Statystycznie bliźniaki przychodzą na świat raz na 80 ciąż, ale w ostatnich latach stale ich przybywa. Rozwój medycyny, a zwłaszcza genetyki, umożliwia poznanie bardzo rzadkich kombinacji genów, które prowadzą do nowych odmian ciąż bliźniaczych. Niezwykły przypadek, który został odnotowany w Australii, zdarzył się po raz pierwszy od 2007 roku. 12 lat temu w USA urodziły się tzw. bliźnięta seskwizygotyczne. Rodzeństwo odziedziczyło te same geny po matce i różne po ojcu, przez co jedno z dzieci było płci męskiej a drugie – hermafrodytą. W 2015 roku sytuacja powtórzyła się wśród australijskich bliźniąt, ale dopiero teraz udało się potwierdzić, że kolejny raz mamy do czynienia z tak wyjątkowymi narodzinami. Wcześniej rozróżnienie takiego typu bliźniąt nie było w ogóle możliwe. Gwałtowny postęp w genetyce umożliwił rozpoznanie nowych przypadków, które przez lata nie były klasyfikowane.
Brat i siostra z półidentycznym DNA. Niezwykłe bliźnięta z Australii
Dzieci mają już 4 lata, zostały poczęte w sposób naturalny. Urodziły się w Brisbane, ale nie ujawniono ich tożsamości. Dlaczego są tak wyjątkowe?
Już na etapie prenatalnym lekarzom podczas badań ultrasonograficznych w 6. tygodniu ciąży udało się ustalić, że ich matka (wówczas 28-latka) spodziewa się identycznych bliźniąt (potwierdzono pojedyncze łożysko i dwa worki owodniowe). Badania w 14. tygodniu ciąży wykazały jednak, że dzieci mają różną płeć, więc nie mogą być identyczne. Testy genetyczne wskazały, że ich DNA jest niemal takie same. U australijskich bliźniąt potwierdzono 100-procentową zgodność z kodem genetycznym matki i 78-proc. zgodność z materiałem genetycznym ojca. Jak do tego doszło?
Wiele wskazuje na to, że jeszcze przed podziałem komórki jajowej zapłodniły ją dwa plemniki. Zwykle jeden z embrionów, które się w ten sposób rozwiną, nie ma szans na przetrwanie (ze względu na to, że posiada trzy zestawy chromosomów zamiast standardowych dwóch).
Tym razem doszło jednak do wyjątkowej sytuacji, choć z braku możliwości porównania z innymi podobnymi przypadkami, trudno jest o jednoznaczne wyjaśnienie, dlaczego tak się stało. Najprawdopodobniej bliźnięta musiały odziedziczyć taki sam zestaw genów po matce, ale jedno z nich otrzymało jeden z zestawów chromosomów pochodzących z jednego plemnika, a drugie – z kolejnego plemnika, który zapłodnił komórkę jajową.
Wyjątkowy przypadek bliźniąt seskwizygotycznych został opisany na łamach „New England Yournal of Medicine”. Naukowcy mają nadzieję, że dalsze badania nad tym fenomenem będą mogły pomóc rozwiązać wiele genetycznych ciekawostek dotyczących momentu zapłodnienia i mechanizmów rozrodczych wśród ludzi.
O ciążach bliźniaczych opowiada dr Grzegorz Świercz, lekarz ginekolog z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach.
Przeczytaj:
- Z roku na rok przybywa bliźniąt. Wkrótce mają swoje święto
- Wyjątkowe bliźniaki – urodziły się w różnych latach
- Bliźnięta zamieniono w szpitalu. Kto zawinił?
Źródło:
New England Journal of Medicine/BBC/New Scientist
