Czop śluzowy – jak wygląda i kiedy po jego odejściu należy zgłosić się do szpitala?

Czop śluzowy to zbity kawałek śluzu o galaretowatej konsystencji. Zamyka on wejście szyjki macicy i pojawia się tuż po zapłodnieniu, blokując przejście między macicą a pochwą. Taka blokada chroni rozwijający się płód przed drobnoustrojami znajdującymi się w pochwie i zmniejsza ryzyko infekcji.

Czop śluzowy jest bezwonny, elastyczny, gęsty, śliski i przypomina zbitą wydzielinę z pochwy. Najczęściej jest przezroczysty, ale może mieć też kolor biały, żółty, brązowy lub różowy (czop śluzowy z krwią). Brązowe zabarwienie czopa śluzowego świadczy o obecności starej krwi, różowe zaś wskazuje na świeże krwawienie z szyjki macicy. O ile czop śluzowy podbarwiony jest krwią w niewielkiej ilości, jest to zjawisko w pełni naturalne i nie stanowi powodu do niepokoju.

Czop śluzowy tworzy się w niedługim czasie po zapłodnieniu. Chroni rozwijający się płód przed infekcjami bakteryjnymi powodowanymi przez drobnoustroje znajdujące się w pochwie. Stanowi zatem barierę ochronną, szczelnie zamykającą wejście do szyjki macicy.

Odejście czopa śluzowego oznacza, że zaczął się etap przygotowania do porodu. Czop śluzowy wypada najczęściej w ostatniej fazie ciąży i jest sygnałem, że szyjka macicy rozszerza się i przygotowuje do akcji porodowej. Nie znaczy to jednak, że poród rozpocznie się natychmiast po odejściu czopu śluzowego.

Zjawisko to jest powodem niepokoju wielu młodych mam, szczególnie gdy przechodzą ciążę po raz pierwszy. O ile odejście czopu śluzowego nie nastąpi zbyt wcześnie (w pierwszym lub drugim trymestrze ciąży), nie ma czym się przejmować. Kiedy szyjka macicy rozszerza się i skraca, czop porodowy wypada, jednak może się to zdarzyć nawet kilka tygodni przed porodem. Dlatego nie jest to powód, by natychmiast udać się do szpitala. Jeśli jednak pojawia się odejście czopu śluzowego z krwią i regularne skurcze, jest to znak, że należy udać się na oddział położniczy.

W każdym przypadku odejścia czopa należy do czasu rozwiązania ciąży powstrzymać się od współżycia seksualnego, tak by nie narażać dziecka na infekcje bakteryjne możliwe po przeniknięciu drobnoustrojów z pochwy do macicy. Należy pamiętać, że po odejściu czopa śluzowego szyjka macicy mięknie i skraca się, dlatego bakterie mają krótszą drogę do przebycia z pochwy do macicy.

Czop śluzowy niekiedy podbarwiony jest krwią i ma kolor różowy, bądź brązowy. Szyjka macicy w czasie ciąży jest silnie ukrwiona i bardzo wrażliwa. Kiedy się rozszerza i otwiera przed porodem, może dojść do pęknięcia drobnych naczyń krwionośnych, co powoduje odejście czopa śluzowego podbarwionego krwią. Także brązowy kolor czopa śluzowego nie powinien niepokoić. Świadczy to o obecności nieco starszej krwi, pochodzącej z szyjki macicy, która wydzieliła się w trakcie jej rozszerzania.

Kiedy wypada czop śluzowy, zazwyczaj przyszła mama widzi na bieliźnie niewielką grudkę gęstego śluzu o zabarwieniu białym, żółtawym, brązowym, różowym lub przezroczystym. Jest wielkości mniej więcej korka od butelki.

Jego odejście można jednak przeoczyć, gdyż nie zawsze wydalany jest on w całości, a po kawałku. Wówczas nie różni się od zwykłej wydzieliny z pochwy, może jedynie nadawać jej nieco gęstszą konsystencję. Z tego względu odejście czopu śluzowego nie jest wyznacznikiem czasu, kiedy należy natychmiast udać się do szpitala, choć może być ważnym sygnałem, że akcja porodowa zacznie się niebawem. Ważnym parametrem w przypadku odejścia czopu śluzowego jest stopień rozwarcia szyjki macicy i to właśnie bierze pod uwagę lekarz lub położna.

Jeśli w czopie śluzowym pojawia się duża ilość krwi i jeśli jest on wydalany przed 36. tygodniem ciąży, jest to powód do niepokoju. Należy wówczas niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Problemem jest również odejście czopu śluzowego z krwią i krwawienie z pochwy, co może oznaczać zbyt wczesne rozwieranie się szyjki macicy. W takich przypadkach zawsze niezbędna jest konsultacja z ginekologiem, ponieważ może to oznaczać poważne komplikacje, takie jak łożysko przodujące lub zbyt wczesne oddzielanie się łożyska. Zbyt wczesne odejście czopu śluzowego sprawia też, że dziecko jest bardziej narażone na infekcje bakteryjne, których nie da się w stu procentach uniknąć, nawet przy zachowaniu zasad higieny i powstrzymywaniu się od współżycia.