Urlop dla poratowania zdrowia dla nauczycieli. Komu się należy? Kiedy najlepiej wnioskować o urlop zdrowotny? Wyjaśniamy

Urlop dla poratowania zdrowia reguluje art. 73 Karty nauczyciela. Najważniejsze informacje:

• urlop przysługuje nauczycielom z co najmniej 7-letnim, nieprzerwanym stażem pracy,
• urlop może wziąć nauczyciel zatrudniony w pełnym wymiarze godzin,
• w trakcie urlopu nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie zasadnicze i dodatki,
• urlop dla poratowania zdrowia nie może trwać jednorazowo dłużej niż rok,
• łączny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciela w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać 3 lat,
• przerwa między urlopami dla poratowania zdrowia musi wynosić minimum rok,
• w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może pracować (ani prowadzić jakiejkolwiek działalności zarobkowej),
• w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel może się dokształcać (studia podyplomowe, kursy),
• w trakcie urlopu można także złożyć wypowiedzenie o pracę,
• urlop wlicza się do stażu pracy i składek emerytalnych.

Szczegółowe wymagania, które musi spełnić nauczyciel, przechodząc na urlop dla poratowania zdrowia, zwany skrótowo urlopem zdrowotnym, są określone w Karcie nauczyciela. Są to m.in.:

• ciągły siedmioletni staż pracy w szkole,
• zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony w jednej placówce,
• w przypadku rozwiązania umowy, podjęcie zatrudnienie nie później niż w ciągu trzech miesięcy.

Przeczytaj także: Już niedługo wielu nauczycieli straci prawo do urlopu dla poratowania zdrowia. Wszystko przez jedno słowo w Karcie Nauczyciela. Będą zmiany?

Wysokość pensji na urlopie dla poratowania zdrowia będzie inna dla różnych nauczycieli. Zależy od ich aktualnej (w momencie przejścia na urlop) płacy wynikającej z umowy.

Nauczyciel przebywający na urlopie dla poratowania zdrowia otrzymuje bowiem zasadnicze wynagrodzenie wynikające z jego umowy o pracę. Ponadto przysługuje mu także:

• dodatek za wysługę lat,
• dodatek dla nauczyciela zatrudnionego na terenie wiejskim (10 proc. wynagrodzenia zasadniczego),
• prawo do innych świadczeń pracowniczych (art. 73 ust. 5 Karty Nauczyciela).

Jeżeli urlop trwa rok, nauczycielowi traci jednak prawo do trzynastki.

Powodem do wnioskowania urlop dla poratowania zdrowia może być wiele przyczyn zdrowotnych, które:

• są chorobami zagrażającymi wystąpieniem choroby zawodowej,
• są chorobami, do których powstania przyczyniły się czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy.

O potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy mogą odgrywać istotną rolę, orzeka lekarz [...] – mówi art. 73 ust. 10 Karta Nauczyciela

Czy wiesz, że urlop dla poratowania zdrowia, zwany też zdrowotnym przysługuje nie tylko nauczycielom? Wybrane grupy zawodowe m.in. sędziowie, górnicy, strażacy czy też nauczyciele akademiccy mogą o taki urlop się starać, ale zasady dla każdej z nich dotyczące warunków urlopu zdrowotnego są oddzielne.

Nie ma określonych ustawowo terminów, które należy uwzględnić wnioskując o urlop dla poratowania zdrowia. W przypadku długoterminowego urlopu (np. półrocznego lub rocznego) zdecydowana większość nauczycieli stara się dopilnować formalności tak, aby urlop rozpoczął się z początkiem roku szkolnego, czyli od 1 września.

Takie rozwiązanie jest korzystne dla szkoły i nauczyciela. Placówka z odpowiednim wyprzedzeniem może rekrutować kadrę na zastępstwo, a nauka w szkole nie jest zakłócona przez zmianę nauczyciela, na co różnie reagują uczniowie. Czasami klasa potrzebuje trochę czasu do adaptacji w nowych okolicznościach, a nauczyciel do poznania uczniów i orientowania się, na jakim są etapie z nauką.

Ostateczna decyzja o długości urlopy oraz dacie jego rozpoczęcia należy jednak do lekarza medycyny pracy. Tutaj często lekarz dostosowuje się do prośby nauczyciela, szczególnie kiedy terminy są już uzgodnione ze szkołą.

Odmowę udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia może wystawić lekarz medycyny pracy np. zalecając leczenie dolegliwości na zwolnieniu lekarskim. O takich przypadkach opowiadają m.in. nauczyciele w mediach społecznościowych.

Doświadczeni nauczyciele wspierają pozostałych, i w opisanej wyżej sytuacji odmowy sugerują (zgodnie z przepisami) odwołanie się do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy. Odwołać się od orzeczenia może także dyrektor i ma na to 14 dni.

Nauczycielowi i dyrektorowi szkoły przysługuje odwołanie od orzeczenia lekarskiego, o którym mowa w ust. 10c, do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania nauczyciela lub ze względu na siedzibę szkoły. W przypadku gdy orzeczenie lekarskie zostało wydane przez uprawnionego lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy, odwołanie od tego orzeczenia wnosi się do instytutu badawczego w dziedzinie medycyny pracy najbliższego ze względu na miejsce zamieszkania nauczyciela lub ze względu na siedzibę szkoły - czytamy w art. 73 pkt. 10d Karta Nauczyciela

Dyrektor szkoły nie może jednak odmówić udzielenia urlopu. W wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach szkoła może urlop przesunąć, ale z reguły udziela go w terminie ustalonym z nauczycielem i zaleconym przez lekarza medycyny pracy.

O urlop dla poratowania zdrowia należy złożyć wniosek pisemny do pracodawcy, czyli dyrektora szkoły. Następnie dyrektor kieruje nauczyciela na badania lekarskie przeprowadzane przez uprawnionego lekarza.

Procedura w dużym uproszczeniu wygląda następująco:

• nauczyciel składa wniosek do dyrektora,
• dyrektor kieruje nauczyciela na badania do lekarza medycyny pracy,
• lekarz decyduje o przyznaniu urlopu i zaleca, na jaki czas ma być przyznany,
• dyrektor i nauczyciel mają 14 dni na ewentualne odwołanie się od orzeczenia lekarskiego.

Skierowanie na badania dyrektor musi wystawić w ciągu 7 dni od otrzymania wniosku. Uprawniony lekarz wydaje orzeczenie lekarskie o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia, określające czas potrzebny na przeprowadzenie zalecanego leczenia.

Zarówno nauczyciel, jak i dyrektor mogą złożyć odwołanie od wydanego orzeczenia lekarskiego do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy lub do instytutu badawczego w dziedzinie medycyny pracy. Przewidziany na to czas to 14 dni od otrzymania orzeczenia.

Podmiot, który rozpatruje odwołanie, wystawia ostateczne orzeczenie na podstawie przeprowadzonych badań. Co ważne, koszty badań lekarskich pokrywa szkoła.

Nauczyciele, którzy pracują w kilku szkołach w niepełnym wymiarze godzin, nie spełniają wymogów, aby wnioskować o urlop dla poratowania zdrowia.

Nie ma prawa do urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel zatrudniony w kilku szkołach w niepełnym wymiarze zajęć, nawet jeśli zsumowane wymiary jego zatrudnienia są równe pełnemu wymiarowi – wskazuje Dariusz Piontkowski, w odpowiedzi na poselską interpelację.

Można natomiast wliczać do stażu pracy i tej siedmioletniej ciągłości okresy uzasadnionej nieobecności w pracy (okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy), jeśli łącznie nie przekroczyły 6 miesięcy.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. Obserwuj StrefaEdukacji.pl!