Nie żyje znany celebryta. Gabriel Seweryn zmarł po NZK. To może dotknąć każdego. Jak rozpoznać nagłe zatrzymanie krążenia?

We wtorek 28 listopada br. projektant i gwiazdor reality show „Królowe życia” Gabriel Seweryn trafił do szpitala w Głogowie. Skarżył się na ból w klatce piersiowej i duszności. Wcześniej do celebryty wezwano pogotowie ratunkowe, jednak personel medyczny odmówił udzielenia mu pomocy ze względu na agresywne zachowanie pacjenta i osób, które z nim były. Wezwano również policję.

56-letni celebryta samodzielnie udał się do szpitala, gdzie udzielono mu pomocy. Jednak po jakimś czasie na skutek nagłego zatrzymania krążenia (NZK) po długiej reanimacji pacjent zmarł.

– Wykonano badania laboratoryjne, podłączono pacjentowi płyny i podano mu leki. Po około dwóch godzinach, kiedy się już wydawało, że będzie lepiej, doszło do nagłego zatrzymania krążenia. Mimo podjętej reanimacji, która trwała długo, nie udało się przywrócić funkcji życiowych mężczyzny – poinformowała w rozmowie z portalem glogow.naszemiasto.pl Ewa Todorov, rzeczniczka prasowa Głogowskiego Szpitala Specjalistycznego. 

Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) to ustanie mechanicznej i elektrycznej czynności serca, które powoduje zatrzymanie krążenia krwi. Chory traci przytomność, nie reaguje na bodźce, a tętno jest niewyczuwalne. NZK charakteryzuje się także bezdechem lub oddechem agonalnym. ZNK występuje na skutek dysfunkcji układu oddechowego, krążenia lub ośrodkowego układu nerwowego. Na skutek ustania krążenia krwi dochodzi do niedotlenienia organizmu, uszkodzenia narządów i nieodwracalnego uszkodzenia mózgu. Jeśli pacjentowi natychmiast nie zostanie udzielona pomoc w postaci rozpoczęcia resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) śmierć następuje w ciągu kilku minut.

Objawy nagłego zatrzymania krążenia to:

• utrata przytomności – brak kontaktu z poszkodowanym i reakcji na bodźce,
• brak oddechu lub nieprawidłowy oddech – tzw. oddech agonalny, czyli mniej niż 2 oddechy w ciągu 10 sekund,
• brak tętna – niewyczuwalny puls na tętnicy szyjnej lub udowej,
• sinica palców, dłoni, stóp,
• rozszerzenie źrenic (brak reakcji na światło),
• bladość.

Najczęstszą przyczyną nagłego zatrzymania akcji serca jest zawał serca. Często te dwa terminy medyczne są ze sobą mylone lub używane zamiennie. Jednak zawał serca ma inne podłoże niż NZK i może je poprzedzać.

Zawał mięśnia sercowego to zatrzymanie krążenia krwi na skutek zablokowania naczyń krwionośnych doprowadzających krew do serca. Zakrzep tworzy się w tętnicy wieńcowej i uniemożliwia przepływ krwi. Objawami zawału jest silny ból w klatce piersiowej, duszności, zimne poty, nudności lub wymioty. Na skutek zawału serca dochodzi więc do nagłego zatrzymania krążenia, serce przestaje pompować krew i się zatrzymuje.

Inne przyczyny NZK to m.in.:

• krwotok pourazowy,
• hipotermia – czyli wychłodzenie organizmu i spadek temperatury ciała poniżej 35 stopni,
• zaburzenia równowagi elektrolitowej takie jak duży niedobór potasu,
• hipoglikemia (niedocukrzenie) – niski poziom glukozy we krwi,
• zator tętnicy płucnej,
• tamponada serca,
• odma opłucnowa.

Każdy z nas może doświadczyć NZK, każdy może być też świadkiem nagłego zatrzymania krążenia u osoby z jego otoczenia czy to w domu, czy w miejscu publicznym takim jak sklep, apteka, a nawet ulica. Należy więc znać zasady udzielania pierwszej pomocy, ponieważ w chwili zagrożenia każdy jest zobowiązany prawnie do udzielenia takiej pomocy.

Algorytm BLS (ang. basic life support) obejmuje czynności jakie należy wykonać w przypadku zagrożenia życia, aby pomóc poszkodowanemu w sytuacji nagłej takiej jak właśnie NZK. Czynności te może wykonać każda osoba bez wykształcenia medycznego. Przede wszystkim należy ocenić funkcje życiowe poszkodowanego. Jeśli chory jest nieprzytomny i nie oddycha należy wezwać zespół ratownictwa medycznego dzwoniąc pod nr 999 lub 112.

Następnie trzeba udrożnić drogi oddechowe chorego, położyć go na plecach i rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO). Dyspozytor pogotowia może pozostać z nami na linii i udzielić nam instrukcji przeprowadzenia RKO. Należy więc wykonać 30 uciśnięć klatki piersiowej, a następnie 2 oddechy ratownicze metodą usta-usta. Działanie to należy kontynuować do czasu przybycia karetki lub przywrócenia oddechu poszkodowanemu.

Jeśli jesteś na stacji metra czy w galerii handlowej możesz znaleźć urządzenie AED (Automated External Defibrillator), czyli automatyczny defibrylator zewnętrzny. Urządzenie jest łatwe w obsłudze, wydaje także polecenia jak wykonać RKO. Ma też możliwość podłączenia samoprzylepnych elektrod do klatki piersiowej chorego, które umożliwiają monitorowanie czynności serca oraz wykonanie defibrylacji. Umożliwia więc pobudzenie prawidłowej czynności serca za pomocą impulsu elektrycznego, co znacznie zwiększa szanse na przeżycie pacjenta.