Skuteczność antykoncepcji: wskaźnik Pearla
Wkaźnik, według którego oceniana jest skuteczność różnych metod antykoncepcji, opracował Raymond Pearl. Wyrażany w procentach wskaźnik nie jest jednak idealną miarą efektywności zapobiegania ciąży, ponieważ nie może ocenić wszystkich czynników wpływających na poszczególne rodzaje antykoncepcji. Klasyczne kondomy są bardzo skuteczne w zapobieganiu ciąży, jednak wystarczy, że prezerwatywa w procesie produkcji lub przechowywania zostanie uszkodzona- całkowicie traci swoje zastosowanie. Wtedy wysoka ocena tej antykoncepcji wg wskaźnika Pearla na nic się zda parze spodziewającej się dziecka.
Zobacz: Miał być lepszy dostęp, są nowe ograniczenia. Zmiany ws. tabletki „dzień po”
Preejakulat podczas stosunku przerywanego doprowadzi do zapłodnienia?
Preejakulat jest to naturalny lubrykant wydzielany z penisa podczas pobudzenia seksualnego mężczyzny. Poprzez nawilżające właściwości powinien ułatwiać odbycie stosunku. Istnieje wiele mitów na temat tego, czy preejakulat może zapłodnić kobietę. Badania wykazują, że bardzo często w jego składzie znajdują się jedynie nieznaczne ilości plemników, a dodatkowo są one zazwyczaj martwe lub mało ruchliwe. Nie oznacza to jednak, że w wyjątkowych wypadkach płyn ten nie może doprowadzić do zajścia w ciążę. Sugerując się tymi informacjami pary często decydują się na stosunek przerywany, jako najbardziej naturalną formę antykoncepcji nie obawiając się, że dojdzie do zapłodnienia, jeśli w momencie szczytowania przerwą akt.
Dowiedz się również:
Pomimo tego mężczyzna podczas miłosnego uniesienia może nie zdążyć w porę zareagować i nawet niewielka ilość nasienia przez nieuwagę może znaleźć się w pochwie partnerki. Plemniki znajdujące się w spermie, jak najbardziej mogą doprowadzić do zapłodnienia. W związku z tym, jeśli para nie planuje dziecka i podczas zbliżeń nie chciałaby się obawiać tego, powinna zrezygnować ze stosunków przerywanych i wprowadzić o wiele skuteczniejszą metodę antykoncepcji.
Wkładka domaciczna (spirala), czyli antykoncepcja długoterminowa
Wkładka domaciczna, nazywana z angielskiego IUD (Intra Uterine Device), lub spiralą ze względu na kształt jaki miała w początkowej fazie jej produkowania. Aplikacja wkładki daje więcej niż 99% pewności, że podczas stosunku nie dojdzie do zapłodnienia. Jednak nie wszystkie panie decydują się na nią pomimo, że jest to świetna opcja dla zapominalskich. Swoją decyzję zapewne podejmują będąc świadomymi, jak wygląda forma jej umiejscowienia w ciele kobiety. Nie należy to do najmilszych wizyt u ginekologa. Natomiast jest skuteczna od 3 nawet do 12 lat, więc na długi czas rozwiązuje problem zabezpieczania się podczas seksu.
Wkładka domaciczna – aplikacja
Wkładka domaciczna umieszczana jest w organizmie kobiety zawsze przez ginekologa w gabinecie lekarskim. Zazwyczaj odbywa się to w ostatnim dniu krwawienia miesiączkowego. Wtedy szyjka macicy jest najbardziej rozchylona i lekarzowi najłatwiej jest zaaplikować wkładkę za pomocą specjalnego aplikatora. W związku z tym kobieta może odczuwać dyskomfort. Dodatkowo w te dni zazwyczaj jest mniej odporna na ból, co może potęgować nieprzyjemne odczucia. Do każdej wkładki domacicznej przymocowane są specjalne niteczki, które po aplikacji znajdują się przy ujściu szyjki macicy. Stanowią element pomocniczy, który służy do kontrolowania jej już po końcowym umiejscowieniu. Obecnie wkładki produkowane są w różnych kształtach choć najczęściej wyglądają jak litera T lub S. Dawniej były bardziej masywne, a ich kształt nie ulegał zbytnio deformacji. Obecnie produkowane są z tworzywa sztucznego, które dużo lepiej potrafi dopasować się do ciała kobiety. Panie, które zdecydowały się na stosowanie wkładki domacicznej jako antykoncepcji nie muszą codziennie o niej pamiętać, ponieważ jak twierdzą jej zwolenniczki - wcale jej nie czuć. Mimo wszystko po założeniu wkładki kobiety regularnie muszą chodzić do ginekologa na wizyty kontrolne. Ta opcja antykoncepcji nie jest jednak najbardziej powszechną, być może dlatego, że jej koszt jednorazowo jest dużo wyższy niż klasycznych tabletek hormonalnych lub prezerwatyw.
Wkładka domaciczna Mirena
Wkładka domaciczna Mirena jest identyczna jak standardowa wersja opisywana powyżej, jednak udoskonalono ją o dodatkową opcję uwalniania hormonów. Jest ona połączeniem antykoncepcji w formie typowej spirali z dodatkiem funkcji spożywania tabletek hormonalnych. Daje praktycznie 100% skuteczności w przeciwdziałaniu zajścia w ciążę.
Wkładka domaciczna – działanie
Po wprowadzeniu do dna macicy ciała obcego (spirali) organizm kobiety rozpoczyna proces zwalczania go. W związku z tym znacznie zwiększa się liczba produkowanych leukocytów, które podczas kontaktu z plemnikami - niszczą je, czyli w następstwie nie dopuszczają do zapłodnienia. Dodatkowo leukocyty zmieniają strukturę błony śluzowej macicy. Na skutek tego jajeczko nie jest w stanie zagnieździć się w kobiecie. W przypadku wkładek domacicznych uwalniających hormony zmienia się także gęstość śluzu szyjkowego i plemniki dodatkowo nie mogą przebić się dalej, by pokonać zamierzoną drogę do zapłodnienia.
Wkładka domaciczna – przeciwwskazania
Przeciwwskazania do stosowania spirali antykoncepcyjnej to:
- zapalenie dróg rodnych,
- bezpodstawne krwawienie z dróg rodnych,
- możliwość bycia w ciąży,
- wcześniejsza ciąża pozamaciczna,
- choroby serca,
- przerosty błony śluzowej macicy,
- niska odporność organizmu,
- cukrzyca,
- uczulenie na jakąkolwiek substancję, z której wykonana jest wkładka,
- mięśniaki na macicy,
- wrodzone wady macicy.
Przeczytaj również:
Antykoncepcja hormonalna – tabletki bez tycia?
Antykoncepcja hormonalna nie dopuszcza w ogóle do owulacji. Aby osiągnąć ten cel kobiety zażywają hormony płciowe w różnych dawkach i kombinacjach. Najpopularniejszą metodą antykoncepcji jest forma doustną, czyli klasyczne tabletki. Natomiast nie jest ona jedynym rozwiązaniem. Panie korzystają także z iniekcji domięśniowych, tj. drogi przezskórnej (plastry), drogi przezśluzówkowej (pierścienie dopochwowe z hormonami) oraz z żeli lub pianek plemnikobójczych. W antykoncepcji doustnej podawanej w formie tabletek stosuje się połączenie estrogenu z progestagenem lub pojedynczo podawany progestagen. Naukowcy stwierdzili znikomy negatywny wpływ stosowania antykoncepcji hormonalnej na rozwój chorób układu krążenia. Natomiast nie stwierdzono żadnych zależności jakoby wyżej wymienione dwuskładnikowe tabletki jako samodzielny czynnik powodowały przyrost masy ciała. Mimo wszystko w badaniach ankietowych przeprowadzanych wśród kobiet w wielu krajach znaczny przyrost masy ciała był argumentem zmiany formy antykoncepcji z tabletek hormonalnych. Wzrost masy ciała odnotowano jedynie u kobiet, które rozpoczęły antykoncepcję środkami zawierającymi wyłącznie progestagen. W tym przypadku zależność ta wystąpiła wyłącznie u pań, które zdecydowały się na podawanie hormonu w formie zastrzyków. Doustne zażywanie go nie wykazało żadnych zależności pomiędzy antykoncepcją, a zmianami w masie ciała. Dodatkowo wyniki wielu innych badań dowodzą, że antykoncepcja hormonalna nie wpływa w żaden sposób na tycie.
Przeczytaj również:
Naturalny przyrost masy ciała wraz z wiekiem w skali roku wynosi ok. 0,3 kg. Otyłość, nadwaga lub ogólne powolne, stałe przybieranie na wadze może być skutkiem działania na ludzkie ciało czynników środowiskowych, genetycznych lub endokrynnych (hormonalnych). Zawsze jednak warto pamiętać, że dodatkowe kilogramy gromadzą się w naszym organizmie kiedy stale utrzymujemy dodatni bilans energetyczny. Na ten wpływa nieproporcjonalne dostarczanie pożywienia, przy zbyt niskiej aktywności fizycznej. Rozpoczęcie stosowania antykoncepcji hormonalnej, a przybranie na wadze nie powinno mieć ze sobą nic wspólnego.
Witold Rogiewicz obala mity dotyczące tabletek antykoncepcyjnych:
Plastry antykoncepcyjne
Plastry antykoncepcyjne działają niemal w identyczny sposób, co pigułka antykoncepcyjna lub wkładka domaciczna mirena. Różnicą jest jedynie forma aplikacji. Plaster antykoncepcyjny przykleja się na gołą, oczyszczoną skórę, np. ramienia lub pleców (może być w dowolnie wybranym miejscu). Należy go zmieniać raz w tygodniu, równo co siedem dni. Gdyby wystąpiła sytuacja odklejenia się plastra/ zgubienia go bez żadnych skutków zmniejszenia skuteczności antykoncepcji można nakleić kolejny plaster nie czekając dłużej niż 48 godzin od zaistniałej sytuacji. W pełnym miesiącu kobieta powinna wykorzystać trzy plastry antykoncepcyjne, robiąc tygodniową przerwę na krwawienie, tak jak bywa to w przypadku zażywania tabletek. Pierwszy plaster należy nakleić na początku cyklu (krwawienia). Wtedy uzyskujemy pewność, że jego działanie rozpoczęło się natychmiastowo. Jeśli przeoczymy ten moment i pierwszy plaster antykoncepcyjny zostanie naklejony po zakończeniu cyklu, wówczas należy odczekać tydzień przed stosunkiem bez dodatkowego zabezpieczenia. Wtedy uzyskamy pewność, że hormony przenikające do organizmu kobiety zaczęły prawidłowo działać.
Dowiedz się więcej:
Implant antykoncepcyjny
Implant antykoncepcyjny można porównać z wyglądu do wykałaczki. Aplikowany jest pod skórę na udzie lub przedramieniu kobiety podczas zabiegu chirurgicznego. Używa się do tego znieczulenia miejscowego. Czas działania klasycznego implantu (tzn. uwalniania przez niego hormonów) trwa ok. 3 lata. Jego działanie opiera się na tych samych mechanizmach, co np. aplikacja wkładki/ spirali domacicznej. Ma ono na celu zapobieganie jajeczkowaniu. Dodatkowo na skutek hormonów zagęszcza się śluz, utrudniając tym samym przenikanie plemników do macicy. Implant daje więcej niż 99% skuteczności, jednak u pań po jego aplikacji mogą wystąpić objawy, np. w postaci bólów głowy. Implant niestety w przeciwieństwie do tabletek antykoncepcyjnych nie reguluje cyklu miesiączki, a czasem wpływa na brak regularności krwawienia. Jego plusem jest fakt, że po zabiegu jest praktycznie niewidoczny i w każdej chwili po konsultacji z lekarzem można go usunąć.
O antykoncepcyjnych implantach podskórnych wypowiada się ginekolog, Grzegorz Południewski:
Antykoncepcja dla mężczyzn
Wciąż trwają badania nad tabletkami, które mogliby zażywać mężczyźni, na skutek których w ich nasieniu nie byłoby plemników zdolnych zapłodnić kobietę. Obecnie niektórzy panowie decydują się na zastrzyk, który składa się z ok. 200 mg jednej z form testosteronu. W efekcie następuje u nich zanik plemników w wydzielanych płynach (zmniejszenie ich ilości w stopniu znacznym), uniemożliwiając tym samym zapłodnienie. Mimo wszystko jest to dużo mniej znana forma antykoncepcji, zwłaszcza że nie dotyczy kobiet. Mniej inwazyjna, bardziej popularna, a przede wszystkim bardzo łatwo dostępna jest mechaniczna forma antykoncepcji za pomocą kondomów. Nie wszyscy są zwolennikami prezerwatyw. W sytuacji przeróżnych komplikacji zdrowotnych u partnerów chcących współżyć bez ryzyka ciąży, czasami one okazują się najlepsze.
Źródła:
M. Lech, "Czy antykoncepcja może być czynnikiem sprzyjającym zwiększeniu masy ciała u kobiet?”