Do zapłodnienia w warunkach laboratoryjnych wykorzystano dwa jajeczka – jedno matki i drugie od innej kobiety. Po pozyskaniu z niego mitochondrium dodano je do komórki jajowej matki i połączono z plemnikiem ojca. W ten sposób umożliwiono sztuczne zapłodnienie bezpłodnej 32-latki, która przeszła wcześniej 4 nieudane procedury in vitro.
Sztuczne zapłodnienie materiałem genetycznym trzech osób
Pod względem genetycznym dziecko, które urodziło się dzięki tej metodzie, ma troje rodziców (teoretycznie 2 matki i jednego ojca). Mitochondrium pobrane od dawczyni komórki jajowej zawierało około 300 genów, reszta materiału genetycznego pochodziła od matki chłopca oraz jej partnera. Podobne przypadki miały już miejsce na świecie.
Za pierwsze dziecko trojga rodziców w Europie uważa się chłopca, który w 2017 roku urodził się w Kijowie na Ukrainie. W 2018 roku na świat w taki sam sposób przyszło dziecko w Jordanii (zapłodnienia w warunkach laboratoryjnych dokonali brytyjscy lekarze z Newcastle).
Wykorzystywanie materiału genetycznego pobranego od kilku osób (nie tylko od 1 kobiety i 1 mężczyzny) do sztucznego zapłodnienia wzbudza wiele kontrowersji. Wielu ekspertów uważa, że można się na to zgodzić jedynie, jeśli zachodzi ryzyko poważnych wad genetycznych przenoszonych przez mitochondrialne DNA.
Medyczna rewolucja w walce z bezpłodnością i chorobami genetycznymi
Lekarze z Grecji, którzy we współpracy ze specjalistami z hiszpańskiego ośrodka leczenia niepłodności, umożliwili przyjście na świat dziecka trojga rodziców tylko ze względu na to, że wcześniejsze próby zapłodnienia in vitro okazały się nieskuteczne. Do podobnych zabiegów zakwalifikowano już 24 inne kobiety, a 8 zarodków jest już przygotowanych do tego, by można je było umieścić w ciele matek.
Wielu ekspertów ostrzega jednak, że metoda ta powinna być jednak traktowana jako eksperyment, ponieważ jest jeszcze zbyt wcześnie, by ocenić skutki wywołane przez tego typu zabiegi. Choć za ich pomocą można wykluczyć ryzyko chorób genetycznych jeszcze na etapie mitochondrialnym, to jednak nadal trzeba obserwować długofalowe efekty zastosowania takiej metody. Pozostają jeszcze kwestie prawne i etyczne, które wzbudzają sporo emocji.
Historyczne zmiany dzięki inżynierii genetycznej
Lekarze, którzy umożliwili przyjście na świat dziecka trojga rodziców w Grecji, nie kryją jednak zadowolenia z tego, że udało się im uczestniczyć w tworzeniu historycznych zmian we współczesnej medycynie.
– Jesteśmy bardzo dumni, że możemy ogłosić międzynarodową innowację w zakresie wspomaganego rozrodu, która daje szansę na urodzenie zdrowego dziecka kobietom z rzadkimi chorobami genetycznymi spowodowanymi przez zaburzenia mitochondrialne – powiedział dr Panagiotis Psathas, prezes Instytutu Życia w Atenach, komentując dla BBC wyjątkowe narodziny dziecka trojga rodziców.
Ginekolog Jarosław Janeczko wyjaśnia, dlaczego coraz więcej ludzi ma problem z bezpłodnością.
Zobacz również
Źródło: BBC/The Independent