Dystrybucja i dawkowanie jodku potasu. Nie należy przyjmować go na własną rękę. Gdzie ewentualnie będzie można odebrać swój przydział?

Jak informował 30 września br., na konferencji prasowej wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Błażej Poboży, w kraju przygotowano łącznie ponad 57 mln tabletek z jodkiem potasu, do których będą dołączone ulotki informacyjne.

Z kolei prezes Państwowej Agencji Atomistyki zapewnił, że rosyjskie działania militarne na Ukrainie oraz ataki na Zaporoską Elektrownię Jądrową nie stwarzają bezpośredniego zagrożenia dla mieszkańców Polski.

Zobacz także: Jod dla Polaków na wypadek skażeń promieniotwórczych. Takie dawki określa Ministerstwo Zdrowia

Wdrażana jest jednak standardowa procedura, związaną z zarządzaniem kryzysowym, która ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom. Dlatego na terenie całej Polski odbywa się prewencyjna dystrybucja jodku potasu. Lek trafia do gminnych punktów dystrybucji, które znajdują się m.in. w:

• szkołach,
• świetlicach,
• zakładach opieki zdrowotnej,
• przychodniach,
• aptekach.

W samej Warszawie utworzonych zostało takich 625 punktów. Jeśli konieczne będzie przekazanie leków, będą one wydawane osobom bez względu na miejsce zamieszkania. Listy punktów dystrybucji w poszczególnych województwach udostępniane są przez właściwe samorządy terytorialne.

Jodek potasu to związek chemiczny, który blokuje wchłanianie radioaktywnego izotopu jodu, będącego częścią skażenia radioaktywnego. Jest stosowany zapobiegawczo w celu ochrony gruczołu tarczycowego, ponieważ powoduje wysycenie tarczycy nieradioaktywnym jodem.

Przyjęcie go w odpowiednim czasie ma na celu zahamowanie wychwytywania popromiennego jodu ze źródeł jego emisji, takich jak skażone powietrze, woda czy żywność. Tym samym ma chronić przed zwiększeniem ryzyka rozwoju nowotworu tarczycy.

– Jodek potasu powinien być przyjmowany zgodnie ze wskazaniami medycznymi, ponieważ jest to lek, który może wchodzić w interakcje z innymi produktami leczniczymi, a także wywoływać działania niepożądane. Każdy, kto ma wątpliwości w tym zakresie, powinien skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu – powiedział Dyrektor Wydziału Zdrowia Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, Tomasz Sławatyniec, podczas konferencji, która odbyła się we wtorek, 4 października br., w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim w Warszawie.

Jodek potasu przyjmuje się w przypadku narażenia na radioaktywny jod uwolniony podczas katastrofy jądrowej. Powinien być podany jak najszybciej wszystkim, którzy znajdują się w strefie skażenia, w tym dzieciom, kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Powinno to nastąpić najlepiej do dwóch, a maksymalnie w ciągu 8 godzin od uwolnienia radioaktywnego związku.

Uwaga: Nie należy jednak przyjmować go bez wyraźnego zalecenia, a tym bardziej w postaci płynu Lugola, który przeznaczony jest do stosowania zewnętrznego.

Zobacz także:Nie stosuj zamienników jodku potasu. Nie pomogą, a mogą zaszkodzić. Eksperci ostrzegają przed zażywaniem suplementów i produktów z jodem

Leku ze stabilnym jodem nie powinny przyjmować osoby, które:

• mają uczulenie na jodek potasu lub którykolwiek składnik leku,
• chorują na nadczynność tarczycy,
• mają zaburzenia naczyń krwionośnych (zapalenie naczyń z hipokomplementią),
• cierpią na choroby autoimmunologiczne, połączone z świądem i pęcherzami na skórze (opryszczkowe zapalenie skóry Duhringa).

Szczególną ostrożność w sięganiu po jodek potasu powinny zachować osoby z rozpoznaną nadwrażliwością na jod, leczone obecnie lub w przeszłości w związku z zaburzeniami tarczycy oraz przyjmujące związki litu i leki przeciw nadczynności tarczycy, moczopędne i na nadciśnienie tętnicze.

Z lekarzem powinny skonsultować się osoby ze złośliwym nowotworem tarczycy lub jego podejrzeniem, a także ze zwężeniem górnych dróg oddechowych.

Osobom po 60 r.ż. nie zaleca się suplementacji jodkiem potasu, ponieważ zgodnie z wiedzą medyczną, ich tarczyca ze względu na wiek, wchłania zdecydowanie mniejsze ilości jodu. Ponadto, jak tłumaczą specjaliści, u osób starszych ryzyko powikłań jest większe niż szanse na wystąpienie nowotworu tarczycy.

W przypadku przedawkowania jodku potasu mogą wystąpić objawy zatrucia jodem, takie jak:

• ból głowy,
• ból i obrzęk ślinianek,
• gorączka,
• zapalenie krtani,
• obrzęk lub zapalenie gardła,
• zaburzenia układu pokarmowego i biegunka,
• obrzęk płuc.

Rekomendowana wysokość dawki jodku potasu po ogłoszeniu katastrofy nuklearnej zależna jest od wieku. Przy założeniu, że każda tabletka zawiera 65 mg potasu jodku, co odpowiada 50 mg jodu, jednorazowa dawka wynosi:

1. noworodki poniżej jednego miesiąca – ¼ tabletki (16 mg jodku potasu, zawierającego 12,5 mg jodu),
2. dzieci od 1. miesiąca życia do 3 lat – pół tabletki (32 mg jodku potasu, zawierającego 25 mg jodu),
3. dzieci w wieku od 3 do 12 lat – 1 tabletka (65 mg jodku potasu, zawierającego 50 mg jodu),
4. dzieci w wieku powyżej 12 lat, osoby dorosłe do 60 r.ż. – 2 tabletki (130 mg jodku potasu, zawierającego 100 mg jodu).

Należy przyjąć pojedynczą dawkę dobową. Będzie ona chronić przed wystawieniem na działanie promieniowania przez maksymalnie 24 godziny.

Ze względu na wrażliwość tarczycy noworodka i płodu na duże dawki jodu, należy unikać wielokrotnego podawania stabilnego jodu u noworodków, kobiet w ciąży i karmiących piersią. Noworodki nie wymagają podawania kolejnych dawek. Kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny przyjmować maksymalnie dwie dawki.

Źródła:

• Dystrybucja tabletek jodku potasu na terenie województwa mazowieckiego w przypadku zagrożenia radiacyjnego Mazowiecki Urząd Wojewódzki w Warszawie
• Dystrybucja jodku potasu Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku
• Jodek potasu charakterystyka produktu leczniczego Rejestry Medyczne