Fobie należą do zaburzeń lękowych, co wynika z klasyfikacji ICD 10. Drugą grupą zaburzeń lękowych są „Inne zaburzenia lękowe”, np. epizodyczny lęk napadowy.
Agorafobia – lęk przed otwartą przestrzenią
Agorafobia jest jednym z typów fobii. Towarzyszy jej lęk przed otwartą przestrzenią. Objawia się trudnościami z wydostaniem się z zatłoczonych i zamkniętych miejsc, jak np. autobus, kino czy tłum w centrum handlowym. Zdarza się również, że agorafobia uniemożliwia pacjentowi oddalenie się od domu, nie jest on w stanie samodzielnie pójść na zakupy czy do szkoły. Bardzo często przyczyną jest strach, że w razie potrzeby nikt nie udzieli mu pomocy. Fobię rozpoznamy przede wszystkim po objawach somatycznych. Osoba, która ma lęk przed otwartą przestrzenią, doświadcza kołatania serca, duszności, nudności, uczucia suchości w ustach i zawrotów głowy. W takich sytuacjach stosuje się farmakoterapię i psychoterapię.
Warto przeczytać także:
Fobia społeczna
To szczególna fobia, która objawia się lękiem przed obecnością innych osób, przede wszystkim osób obcych. Fobie społeczne uniemożliwiają lub bardzo utrudniają wygłoszenie mowy czy referatu nawet przed niewielką widownią. Takie osoby nie uczestniczą w dyskusjach, są wycofane, nie wykazują chęci nie tylko rozmowy z innymi, ale też kontaktu z nimi. Fobia społeczna wywołuje u pacjenta zaczerwienienie twarzy, wzmaga potliwość, powoduje drżenie głosu i rąk, a także trudności z wypowiadaniem słów. Pacjenci z fobią społeczną unikają więc tego typu sytuacji, mają też problemy z nawiązywaniem nowych kontaktów, ich szansa na związek również jest znacznie mniejsza. Fobie społeczne powodują, że dotarcie do postawionych sobie celów zawodowych jest bardzo utrudnione. Pacjenci bardzo rzadko zajmują wyższe stanowiska i otrzymują awans. Fobie społeczne leczy się farmakologicznie, podając pacjentowi m.in. inhibitory monoaminooksydazy (MAO). W tym przypadku wsparcie psychoterapii wykazuje dużą skuteczność, dlatego bardzo często te dwie metody leczenia wdrażane są równocześnie.
Czytaj także: Kobiety też mogą być uzależnione od seksu. Wstydzą się do tego przyznać nawet przed sobą
Fobie mogą mieć swoją przyczynę, nie zawsze jest jednak ona zdefiniowana, nawet przez specjalistę. Lęk przed konkretnym przedmiotem, sytuacją, zjawiskiem lub osobą może wynikać z doświadczeń z przeszłości, ale może być też skutkiem stosowania substancji psychoaktywnych.
Fobie swoiste
Fobie swoiste to grupa zaburzeń nerwicowych, które dotyczą lęku przed konkretnymi sytuacjami. Zaliczamy do nich m.in. brontofobię, czyli lęk przed burzą i gefyrofobię, czyli lęk przed przebywaniem na moście. Lista fobii swoistych nie jest zamknięta, tak naprawdę niemożliwe jest jej stworzenie z uwzględnieniem wszystkich tego typu zaburzeń. Fobie te mają jednak specyficzny charakter, ponieważ rzadko utrudniają normalne funkcjonowanie w społeczeństwie. Oznacza to również, że takie osoby tylko w bardzo nielicznych przypadkach szukają specjalistycznej pomocy. Jeżeli już się na nią zdecydują, lekarz proponuje terapię behawioralną, unikając stosowania leków.
Wysłuchaj podcastu stronyZDROWIA
Dr Magdalena Flaga-Łuczkiewicz, lekarz specjalista psychiatra, Centrum Terapii Dialog mówi o chorobach psychicznych w naszym społeczeństwie oraz radzi, kiedy i gdzie szukać pomocy, jeśli zauważamy zaburzenia psychiczne u siebie lub kogoś bliskiego.
Zaburzenia nerwicowe wymagają pomocy ze strony specjalistów, szczególnie kiedy sami nie jesteśmy w stanie sobie z nimi poradzić, a także gdy w znaczącym stopniu utrudniają nam funkcjonowanie w świecie. Lista fobii jest długa i wciąż niezamknięta. Znajdziemy na niej mniej i bardziej znane naszej społeczności fobie, jak np. aichmofobia (strach przed igłami), arachnofobia (lęk przed pająkami) czy też menofobia (strach przed menstruacją).
A jakie są najdziwniejsze fobie?
Jedną z nich jest hafefobia – strach przed dotykaniem ludzi i przedmiotów. Fobia ta jest bardzo uciążliwa, ponieważ dotyczy sytuacji, kiedy my jesteśmy dotykani, ale również kiedy to my dotykamy inną osobę. Przyczyną tego typu lęku może być doświadczenie z przeszłości. Jest to niekiedy również symptom bardzo złożonych zaburzeń, którymi są fobie społeczne.
Inną fobią, która może zaskoczyć niejednego mężczyznę, jest gynofobia dotycząca lęku przed kobietami. Kontakt z kobietą, ale też typowo kobiecymi przedmiotami, jak np. pomadka czy torebka wywołuje u mężczyzny wzmożoną potliwość, przyśpieszone bicie serca i drżenie rąk.
Do najdziwniejszych fobii zaliczyć można bez wątpienia również koulrofobię, strach przed klaunami. Choć nie jest ona wpisana do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10, nie oznacza to, że nie istnieje. Panika na widok klaunów może nie występuje zbyt często, jednak może być wywołana nawet przez ich wizerunek w telewizorze, gazecie lub książce. Przyczyna tej fobii nie została jeszcze rozpoznana. Być może jest to strach przed niemożliwością rozpoznania osoby w przebraniu.
Arachnofobia, czyli paniczny lęk przed pająkami. Czy da się z tego wyjść?
