Zajady w kącikach ust są często spotykaną dolegliwością w praktyce lekarskiej. W nomenklaturze medycznej nazywane są zapaleniem kącików ust, przyjmującym postać: jedno- lub dwustronnych nadżerek. Zajadom nierzadko towarzyszą również pęknięcia i zaczerwienienia, które są bolesne i w zaawansowanych przypadkach chorobowych mają tendencję do krwawień. Co istotne, nieleczone zajady mogą skutkować powstawaniem strupów, a w dalszej kolejności nieestetycznych blizn.
Zajady – przyczyny
Wśród najczęstszych przyczyn zajadów można wymienić:
- Infekcje grzybicze lub bakteryjne, które są zdecydowanie najczęstszym podłożem zajadów. Dzieje się tak w głównej mierze dlatego, że kąciki ust tworzą środowisko przyjazne dla rozwoju różnych drobnoustrojów w tym m.in. paciorkowców oraz gronkowców.
- Antybiotykoterapię, w tym zwłaszcza długotrwała, która przyczynia się do „wypłukiwania” witamin z organizmu. Zabija ona zarówno bakterie chorobotwórcze, jak i bakterie, które wchodzą w skład flory bakteryjnej organizmu.
- Niedobór witaminy B (ryboflawiny), która idzie parze z witaminą A i odpowiada za funkcjonowanie błon śluzowych. Jej niedobór może być konsekwencją doustnej antykoncepcji hormonalnej, a także zaburzeń w funkcjonowaniu układu pokarmowego.
- Niedobór żelaza, który najczęściej jest spowodowany anemią (niedokrwistością).
- Cukrzycę typu I, dla której charakterystyczne są zmiany skórne w tym również w obrębie jamy ustnej.
- Alergię na nikiel, który zawarty jest m.in. w sztućcach i garnkach. W takim przypadku zajady są reakcją alergiczną organizmu.
- Niewłaściwą higienę jamy ustnej, która często prowadzi do powstawania zajadów. Co istotne, zapalenie kącików ust może rozwinąć się również w przypadku zbyt długiego używania tej samej szczoteczki do zębów (rekomendowanym rozwiązaniem jest używanie jednej szczoteczki przez maksymalnie trzy miesiące).
- Noszenie protez zębowych i aparatów ortodontycznych, które stanowią idealne środowisko do rozwoju drobnoustrojów.
- Obniżenie odporności organizmu, które może towarzyszyć takim chorobom, jak: HIV czy anemia.
Zajady niekiedy błędnie bywają utożsamiane z opryszczką wargową, która zazwyczaj ma etiologię wirusową.
Zajady u dziecka
Zajady u dzieci, w szczególnie do 3. roku życia, są częstym przypadkiem klinicznym. Często mają one podłoże infekcyjne, gdyż zazwyczaj są one konsekwencją ciekawskiego usposobienia dzieci i wkładania sobie różnych przedmiotów do ust (np. zabawek czy brudnego smoczka). W przypadku nawracających zajadów u dzieci należy skonsultować się z lekarzem, gdyż mogą być one rezultatem niedoboru żelaza i anemii (niedokrwistości).
Dowiedz się również:
Leczenie zajadów
Leczenie zajadów wymaga uprzedniego zidentyfikowania przyczyny dolegliwości, ponieważ w innym przypadku może ono stale nawracać. Leczenie objawowe zapalenia kącików ust polega przede wszystkim na używaniu maści na zajady. Tego typu środki dostępne są bez recepty i zazwyczaj mają naturalny skład. Popularnym i rekomendowanym rozwiązaniem jest maść nagietkowa, która charakteryzuje się właściwościami łagodzącymi. Inne naturalne sposoby na zajady w kącikach ust to:
- Aloes, który odznacza się właściwościami antybakteryjnymi. Zapobiega on bytowaniu w kącikach ust różnych drobnoustrojów chorobogennych. Osoby, które mają w domu aloes, mogą wycisnąć z jego liści sok i potrzeć nim delikatnie kąciki ust.
- Ogórek, który wykazuje właściwości regeneracyjne i przynosi ukojenie podrażnionej skórze wokół ust.
- Miód, który jest bardzo skutecznym środkiem w walce z zajadami. Wykazuje on liczne właściwości prozdrowotne – działa kojąco i przeciwzapalnie.
- Czosnek, który słynie ze swoich bakterio- i grzybobójczych właściwości. Jest on szczególnie skutecznym środkiem w leczeniu zajadów o podłożu infekcyjnym.
Czy domowe sposoby na odporność działają?
W przypadku zajadów nawracających należy przyjrzeć się swojej diecie. Zapalenie kącików ust często pojawia się u osób przemęczonych, przepracowanych i nieznajdujących czasu na sen. W takiej sytuacji warto stosować dietę bogatą w witaminę B i witaminę C. Mowa tu w szczególności o: cytrusach, jagodach, mięsie, fasoli, grochu, warzywach liściastych (szpinaku, kapuście, sałacie), a także przetworach mlecznych, które są szczególnie przydatne w odbudowywaniu flory bakteryjnej organizmu.
Wskazaniem do wizyty u lekarza w przypadku zajadów jest wystąpienie objawów towarzyszących, które mogą sugerować np. anemię!
Zajady mogą być jedną z przyczyn obniżonej odporności, dlatego sprawdź: