Co to jest stulejka? Jak wygląda stulejka u dziecka i jakie daje objawy? Czy zabieg stulejki jest jedyną forma leczenia?

Stulejka jest zwężeniem napletka w jego górnej części, co uniemożliwia zsunięcie go z żołędzi na penisa. Sama stulejka nie jest bolesna, bolesne bywają jej następstwa wynikające z zaniedbania tego schorzenia u chłopców. Występuje ona naturalnie u dzieci do 3 roku życia. W takim wieku napletek dziecka jest sklejony z żołędzią. Później występująca stulejka, nie jest już stulejką fizjologiczną, a nabytą bądź wrodzoną.

Stulejka to nie tylko zwężenie napletka, ponieważ tym terminem określa się również inne zaburzenia dotyczące tej struktury anatomicznej. Są nimi:

• częściowe zsunięcie napletka, czyli nie do końca żołędzi,
• całkowite zsunięcie, ale podczas wzwodu powodujące ból i ucisk prącia poniżej żołędzi, czyli w rowku zażołędnym.

Stulejka fizjologiczna, czyli ta naturalnie występująca u noworodków i małych dzieci, pojawia się u ponad 90 procent chłopców. Po ukończeniu 3 roku życia napletek staje się bardziej rozciągliwy i stulejka fizjologiczna powinna zanikać. Dzieje się tak dlatego, że w pierwszych latach życia, napletek jest sklejony z żołędzią prącia. Nie jest wtedy możliwe odciąganie napletka, a usilne próby wykonywania tego mogą doprowadzać do rozrywania się skóry, przez co będą powstawać blizny, a napletek jeszcze bardziej będzie się obkurczać.

W celu wyczyszczenia żołędzi napletek trzeba delikatnie odciągnąć, na tyle ile pozwala na to stan skóry. Należy pamiętać, że urazy napletka wywołane nadmiernym podrażnieniem skóry mogą prowadzić do zrażenia się chłopca do dotykania i czyszczenia prącia. Brak higieny niestety powoduje stany zapalne narządów płciowych, a te również prowadzą do zwężania napletka.

Wraz z rozwojem dziecka wzrasta produkcja mastki, czyli biało-żółtej substancji, która zbiera się między żołędzią a napletkiem. Pomaga ona bezboleśnie odklejać się skórze, co prowadzi do stopniowego zwiększania zasięgu odsłoniętej skóry napletka. Podczas rozwoju fizjologicznego, dziecko miewa wzwody, które również pomagają się powoli rozciągać skórze, co czasem pozwala na całkowite zsunięcie napletka.

Stulejka fizjologiczna, która trwa zbyt długo u małych chłopców, to stulejka patologiczna. Może nią być również stulejka nabyta. Pojawia się ona z braku odpowiedniego dbania o narządy płciowe, stanów zapalnych powstałych na skutek zbierającej się mastki oraz nadmiernemu odciąganiu (na siłę), które powoduje bliznowacenie.

Stulejka to niemożność odciągnięcia napletka z żołędzi. U małych chłopców jest to naturalne, fizjologiczne. Czasem zdarza się, że końcówka żołędzi jest odsłaniana. Charakteryzuje się ona tym, że nie posiada blizn na ujściu napletka. Stulejka patologiczna zaś, spotykana często u małych chłopców, charakteryzuje się białym odcieniem skóry napletka. Dzieje się tak, na skutek zbyt mocnego odciągania bądź przez nawracające stany zapalne w okolicy napletka, żołędzi lub prącia.

Brak możliwości zsunięcia napletka z żołędzi, nie tyle jest bolesny, ile bolesne są jego skutki nadmiernego odciągania i narażania stanu skóry na podrażnienia. Rany powstałe na skutek nadmiernego odciągania napletka bolą i mogą nasilać się dodatkowo podczas oddawania moczu. Często chłopcy sygnalizują niechęć siusiania, co jeszcze gorzej wpływa na stan pęcherza i zdrowia dziecka.

Niekiedy stulejka jest rozpoznawana także podczas oddawania moczu, gdy napletek się napręża i nadyma. Dzieje się tak dlatego, że stulejka powoduje zwężenie otworu wypływania moczu, przez co podczas załatwiania potrzeb fizjologicznych, można zaobserwować powiększenie napletka oraz zmniejszony strumień moczu. Nawracające stany zapalne układu moczowego oraz stany zapalne prącia także mogą być powodem do rozpoznania stulejki. Samo zaczerwienienie końcówki penisa u chłopców jest powodem do odwiedzenia lekarza.

Stulejka wymaga leczenia, dlatego jeśli zaobserwujemy pierwsze objawy utrzymującej się zbyt długo stulejki fizjologicznej, warto udać się do lekarza. Jeśli nie wiemy, do jakiej lekarza specjalizacji się wybrać, warto pójść do lekarza pierwszego kontaktu. On pokieruje nas do urologa dziecięcego, który przeprowadzi wywiad, badanie i powie, co dalej trzeba zrobić.

Badanie wykonywane przez lekarza powinno być spokojne i wykonywane w taki sposób, by nie naruszyć skóry i nie prowadzić do powstawania ran, które zwiększają prawdopodobieństwo powstawania bliznowców. Niekiedy leczenie stulejki kończy się zabiegiem. Nie jest to jednak warunek konieczny. Operacja stulejki wykonywana jest tylko u niektórych chłopców, przeważnie po ukończeniu 2 roku życia. Wcześniej zalecane jest leczenie stulejki w domu, czyli leczenie zachowawcze.

Leczenie stulejki rozpoczyna się z reguły delikatnym odciąganiem napletka z żołędzi. Nie można tego robić mocno i szybko, gdyż będzie to nawracać objawy stulejki i powodować ból. Najczęściej polecane jest wykonywanie tego zabiegu podczas codziennej kąpieli, gdy ciało zanurzone jest w ciepłej wodzie, a skóra staje się bardziej elastyczna.

Skórę odciąga się delikatnie do pierwszego odczuwania oporu. To długotrwały proces, który należy powtarzać regularnie każdego dnia. Niestety nie zawsze przynosi pozytywny skutek. Kiedyś zalecane było robienie gorących okładów na końcówkę penisa, co rozgrzewało skórę i można było wtedy odciągać napletek, jednak jest to dość nieprzyjemne dla chłopców. Zdecydowanie bardziej rozluźnione ciało jest podczas kąpieli.

Gdy taki sposób nie pomaga, lekarz często zapisuje stosowanie maści ze sterydami. Takie leczenie trwa od kilku do kilkunastu tygodni, w zależności od tego, czy efekt jest widoczny, czy nie. Polega to na smarowaniu zwężonego brzegu napletka maściami dwa razy dziennie. Powoduje to uelastycznienie napletka i często przynosi oczekiwane efekty. Zdarza się, że  jednak nawet i takie rozwiązanie nie pomaga. Potrzebny jest wtedy zabieg.

Operacja stulejki to ostatnia deska ratunku, gdy żadna z dotychczasowych metod nie przynosi pożądanych efektów. Często ludzie boją się samego słowa operacja. Nie jest to jednak nic złego. Nazywanie tego zabiegiem jest dla nich łatwiejsze, lecz niewiele osób zdaje sobie sprawę, że każdy zabieg to operacja. Wykonywany jest tak samo na sali operacyjnej w warunkach ambulatoryjnych i w znieczuleniu miejscowym, bądź znieczuleniu ogólnym.

Znieczulenie ogólne często jest stosowane ze względu na komfort psychiczny dziecka, ponieważ na sali operacyjnej, nie mogą przebywać rodzice. Chłopiec mógłby czuć się niespokojnie podczas wykonywania operacji, będąc samemu w obcym miejscu. Zabieg wykonywany jest na dwa sposoby:

• jednym z nich jest obrzezanie,
• drugim plastyka napletka.

Oba te zabiegi niosą za sobą niski procent powikłań. Najczęstszym z nich jest krwawienie oraz możliwe zakażenia rany. Są one jednak łatwe do wyleczenia. Obrzezanie polega na całkowitym usunięciu wąskiej części napletka i zszyciu skóry szwami. Po tym zabiegu niemożliwe jest ponowne nawrócenie stulejki.

Plastyka napletka polega na chirurgicznym poszerzeniu napletka poprzez nacięcie go. Taki zabieg nie zapewnia całkowitego wyleczenia stulejki. Napletek zostaje, nie jest wycięty, zatem gdy dalej będzie dochodzić do stanów zapalnych, bądź po operacji zrobi się bliznowiec możliwe, że operację trzeba będzie z czasem powtórzyć.

Rana po zabiegu stulejki najczęściej goi się około 7 dni. Przez ten czas konieczne jest noszenie opatrunku. Pierwszy opatrunek zmienia się po dobie po zabiegu. Penis najlepiej, aby przez większość czasu był ustawiony w pozycji do góry. Ogranicza to powstawanie obrzęków. Warto też stosować maści zawierające np. alantoinę bądź antybiotyki, które będą przyspieszać rekonwalescencję. Żołądź z racji tego, że nie miał wcześniej kontaktu z dotykiem, będzie przez pierwsze dni dość wrażliwy. Jeśli wykonywana była plastyka napletka, zaleca się po zabiegu rehabilitację.