5-10 złotych).
Bawełniane maseczki wielokrotnego użytku należy regularnie (np. po jednoniowym, kilkugodzinnym noszeniu) prać w pralce w temperaturze powyżej 60 stopni Celsjusza (nie należy mieszać ich z innym praniem). Są również inne metody. Maseczkę można wygotować lub umieścić na pół godziny w naczyniu żaroodpornym w piekarniku nagrzanym do 70 stopni. Po każdej z tych czynności warto dokładnie wypracować maseczki.
Co może zastąpić maseczkę ochronną?
Portal smartairfilter.com na podstawie dostępnych wyników badań określił, które materiały i produkty zapewniają najbardziej efektywną ochronę przed zarazkami i drobnoustrojami. I tak np. maseczka chirurgiczna zapewnia 89 proc. skuteczności, a worek do odkurzacza 86 proc. Ręcznik do naczyń - 73 proc., bawełna - 70 proc., antyalergiczny pokrowiec na poduszkę - 68 proc., płótno - 62 proc., pokrowiec na poduszkę - 57 proc., jedwab - 54 proc, szal - 49 proc. skuteczności.
Maseczki można zakupić w internecie (premier zniósł zakaz handlu takimi produktami w sieci), dostępne są także w niektórych marketach i na poczcie.
Maseczkę można też zrobić samemu - w internecie jest wiele poradników - co istotne, nie trzeba mieć maszyny do szycia ani nawet igły i nici. Ważne, by maseczka czy szalik bardzo dokładnie przylegały do twarzy.
Jak prawidłowo nałożyć i zdjąć maseczkę?
Przed użyciem maseczki dokładnie umyj lub zdezynfekuj ręce. Przyłóż maseczkę starannie do twarzy w okolicy ust i nosa i rozłóż ją tak, by dobrze przywierała - bez szczelin pomiędzy twarzą a maską. Jeśli maseczka ma metalowy pasek, zlokalizuj go i dopasuj do kształtu nosa. Nie dotykaj maseczki w trakcie jej noszenia, zmień maseczkę, jeśli jest mokra. Nigdy nie używaj ponownie maseczki ochronnej jednorazowego użytku. Jeśli chcesz zdjąć maseczkę, to bez dotykania przedniej części chwyć za wiązanie z tyłu i je rozwiąż (lub chwyć za gumki i je zdejmij). Po zdjęciu jednorazowej maseczki od razu umieść ją w koszu na śmieci z zamykaną klapą, jeśli jest wielokrotnego użytku wrzuć ją do pralki. Po zdjęciu maseczki należy dokładnie umyć ręce lub je odkazić.
Kto nie musi nosić maseczki?
Nosa i ust nie muszą zasłaniać dzieci do 2. roku życia (Amerykańska Akademia Pediatryczna odradza zakrywanie twarzy dzieciom do 2. roku życia).
Nowych przepisów nie stosuje się też w przypadku osób, które nie są w stanie zakrywać ust lub nosa z powodu z trudności w oddychaniu albo niezdolnych do samodzielnego zakrycia lub odkrycia ust lub nosa (np. niepełnosprawni).
Twarz trzeba będzie odsłonić w miejscu publicznym np. w trakcie kontroli policyjnej lub w trakcie weryfikacji tożsamości przez inne osoby.
Ministerstwo Zdrowia podkreśla, że zasłanianie ust i nosa nie zwalnia z konieczności zachowania odpowiedniego dystansu (minimum dwóch metrów) pomiędzy osobami.
Co grozi za niezasłonięcie twarzy w miejscu publicznym?
Podobnie jak za nieprzestrzeganie dotychczasowych obostrzeń należy liczyć się z wysokimi karami finansowymi za brak maseczki w miejscu publicznym.
Policjanci mogą wystawiać na podstawie Kodeksu wykroczeń mandaty do 500 zł, a sanepid nawet kilkutysięczne kary administracyjne.