Rumień zakaźny - objawy, przebieg i leczenie. Ile trwa infekcja i jak długo trzeba zostać w domu

Rumień zakaźny to choroba wirusowa, którą wywołuje infekcja parwowirusem B19. Największą liczbę przypadków zakażeń notuje się u dzieci między drugim a dwunastym rokiem życia. Wirus przenoszony jest głównie drogą kropelkową, co oznacza, że zarazić nim można się poprzez kontakt z wydzieliną z dróg oddechowych osoby chorej, a rzadziej poprzez kontakt z zakażoną krwią. Okres wylęgania się wirusa wynosi do dwóch tygodni.

Przebycie rumienia zakaźnego daje trwałą odporność. Oznacza to, że pacjent nie powinien zachorować po raz kolejny

U starszych dzieci rumień zakaźny jest nazywany tzw. „piątą chorobą”, gdyż jako piąta co do częstości występowania choroba wieku dziecięcego objawia się wysypką. U dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, rumień zakaźny jest może przebiegać w postaci epidemii w szkole lub przedszkolu.

Rumień zakaźny początkowo daje objawy grypopodobne. Dopiero kolejne symptomy infekcji są bardziej charakterystyczne. To brak gorączki (ewentualnie lekki stan podgorączkowy) oraz wysypka skórna, która ma nietypowy wygląd. Rumień zakaźny początkowo dotyka tylko twarzy, przyjmując kształt motyla o różowej barwie. Wysypka omija czoło, nos i brodę. Po kilku dniach zmiany skórne rozprzestrzeniają się także na skórę ramion, pośladków i ud. Zmiany charakteryzują się nietypowymi kształtami i wzorami, jakie tworzą na ciele. Mogą przybierać formę plam, obrączek i girland, które zlewają się ze sobą. Może prowadzić to do stanu, gdy całe ciało chorego będzie pokryte żywoczerownymi zmianami skórnymi. Rzadko rumień zakaźny może przebiegać z wystąpieniem wysypki odropodobnej, krwotocznej lub plamisto-grudkowej.

Wysypka utrzymuje się przez ok. 7 dni, po czym ustępuje. Ma jednak tendencję do nawracania pod wpływem stresu, kąpieli, ogrzania, tarcia skóry czy nasłonecznienia. Warto wiedzieć, że mimo ostrego przebiegu i zajęcia nawet całej powierzchni skóry ciała, choroba nie pozostawia po sobie śladów w postaci blizn czy przebarwień.

Chory stanowi największe zagrożenie dla innych, zanim pojawią się u niego typowe zmiany skórne. Do czasu ustąpienia objawów należy pozostać w domu.

Rumień zakaźny u dorosłych przebiega zupełnie inaczej. Zakażenie bardzo rzadko przebiega z wysypką skórną, a prowadzi do stanów zapalnych stawów o charakterze reumatyzmu, którym towarzyszy silny ból (tzw. artralgia). Zapalenie stawów rozwija się przeważnie obustronnie w obrębie dłoni, nadgarstków i kolan. Czas utrzymywania się objawów wynosi do trzech tygodni, po czym ustępują nie pozostawiając zmian w obrębie stawów. W łagodzeniu dolegliwości bólowych pomocne są niesteroidowe leki przeciwzapalne.

Rumień zakaźny w ciąży dotyka ok. 1-2% ciężarnych, jednak nawet 60-70% kobiet w wieku rozrodczym posiada nabytą odporność na zakażenie. Gdy u ciężarnej dojdzie do infekcji parwowirusem B19, ryzyko zachorowania płodu wzrasta z czasem trwania ciąży. U większości ciężarnych zakażenie przebiega bezobjawowo. W 3% kobiet rumień zakaźny może powodować groźne dla życia płodu objawy takie jak ciężka anemia płodu, uogólniony nieimmunologiczny obrzęk płodu, a w najgorszym przypadku może dojść do poronienia (najwyższe ryzyko w III trymestrze ciąży). Są to jednak sytuacje występujące bardzo rzadko, niemniej jednak należy skonsultować je z ginekologiem.

Rumień zakaźny a ciąża? Jeśli u pacjentki wystąpiły objawy zakażenia, bezwzględnie należy udać się do lekarza celem oznaczenia stężeń przeciwciał klasy IgM oraz IgG. Obecność IgG, ale brak IgM daje podstawę, by uspokoić przyszłą mamę o braku ryzyka dla płodu. Natomiast, gdy we krwi zostaną oznaczone przeciwciała IgM, ale brak jest IgG, można mówić o zakażeniu i potencjalnym ryzyku dla płodu.

Rumień zakaźny u ponad 90% dzieci, które przybyły zakażenie parwowirusem B19 w trakcie ciąży mamy nie powoduje skutków ubocznych. Większość dzieci rozwija się prawidłowo, a tylko u niektórych stwierdza się zaburzenia psychomotoryczne.

Rumień zakaźny jest chorobą, która u osób z prawidłowo funkcjonującym układem immunologicznym ustępuje samoistnie. Oznacza to, że leczenie nie wymaga stosowania specjalistycznych leków. Te stosowane są bardzo rzadko jedynie u dzieci z niedoborami odporności. Osobom dorosłym w celu złagodzenia dolegliwości ze strony narządu ruchu zalecane są niesteroidowe leki przeciwzapalne.