Otyłość - jakie są jej przyczyny? Jakie nawyki warto prowadzić do swojego codziennego życia, aby uniknąć otyłości?

Według przeprowadzonych badań ponad połowa naszego społeczeństwa ma problem ze swoją wagą – są w stanie nadwagi, albo otyłości. Nadwaga nie jest jeszcze aż tak groźnym stanem – jednak jest pierwszym krokiem do otyłości. Nadwaga, to zwykle od kilku, do kilkunastu kilogramów więcej, niż przyjęta dla naszego organizmu norma. Otyłość, to już jednak duży problem. To przewlekła choroba, która może mieć swoje negatywne konsekwencje dla naszego zdrowia, czy nawet życia. To, czy mamy nadwagę, czy otyłość wyznacza tak zwany wskaźnik BMI – czyli Body Mass Index.

Wskaźnik BMI  to stosunek masy ciała (wagi) do wzrostu. Niskie wartości mówią o tym, że ważmy za mało, wysokie – że za dużo. Im wyższy współczynnik BMI, tym wyższe ryzyko wystąpienia chorób związanych z nadmierną masą ciała. BMI obliczamy dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost do kwadratu (w metrach).
Według powyższego wzoru każdy może wyliczyć sobie swoje BMI i porównać je z ogólnie przyjętymi normami, a te kształtują się następująco:

• wygłodzenie <16,0 BMI
• wychudzenie 16,0 – 16,9 BMI
• niedowaga 17,0 – 18,5 BMI
• waga prawidłowa 18,5 – 24,9
• nadwaga 25,0 – 29,9
• otyłość I stopnia 30,0 – 34,9
• otyłość II stopnia 35,0 – 39,9
• otyłość III stopnia od 40.0

Wyliczając sobie i dopasowując – dowiemy się jaki jest stan naszego ciała oraz czy musimy zacząć nad sobą pracować. Ale jak to zrobić?

Warto – w miarę możliwości – zacząć zmieniać codzienne nawyki. Odpowiednia waga, to tylko przysłowiowy czubek góry lodowej. Prócz ograniczania się z jedzeniem, lub dobierania odpowiednich dla nas pokarmów pod kątem możliwości organizmu i przemiany materii, warto też zrezygnować na przykład z używek – papierosy i alkohol zdecydowanie negatywnie wpływają na nasze zdrowie, osłabiając je i zatrzymując najważniejsze procesy wewnętrzne.

Należy do codzienności wprowadzić nieco sportu. Nie każdy musi zawodowo go uprawiać – wystarczy rozpocząć od mniejszej aktywności, która nie wymaga wielkich nakładów – zarówno czasu, jak i pieniędzy. Bieganie, chodzenie, rower… podstawy, do których nie potrzeba większej inwestycji, a można sporo zyskać. Ruch jest bardzo ważnym elementem naszego codziennego życia. Poprawia naszą kondycję, co pozytywnie wpływa na organizm.

Trening dla ciała jest ważny, ale ten dla umysłu również jest istotny. Nie zapinajmy o tym. Nasza psychika ma duży wpływ na ciało. Co prawda nie jesteśmy w stanie uniknąć zupełnie stresu, ale warto nauczyć się z nim żyć i rozładowywać napięcie, które powoduje w naszym organizmie.

Kolejnym istotnym elementem jest na pewno sen. Należy dbać, aby był on prawidłowej długości, niczym nie zakłócany. Niewysypianie powoduje zaburzenia koncentracji, zdarza si,ę, że rozdrażnienie, Takie objawy w dłuższej perspektywie mogą spowodować rozwój poważniejszych chorób – a i negatywnie wpływać na nasz metabolizm, co z kolei przekłada się na gorsze spalanie i dalej – nadwagę, otyłość…

Zdrowy tryb życia, to również regularna diagnostyka i badania – by wykluczyć pojawienie się groźnych chorób. O tym, ze lepiej zapobiegać, niż się leczyć wie chyba każdy. Warto przede wszystkim sprawdzić poziom glukozy, poziom cholesterolu, a także regularnie mierzyć ciśnienie krwi. Z kolei wszelkie niepokojące zmiany niezwłocznie konsultować z lekarzem.

Ignorowanie powyższych zasad zdrowego trybu życia, to część zagadnień, o których warto mówić w kontekście otyłości. Nie są to jednak jedyne symptomy. Inne, ale równie ważne, to:

• nieprawidłowe odżywianie - m.in. Brak stałych godzin posiłków, tak zwane podjadanie, wieczorne podjadanie, wyrzucenie z menu warzyw, nadmiar słodkich napojów, czy niewłaściwy dobór pokarmów;
• stres;
• ograniczona bądź niska aktywność ruchowa;
• przyczyny psychologiczne, jak na przykład zaniżona samoocena, depresja, obniżony nastrój, czy nawet uzależnienie od jedzenia;
• przyczyny hormonalne;
• przyczyny genetyczne

Otyłość, to przewlekła choroba, która dotyka ludzi na całym świecie. Aby problem ten podkreślić, 24 października obchodzony jest Światowy Dzień Walki z Otyłością.

Ma on na celu zwrócenie uwagi na problem nadwagi i otyłości oraz zwiększenie świadomości społecznej na temat prawidłowego odżywiania i jego wpływu na zdrowie i samopoczucie człowieka.

Jak podkreśla Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Warszawie, otyłość jest jedną z chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Cierpią na nią ludzie niezależnie od wieku i płci.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała otyłość za najgroźniejszą chorobę przewlekłą. Nieleczona prowadzi do rozwoju: chorób układu krążenia, cukrzycy typu 2., zespołu metabolicznego, zaburzeń hormonalnych, zwiększa również ryzyko zachorowań na niektóre nowotwory (trzustki, nerek, jelita grubego, prostaty czy raka piersi). Jest  przyczyną zwyrodnienia całego układu kostno-stawowego czy nadciśnienia i miażdżycy. U osoby z poważną nadwagą wzrasta także ryzyko wystąpienia udaru mózgu oraz zawału serca.

Jedną z chorób będących konsekwencją otyłości jest nadciśnienie tętnicze - problem niemal 10 milionów Polaków. Do 2035 r. liczba pacjentów z nadciśnieniem może wzrosnąć do 14 milionów - jeśli utrzyma się tendencja do braku aktywności fizycznej, niezdrowej diety i używek – poinformowano w komunikacie z października 2021.

I choć otyłość, to choroba przewlekła, to można sobie z nią doskonale radzić. Zdrowy tryb życia oraz odpowiednia dieta pomogą pozbyć się jej i zapobiec nawrotowi. Należy przy tym pamiętać, że w przypadku podjęcia walki z otyłością, potrzebna jest nie tylko socjalistyczna pomoc, ale przede wszystkim dużo samozaparcia i chęci do zmian, bo nowy styl życia zdecydowanie wymusza na nas zmianę zachowań i przyzwyczajeń.

Włączenie odpowiedniej diety bogatej w warzywa i owoce oraz aktywne spędzanie wolnego czasu to podstawa zmian gwarantujących utrzymanie szczupłej sylwetki, a co za tym idzie zdrowia.  Według danych WHO 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej w tygodniu wystarczy, aby zmniejszyć ryzyko występowania chorób serca o ok. 30%, cukrzycy o 27%, a ryzyko raka piersi lub jelita grubego o 21-25%. Ponadto ruch obniża ryzyko wystąpienia udaru mózgu, nadciśnienia czy depresji – wskazano w przywoływanym przez nas komunikacie warszawskiego WSSE. 

Dodano tam również, Instytut Żywności i Żywienia opracował zasady zbilansowanej diety ograniczające ryzyko powstania otyłości:

• spożywaj posiłki regularnie (4-5 posiłków co 3-4 godziny);
• zmniejsz spożycie tłuszczów zwierzęcych i cukru;
• zwiększ spożycie warzyw i owoców, również roślin strączkowych i orzechów;
• ogranicz spożycie mięsa do 0,5 kg tygodniowo, szczególnie tłustego, a zwiększ spożycie chudego mleka i produktów mlecznych;
• unikaj alkoholu.

Należy zadbać o nasze zdrowie, póki je mamy. A odpowiednia dieta i zdrowy tryb życia będą do tego pierwszymi krokami.