Autyzm a COVID-19 w ciąży. Nowe badanie pokazuje możliwy związek

Amerykańscy naukowcy przeanalizowali ponad 18 tys. porodów z pierwszego roku pandemii COVID-19. Odkryli, że dzieci urodzone przez matki, które chorowały na COVID-19, były o prawie jedną trzecią bardziej narażone na rozpoznanie zaburzeń neurorozwojowych niż te, których matki nie przeszły zakażenia. Ryzyko to było wyższe u chłopców oraz w przypadkach, gdy matka zachorowała w trzecim trymestrze ciąży.

Jak zaznaczają autorzy, to jedno z największych dotychczas badań dotyczących dzieci urodzonych przez kobiety zakażone koronawirusem we wczesnej fazie pandemii – zanim szczepionki były szeroko dostępne.

Zobacz też: Dla pani Katarzyny „to było jak grom z jasnego nieba”. Macierzyństwo w cieniu spektrum autyzmu

W ramach badania oceniono 18 124 dzieci i ich matki (od marca 2020 do maja 2021).
W grupie 861 dzieci, których matki chorowały na COVID-19 w czasie ciąży, 140 (16,3 proc.) otrzymało diagnozę zaburzeń neurorozwojowych przed ukończeniem trzeciego roku życia.
Dla porównania – wśród dzieci matek niezakażonych COVID-19 odsetek ten wyniósł 9,7 proc. (1680 z 17 263).

Po uwzględnieniu czynników zakłócających badacze stwierdzili, że zakażenie COVID-19 w ciąży wiązało się z 29-procentowym wzrostem ryzyka takich zaburzeń.

– Nie oznacza to, że każda kobieta w ciąży z Covid musi się obawiać, że jej dziecko będzie miało autyzm – mówi dr Andrea Edlow, specjalistka medycyny matczyno-płodowej w Mass General Brigham w Bostonie i współautorka badania. – Ogólnie rzecz biorąc, ryzyko bezwzględne nie jest wyjątkowo wysokie.

Wyniki badań nie mają na celu wywoływania niepokoju, lecz podkreślenia, jak ważna jest wiedza i profilaktyka w czasie ciąży. Odpowiednia opieka medyczna i regularne konsultacje z lekarzem pozwalają zmniejszyć ryzyko powikłań i zadbać o prawidłowy rozwój dziecka.

– Kluczowa jest świadomość rodziców na temat potencjalnych niekorzystnych skutków Covid dla rozwoju neurologicznego dziecka w okresie ciąży – dodała dr Lydia Shook, współautorka badania. – Rozumiejąc ryzyko, rodzice mogą odpowiednio zabiegać o właściwą ocenę i wsparcie dla swoich dzieci.

Eksperci zwracają uwagę, że wyniki badań podkreślają znaczenie szczepień przeciw COVID-19 w czasie ciąży, które chronią zarówno zdrowie matki, jak i dziecka.

Badacze podkreślają, że wirusy układu oddechowego – w tym grypa i COVID-19 – rzadko przenikają przez barierę łożyskową. Ewentualny wpływ na płód może wynikać raczej z odpowiedzi immunologicznej matki, m.in. z towarzyszącego jej stanu zapalnego.

Taki stan może wpływać na rozwój układu nerwowego dziecka, np. na wzrost i migrację neuronów w mózgu. Dotychczasowe badania nad wpływem COVID-19 i grypy na rozwój neurologiczny dzieci dają jednak niejednoznaczne wyniki, dlatego naukowcy apelują o ostrożność w interpretacji. Najważniejsze jest zachowanie czujności, dbanie o profilaktykę i regularny kontakt z lekarzem prowadzącym. Świadome podejście do zdrowia w czasie ciąży pozwala chronić zarówno matkę, jak i dziecko – teraz i w przyszłości.

Źródło:

• Neurodevelopmental Outcomes of 3-Year-Old Children Exposed to Maternal Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 (SARS-CoV-2) Infection in Utero American College of Obstetricians & Gynecologists