Nerwiakowłókniak, czyli twardy guzek pod skórą. Czy zmiany skórne mogą oznaczać nowotwór złośliwy? Zobacz, jak leczyć guzki podskórne

Nerwiakowłókniak (neurofibroma) to łagodny nowotwór, który pochodzi od przekształconych komórek Schwanna. Są to komórki budujące osłonki wokół włókien nerwowych. Guzki pod skórą powstają z osłonek nerwów skóry i mogą być zlokalizowany na całym ciele.

Medycyna wyróżnia następujące rodzaje nerwiakowłókniaków:

• skórne – miękkie grudki na skórze o cielistej barwie,
• podskórne – twardy guzek pod skórą o owalnym kształcie, odgraniczony w dotyku od sąsiadujących tkanek,
• splotowate – ulokowane w tkance podskórnej, mogą się mocno rozrastać, powodując poszerzenie całych części ciała.

Choć nerwiakowłókniak jest ze swojej natury guzem niezłośliwym, ale może ulec transformacji w nowotwór złośliwy. Dlatego wymaga uwagi i konsultacji z lekarzem.

Istnieją także dwie dziedziczne choroby należące do grupy tak zwanych fakomatoz (nazywanych też schorzeniami nerwowo-skórnymi lub dysplazjami neuroektomezodermalnymi):

• nerwiakowłókniakowatość typu 1,
• nerwiakowłókniakowatość typu 2.

Powodują one częste powstawanie rozmaitych zmian skórnych, w tym właśnie guzków pod skórą i na niej. Są to choroby nieuleczalne, o autosomalnym dominującym typie dziedziczenia, spowodowane mutacjami w genach.

Nerwiakowłókniak jest guzem na ogół widocznym i wyczuwalnym. Do najistotniejszych i najczęściej wykrywanych objawów należą guzki na skórze oraz guzki pod skórą, często położone wzdłuż przebiegu nerwów obwodowych oraz czaszkowych (guzki na głowie). Można je zobaczyć gołym okiem lub wyczuć palcami.

Inne objawy to:

• brązowe, rozległe przebarwienia na skórze,
• piegi nagle pojawiające się w okolicy pachwin i pach,
• objawy neurologiczne, gdy nerwiakowłókniak uciska na sąsiadujące tkanki i struktury (np. nerwobóle),
• rzadko ataki padaczkowe.

Choroba ujawnia się zwykle między 5. a 10. rokiem życia, jednak może pozostawać ukryta lub przez dłuższy czas objawiać się jedynie niewielkimi zmianami na skórze. Po zauważeniu na swojej skórze lub pod nią twardych lub cielistych guzków należy skonsultować się z dermatologiem. Czasem lekarz zaleca pobranie próbki na drodze biopsji i badanie histopatologiczne.

Przyczyny powstawania nerwiakowłókniaków najczęściej tkwią w genetyce. Rzadko zdarza się, by powstał pojedynczy guzek pod skórą czy na niej. Najczęściej jest ich więcej, a u chorego diagnozuje się nerwiakowłókniakowatość typu 1 lub 2. Nie można ignorować nerwiakowłókniaków – nieleczone mogą się zmienić formę na złośliwą lub się rozrastać, uciskając na okoliczne tkanki i powodując duży dyskomfort oraz prowadząc do deformacji ciała. Dla wielu pacjentów stanowią też problem natury estetycznej.

Nerwiakowłókniaki powstają na tle genetycznym i nie istnieje sposób, by zapobiec ich tworzeniu. Leczenie nerwiakowłókniaków sprowadza się do chirurgicznego usuwania. Pobrany przy tym materiał odsyła się do badania histopatologicznego. Szybkiego usunięcia wymagają szczególnie te guzki, które uciskają nerwy, wywołując dokuczliwe objawy neurologiczne u pacjenta.

Czytaj także: Czerniak to jeden z najbardziej złośliwych nowotworów skóry. Tak odróżnisz czerniaka od pieprzyka!