Nieśmiało pojawiły się pierwsze głosy wołające o produkcję polskiej szczepionki przeciw COVID-19. Pomysł poparł szef resortu edukacji i nauki Przemysław Czarnek.
- Przy produkcji szczepionki potrzebny jest proces, cały przemysł produkcyjny, który niestety rozwinięty jest lepiej w innych krajach i to ogranicza nas rzeczywiście w tych działaniach. Lepiej to mieć, dlatego w tym kierunku prace w niektórych ośrodkach zmierzają - zapowiedział w zeszłym tygodniu w Radiu Plus minister Przemysław Czarnek.
Jak dodał szef resortu edukacji i nauki, dla polskiej nauki celem nr 1 jest zwalczenie pandemii koronawirusa, dlatego nasi naukowcy pochylają się nad tym tematem i dlatego opracowali na przykład szybkie testy w instytutach PAN. "Nie powiem czy będzie polska szczepionka bo nie jestem naukowcem, który jest w stanie ją opracować. Mogę jednak powiedzieć, że dołożę wszelkich starań, aby była".
Agencja Badań Medycznych, która jest państwową agencją odpowiedzialną za rozwój badań w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu, poinformowała nas, że agencja finansuje m.in. dwa projekty własne dotyczące badań wokół szczepionki przeciw COVID-19.
Pierwszy z projektów prowadzony jest przez Narodowy Instytut Onkologii projekt polegający na opracowaniu czynnika/szczepionki przeciw wirusowi SARS-CoV-2 opartej o nanoprzeciwciała i bakteriofaga M13 (projekt jest w finalnej fazie).
Drugi - prowadzony przez Sieć Badawczą Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej im. Prof. Ignacego Mościckiego projekt polegający na prowadzeniu działania obejmującego produkcję i badanie enzymu (proteazy) w ramach sposobów podawania szczepionki.
ABM uruchomiła także dodatkowe pieniądze, które pozwoliły na dofinansowanie ponad 20 projektów w zakresie walki z COVID-19 w postaci opracowania szczepionki, terapii i rozwoju technik szybkich testów diagnostycznych.
Lista dofinansowanych badań w ramach szybkiej ścieżki wsparcia zawiera 22 pozycje. Znajdują się na niej wiodące ośrodki badawcze w Polsce.
Agencja Badań Medycznych zaznacza, że mamy w Polsce wysoko rozwinięte zaplecze badawcze, jednak wynalezienie szczepionki to zaawansowane procesy, które w normalnych warunkach trwają kilka lat.
Co zatem z naszą szczepionką przeciw COVID-19 i wsparciem ABM?
- Obecnie mamy już na rynku dostępne szczepionki przeciw COVID-19 i priorytetem jest dziś logistyka i dystrybucja szczepionki, by jak największa liczba obywateli mogła zostać zaszczepiona, co pozwoli na osiągnięcie zbiorowej odporności - odpowiada ABM.
Powyższe informacje nie wykluczają badań nad polską szczepionką przez kapitał prywatny lub poprzez różnego rodzaju fundusze.
Zapytaliśmy globalnego lidera wśród firm, które opracowały i wdrożyły szczepionkę przeciw COVID-19, firmę Pfizer, o ew. udział w pracach nad naszą rodzimą szczepionką. Pfizer odpowiada, że jest otwarty w przyszłości na wszystkie scenariusze.
Czy firma Pfizer byłaby skłonna wesprzeć projekt opracowania „polskiej wersji” szczepionki przeciw COVID-19? Pod jakimi warunkami?
Jesteśmy globalną firmą, która przede wszystkim dba o interesy pacjentów na całym świecie. Pfizer i BioNTech za cel stawiają sobie dostarczenie szczepionki, aby pomóc zaspokoić globalne potrzeby w zakresie zdrowia publicznego. Będziemy angażować się w międzynarodowe inicjatywy, a także współpracować z rządami i z innymi producentami szczepionek, zależnie od potrzeb. Obecnie wierzymy, że sieć produkcyjna firm Pfizer i BioNTech może dostarczyć na całym świecie do 2 mld dawek szczepionek do końca 2021 roku.
Łańcuch dostaw firmy Pfizer w warunkach panującej pandemii uniemożliwia stosowanie lokalizacji produkcji ze względu na szybkość, z jaką musimy działać oraz potrzebę centralizacji produkcji. Obserwując ewolucję epidemiologicznych aspektów choroby i kształtowanie się popytu oraz zakładając, że ewoluujemy od pandemii do sezonowych dostaw, firma Pfizer będzie w mogła rozważyć różne scenariusze.
Jakie fundusze są potrzebne na przygotowanie projektu na Państwa przykładzie? Ile lat to by trwało?
Opracowanie szczepionki przeciw COVID-19 i zaszczepienie pierwszych pacjentów zajęło mniej niż rok. Firmy BioNTech i Pfizer bazowały jednak na swoim wieloletnim know-how. Ugur Sahin, szef BioNTech, pracował nad mechanizmem mRNA około 20 lat. Pfizer z kolei ma 171 lat doświadczenia w badaniach, opracowywaniu, wytwarzaniu i dostarczaniu pacjentom innowacyjnych leków i szczepionek. Z drugiej strony stan wiedzy naukowej na temat COVID-19 jest dzisiaj inny niż był rok temu – dostępnych jest bardzo dużo badań, więc naukowcy zaczynający dopiero pracę nad szczepionkami startują z innego punktu niż nasze firmy.
Czy Polska zwróciła się do Pfizera o wsparcie ew. pomysłów i projektów okołoszczepionkowych lub udziału w badaniach nad „polską szczepionką”?
Ciągle poszukujemy tego typu nowych pomysłów i jesteśmy otwarci na wszystkie scenariusze.
