Czym są zajady?
Zajadem potocznie nazywany jest infekcyjny stan zapalny zlokalizowany w kącikach ust, który objawia się swędzeniem, zaczerwienieniem, pęknięciami i tworzeniem niewielkich nadżerek. Te drobne, lecz nieestetyczne wyglądające zmiany są wywoływane przez grzyby z rodzaju Candida lub bakterie z rodzaju paciorkowców i gronkowców. Nie stanowi to jednak reguły, ponieważ mogą mieć również podłoże alergiczne.
Pojawienie się zajadów nie jest przyjemnym doświadczeniem. Zmiany infekcyjne tworzą się jedno- lub obustronnie w kącikach ust, a z powodu ich lokalizacji powodują dyskomfort podczas mówienia, spożywania posiłków, a także śmiania się. Ponieważ są mocno wysuszone, po szerokim otwarciu ust mogą pękać, co utrudnia ich wygojenie.
Przyczyny tworzenia się zajadów
Zajady powstające w kącikach ust z reguły nie zwiastują poważnych problemów zdrowotnych. Dopiero gdy zmiany mają charakter nawracający, a także proces gojenia się ich trwa dłużej niż kilkanaście dni, warto udać się na konsultację lekarską.
Czytaj też: Ta witamina z grupy B miała chronić mózg, a może sprzyjać demencji
Najczęstsze przyczyny powstawania zajadów to:
- dieta niedoborowa w białko, cynk, żelazo i witaminy z grupy B, takie jak tiamina (B1), ryboflawina (B2), pirydoksyna (B6) i kobalamina (B12). Braki wymienionych składników mogą być spowodowane ciążą, która zwiększa zapotrzebowanie na pewne substancje odżywcze, długotrwałym odchudzaniem albo stosowaniem rygorystycznej diety eliminacyjnej bez wcześniejszej konsultacji z dietetykiem lub lekarzem,
- obniżona odporność w wyniku zwykłej infekcji, stresu, zakażenia wirusem HIV, a także w przebiegu chorób przewlekłych m.in. cukrzycy typu 2,
- zaburzenia odżywiania się (anoreksja, bulimia), które prowadzą do niedoborów w diecie wielu witamin i składników mineralnych,
- stosowanie antybiotyków, które wyjaławiają przewód pokarmowy z pożytecznych bakterii m.in. tych, które wytwarzają w układzie trawiennym witaminę B2,
- oblizywanie ust, które wbrew oczekiwaniom nie poprawia stanu nawilżenia naskórka, a powoduje jego wysuszenie. Konsekwencją jest pękanie warg, podrażnienie, a taki stan sprzyja zakażeniom wywołanym drożdżakami,
- niewłaściwa higiena jamy ustnej, czyli zbyt rzadkie mycie zębów, niewłaściwa technika szczotkowania, niestosowanie nici dentystycznej i płynów do płukania jamy ustnej sprzyjają namnażaniu się drobnoustrojów w resztkach pokarmu zalegającego pomiędzy zębami,
- problemy dentystyczne spowodowane źle dobraną protezą zębową lub ortezą stomatologiczną, ponieważ utrudniają zachowanie higieny jamy ustnej. Niewłaściwie dopasowane protezy mogą dodatkowo mechanicznie podrażniać kąciki ust,
- alergia na nikiel, który zawarty jest w niektórych sztućcach, garnkach i metalowych przyrządach kuchennych.
Poznaj najlepsze sposoby na pozbycie się zajadów!
Bardzo często zajady są utożsamiane z opryszczką wargową, natomiast nie są to te same choroby.