Spis treści
Od czego ma się półpaśca?
Półpasiec jest chorobą zakaźną, która jest wywoływana przez wirus varicella zoster (VZV) – ten sam, który wywołuje ospę wietrzną. Wirus pozostaje w stanie uśpienia w organizmie osoby, która przechorowała ospę wietrzną, i może się ponownie uaktywnić, np. w związku ze spadkiem odporności u osób starszych. Taka reaktywacja zakażenia wirusem VZV objawia się jako półpasiec z charakterystyczną pęcherzykową wysypką, której może towarzyszyć dotkliwy ból.
W grupie ryzyka są szczególnie osoby starsze – ryzyko zachorowania na półpasiec gwałtownie wzrasta już po 50. roku życia. Na półpasiec mogą zachorować także osoby z osłabionym układem odpornościowym.
W grupie ryzyka są m.in.:
osoby chore na nowotwory,
osoby zakażone wirusem HIV,
osoby przyjmujące leki immunosupresyjnie,
pacjenci onkologiczni leczeni za pomocą radioterapii lub chemioterapii.
Inne czynniki, które zwiększają ryzyko zachorowania na półpasiec, to:
płeć żeńska,
przeszczepienie macierzystych komórek krwiotwórczych,
choroby układu sercowo-naczyniowego,
nieswoiste choroby zapalne jelit,
przewlekła choroba nerek,
astma oskrzelowa,
depresja,
przewlekły stres psychologiczny,
przechorowanie COVID-19.
Jak się chronić przed półpaścem? Czy można się zaszczepić na półpasiec?
Jedyną skuteczną i bezpieczną metodą zapobiegania półpaścowi jest szczepienie. Skuteczność szczepionki wynosi 90 proc. Co ważne, przebycie półpaśca nie gwarantuje, że nie zachorujemy na niego ponownie. Kto i jak może się zaszczepić na półpaśca?
– Rekomendowane są pacjentom w wieku podeszłym, jak i pacjentom, którzy mają problemy z układem immunologicznym, przyjmują leki immunosupresyjne – mówi dr Malwina Hołownia-Voloskova z Instytutu Matki i Dziecka.
Jak mówi ekspertka, wystarczy porozmawiać z lekarzem na temat profilaktyki półpaśca. Warto też zapytać o możliwość podania szczepienia przeciwko półpaścowi z innymi szczepieniami (np. przeciwko grypie, krztuścowi czy pneumokokom) w tym samym czasie.
– Wystawiona powinna zostać recepta na szczepionkę, pacjent powinien ją uzyskać, wrócić do przychodni i być zaszczepionym po kwalifikacji, która może być dokonana przez pielęgniarkę – tłumaczy dr Hołownia-Voloskova.
Obecnie szczepionka ma 50-procentową refundację dla osób od 65. roku życia, które mają zwiększone ryzyko zachorowania na półpasiec. Mimo tej refundacji koszt szczepionki nadal jest wysoki – wynosi ponad 700 zł.
Polskie Towarzystwo Badania Bólu rekomenduje wprowadzenie bezpłatnych szczepień przeciwko półpaścowi na listę senioralną 65 plus.
Jakie powikłania mogą wystąpić po półpaścu?
Na półpasiec warto się zaszczepić, aby uniknąć bólu i powikłań.
– Przede wszystkim półpasiec może powodować ogromny ból. Jest to ból, który pacjenci oceniają jako największy w ich życiu i bardzo obniża jakość ich życia. Poza tym może powodować różne powikłania związane na przykład nawet z utratą wzroku, z problemami ze wzrokiem, z mówieniem, z bólem różnych elementów twarzy, zębów – wymienia dr Hołownia-Voloskova.
Półpasiec w ostrej fazie może boleć tak, że u około 40 proc. chorych może mieć bardzo duże nasilenie – oceniane na 6 lub 7 punktów w 10-punktowej skali numerycznej.
– Jest to faktycznie taki ból, z którym pacjenci nieraz mają problemy, żeby sobie z nim poradzić – dodaje ekspertka.
Leczenie półpaśca to nie tylko ogromny ból pacjenta. Przeciętny pacjent z neuralgią półpaścową odbywa średnio osiem wizyt w roku, a leczenie tych chorych jest dwukrotnie droższe niż pozostałych pacjentów, o czym mówi dr Magdalena Kocot-Kępska, prezes Polskiego Towarzystwa Badania Bólu.
Poza kosztami dla systemu zdrowia, pacjenci ponoszą koszty niemedyczne, takie jak obniżony nastrój i brak możliwości w normalnym codziennym funkcjonowaniu (jak np. praca).
Źródło: Półpasiec poplasiecstop.pl
