Rezonans magnetyczny – jak się przygotować do badania? Przebieg i przeciwskazania do wykonania badania MRI

Rezonans magnetyczny to jedna z metod obrazowania. Dzięki niej można uzyskać widok wnętrza ciała bez działań inwazyjnych. Pełna nazwa tej techniki badawczej to obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego (RM, MRI). Badanie MRI jest możliwe dzięki zjawisku rezonansu magnetycznego. Ulegają mu protony znajdujące się w cząstkach wody budującej ludzki organizm. Wchodzą one w specyficzną interakcję z falami radiowymi, odbijając je i wysyłając z powrotem. Specjalne programy komputerowe mogą następnie odczytać powracające fale i na tej podstawie zbudować obraz badanego obszaru. Nie wykorzystuje się tutaj szkodliwych dla zdrowia promieni rentgenowskich, jednie pole magnetyczne oraz fale radiowe o neutralnym działaniu.

Zobacz także: Zakochanie to nie miłość to emocjonalny „haj”. Chemia miłości to związek hormonów, neuroprzekaźników i innych substancji. Tak działa na mózg

Dzięki rezonansowi magnetycznemu można badać wnętrze czaszki, kości, serce, tkanki miękkie. Badanie rezonansem magnetycznym z kontrastem pozwala też obserwować czynność poszczególnych narządów. Badanie MRI umożliwia wgląd w naczynia krwionośne oraz stan tkanek. Bardzo często wykorzystuje się je w badaniach neurologicznych. Rezonans magnetyczny głowy oraz kręgosłupa to ważny element diagnozy w takich schorzeniach jak:

• rozszczep kręgosłupa i czaszkowo-mózgowy,
• stwardnienie rozsiane,
• guzy mózgu,
• zmiany związane z chorobą Alzheimera,
• guzy kanału kręgowego,
• choroby Wilsona i Huntingtona,
• niedokrwienie mózgu.

Za pomocą rezonansu magnetycznego można badać właściwie całe ciało. Jest niezastąpiony szczególnie w diagnozowaniu chorób związanych z obszarami organizmu, które zasłaniają kości. Służy do wykrywania nowotworów narządów rodnych (rezonans jamy brzusznej), serca, płuc. Może stanowić wsparcie w diagnozowaniu urazów stawów i więzadeł (np. rezonans kolana czy barku).

Rezonans magnetyczny należy do badań nieinwazyjnych i bezbolesnych. Wymaga krótszego lub dłuższego (od 15 do 45 minut) przebywania w zamkniętym aparacie skanującym, w pozycji leżącej. To niewielka przestrzeń, mogąca stanowić problem dla osób cierpiących na klaustrofobię.

Przed samym badaniem pacjent musi wypełnić dokumenty, w tym podać informacje na temat przewlekłych chorób. Przed badaniem podaje się też kontrast, dożylnie lub doustnie (w formie płynu do wypicia).

Podczas samego badania personel medyczny opuszcza pomieszczenie, jednak cały czas pozostaje w kontakcie z pacjentem za pośrednictwem mikrofonu i głośników. Jedyne niedogodności, jakich w nielicznych przypadkach doświadczają pacjenci, wiążą się z podaniem środka kontrastowego lub z koniecznością pozostawania przed dłuższy czas w bezruchu.

Czytaj także: Dorota Szelągowska miała raka. To jeden z najgroźniejszych kobiecych nowotworów. Długo nie daje objawów, dlatego trudno go wykryć

Rezonans magnetyczny nie wymaga licznych przygotowań od pacjenta. Jeśli MRI wiąże się z podaniem kontrastu, pacjent otrzyma wcześniej skierowanie na badanie poziomu kreatyniny w moczu – wynik należy wziąć ze sobą, tak samo, jak dokument tożsamości i posiadaną dokumentację medyczną. Osoby pracujące z metalem (np. ślusarze) powinny też przejść badanie okulistyczne dla sprawdzenia, czy w oku nie znajduje się opiłek.

Pacjent musi być na czczo i nie pić niczego co najmniej 4 godziny przed badaniem. Jeśli badanie będzie przebiegało z podaniem środka kontrastowego, należy przynieść ze sobą 1,5 litra niegazowanej wody.

Kontrast dożylny podaje się z użyciem wenflonu, natomiast kontrast doustny ma postać roztworu do wypicia małymi łyczkami. Trzeba koniecznie poinformować personel o wszczepionych na stałe, metalowych elementach w ciele (jak rozrusznik serca, implant ortopedyczny lub stomatologiczny, neurostymulator, wkładka wewnątrzmaciczna, endoproteza, biżuteria wszczepiona na stałe). Niektóre z nich, na przykład rozrusznik serca, stanowią bezwzględne przeciwwskazanie do wykonania rezonansu.

Leki przyjmowane na stałe (w tym np. insulina) nie wpływają w żaden sposób na wynik MRI. Należy je zażyć o zwykłej porze w dniu badania. Do pomieszczenia, w którym odbywa się rezonans magnetyczny, nie należy wnosić przedmiotów wytwarzających pole magnetyczne (jak karty kredytowe, telefony komórkowe, zegarki elektroniczne). Ubranie także nie powinno zawierać metalowych zamków i guzików. Po zakończeniu badania z kontrastem pacjenta prosi się, by przez kilkadziesiąt minut nie oddalał się od terenu kliniki, która wykonywała rezonans magnetyczny.

Badanie rezonansem magnetycznym u dzieci odbywa się w wielu przypadkach z udziałem anestezjologa, który farmakologicznie wywołuje sen. Takie postępowanie uzasadnione jest faktem, że większość dzieci nie potrafi wytrzymać bez ruchu 30-45 minut. Co za tym idzie, cała procedura trwa odpowiednio dłużej, ponieważ mały pacjent musi zostać uśpiony, a następnie bezpiecznie wybudzić się pod okiem personelu medycznego

Rezonans magnetyczny nie należy do badań, których wyniki można wstępnie zinterpretować samodzielnie. Wynik jest nie ilościowy, ale jakościowy – nie sposób porównać go do żadnych norm. Obraz utworzony przez MRI interpretuje lekarz radiolog. Czas oczekiwania na wyniki wynosi kilka dni, nie więcej niż tydzień. Niektóre ośrodki wykonujące rezonans magnetyczny wydają każdemu pacjentowi płytę CD z wynikiem, inne mogą ją przygotować na wyraźne życzenie pacjenta. Z wynikiem należy jednak udać się do lekarza prowadzącego, który zlecił wykonanie badania MRI.

Rezonans magnetyczny to metoda diagnostyczna o wysokim poziomie bezpieczeństwa dla pacjenta. Badanie bez kontrastu niemal nigdy nie wywołuje skutków ubocznych, natomiast z użyciem substancji kontrastowej wiąże się ich niewielkie ryzyko. MRI nie wymaga zastosowania szkodliwych promieni rentgenowskich. Badanie jest całkowicie bezbolesne, nie wymaga pobytu w szpitalu ani długich, uciążliwych przygotowań. Nie wchodzi w interakcje z farmakoterapią, a co za tym idzie, nie wymaga odstawienia przyjmowanych na co dzień leków.

Rezonans magnetyczny, jak większość metod stosowanych w medycynie ma także swoje wady. Przede wszystkim, może stanowić ogromny kłopot dla pacjentów borykających się z klaustrofobią. Nie można stosować go u osób mających wszczepiony rozrusznik serca czy implanty neurologiczne. Badanie MRI z kontrastem wiąże się także z wypiciem lub przyjęciem dożylnie substancji, które w nielicznych przypadkach wywołują reakcje uczuleniowe. Ryzyko jest jednak bardzo niewielkie.

Długotrwały stres – dlaczego jest groźny dla zdrowia?