Bezdech senny zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów, zakrzepicy, a nawet pogarsza pamięć i koncentrację. W jaki sposób można temu zapobiec?

Obturacyjny bezdech senny (OBS) to zjawisko, które polega na okresowym zatrzymaniu oddychania podczas snu, wskutek zwężenia lub zablokowania górnych dróg oddechowych. Obecnie widomo, że nadmierna masa ciała, a szczególnie otyłość brzuszna może powodować zaburzenia oddychania podczas snu. Jednak naukowcy zaczęli przyglądać się temu, jak OBS wpływa na stan zdrowia i samopoczucie chorego.

Najnowsze wyniki trzech badań, które zaprezentowano na Międzynarodowym Kongresie Europejskiego Towarzystwa Chorób Płuc (ERS), potwierdziły, że obturacyjny bezdech senny wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju zakrzepicy i nowotworów, a także w znaczący sposób pogarsza funkcje poznawcze oraz proces uczenia się.

Pierwsze badanie, którego wyniki zaprezentowano na kongresie, dotyczyło wpływu zaburzeń oddychania podczas snu na rozwój nowotworów. Naukowcy przeanalizowali dane 2 tys. osób z równoczesnym występowaniem bezdechu sennego i raka, z taka samą liczbą pacjentów z samym OBS. Naukowcy odkryli, że obturacyjny bezdech senny wpływa na wzrost ryzyka rozwoju nowotworów. Eksperci jednak nie są do końca pewni, czy to sam OBS tak oddziałuje, czy wpływ mają również: otyłość, zespół metaboliczny i styl życia, które są głównymi przyczynami rozwoju zarówno OBS, jak i różnego rodzaju nowotworów.

Drugie badanie przedstawione na ERS dotyczyło związku między występowaniem OBS a zaburzeniem funkcji poznawczych, czyli pogorszeniu pamięci i trudności w uczeniu się. W tym celu naukowcy przez 5 lat analizowali dane 358 uczestników w wieku 65 lat i starszych. Naukowcy odkryli, że OBS negatywnie wpływał na funkcje poznawcze. Dodatkowo, u wszystkich uczestników zaobserwowano, że niski poziom tlenu we krwi wiązał się z pogorszeniem pamięci i opóźnioną reakcją na bodźce.

Natomiast ostatnie badanie dotyczyło wpływu obturacyjnego bezdechu sennego na zaburzenia krzepnięcia krwi. Jak podają naukowcy, zakrzepica jest bardzo niebezpieczna, ponieważ skrzepy krwi mogą zagrażać życiu i prowadzić do groźnych chorób, w tym zawału serca, zatoru płucnego lub udaru mózgu. Eksperci w ciągu 6 lat przebadali 7 tys. osób z OBS i zaobserwowali, że u 104 uczestników pojawiły się problemy z krzepnięciem krwi. Naukowcy potwierdzili zatem, że obturacyjny bezdech senny wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju zakrzepicy.

– Badania uzupełniają coraz więcej prac, które wskazują na niekorzystny wpływ OBS na zdrowie, w tym wzrost ryzyka rozwoju żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, raka i pogorszeniu funkcji poznawczych. Jest to zgodne z moją pracą, która pokazuje, że sen jest zjawiskiem wszechogarniającym – stwierdził prof. Dr Azizi Seixas, dyrektor Laboratorium Mediów i Innowacji.

Naukowcy podkreślają, że bezdech senny znacząco pogarsza jakość snu, co może bezpośrednio wpływać na samopoczucie pacjenta.

– Pacjenci mogą mieć nadmierną senność w ciągu dnia, co może prowadzić do większej liczby wypadków drogowych. U niektórych pacjentów, którzy nie mają wystarczającej jakości snu, następuje pogorszenie zdrowia psychicznego, co może powodować zaburzenia nastroju i zwiększać ryzyko rozwoju depresji – dodał Dr Kevin Postol, dyplomata z Amerykańskiej Akademii Stomatologicznej Medycyny Snu.

Dodatkowo dr Postol zaznacza, że pacjenci z równoczesnym bezdechem sennym i wysokim cieśnieniem tętniczym krwi mają zwiększoną tendencję do udaru mózgu i zawału serca w nocy. Powodem jest to, że u takich osób często dochodzi do niekontrolowanego skoku ciśnienia, którego nie obserwuje się u pacjentów z samym bezdechem sennym.

– Badania służą jako ostrzeżenie dla osób z bezdechem sennym, aby szukały leczenia, które pomoże zapobiec długotrwałym powikłaniom. Pacjenci często myślą, że istnieje tylko jeden sposób na zdiagnozowanie bezdechu sennego, biorąc udział w laboratoryjnym badaniu snu. To nieprawda, ponieważ większość badań snu odbywa się obecnie w domu i jest znacznie łatwiejsza do zrobienia. Badania mogą być zlecane przez większość lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej lub lekarzy zajmujących się problemami ze snem. Jeśli chodzi o leczenie, pacjenci uważają, że wybór jest tylko jeden, noszenie aparatu CPAP w nocy. To również nie jest prawdą, ponieważ aparat doustny jest realną opcją – podsumował dr Postol.

Eksperci zaznaczają jednak, że ich badania wymagają dalszych analiz, które pozwoliłyby dokładniej zbadać wykryte zależności.

Okresowe zatrzymanie oddechu podczas snu pojawia się głównie u osób śpiących na plecach, ponieważ wtedy najczęściej dochodzi do zablokowania swobodnego przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Naukowcy sugerują, że wśród innych czynników zwiększających ryzyko pojawienia się bezdechu sennego można wymienić:

• zwiększony obwód szyi: >43 cm u mężczyzn i >40 cm u kobiet,
• wady anatomiczne jamy nosowej np. krzywa przegroda nosowa,
• nawracające infekcje górnych dróg oddechowych,
• nadużywanie leków opioidowych,
• chroniczne zapalenie zatok lub katar alergiczny,
• zapalenie migdałków podniebiennych lub ich anatomiczny przerost,
• otyłość, szczególnie brzuszną,
• spożywanie nadmiernej ilości alkoholu,
• nałogowe palenie tytoniu.

Sprawdź:Jak niedobór snu wpływa na organizm?

Źródło: Sleep apnea: Studies find increased risk for cancer, cognitive decline, and more Medical News Today