Większość zażytych leków nie zaczyna działać do momentu, aż ich zawartość zostanie uwolniona do jelita do jego początkowej części, czyli dwunastnicy, poprzez odźwiernik żołądka. Im bliżej więc lek ląduje dolnej części tego narządu, nazywanej antrum (zatoka żołądka), tym szybciej zacznie się rozpuszczać i działać. Proces ten podlega nie tylko działaniu grawitacji, bo wpływa na niego także naturalna asymetria w budowie żołądka.
Aby zbadać mechanizm rozpuszczania się leków pod względem naturalnej anatomii żołądka, naukowcy z Uniwersytetu Johna Hopkinsa w Baltimore zbudowali pierwszy symulator tego procesu, a model narządu nazwali „StomachSim”.
Na tej podstawie badacze odkryli, że niewłaściwa pozycja ciała po połknięciu tabletki może opóźnić działanie leku nawet o półtorej godziny. Jak piszą w „Physics of Fluids”, leki przyjmowane w pozycji leżącej na prawym boku lądują najbliżej najniższej części żołądka, natomiast przy leżeniu na lewym boku znajdują się w górnej części narządu, przez co działają najwolniej.
Eksperyment pokazał, że zażywanie leku:
- w leżeniu na prawym boku – daje najlepsze efekty, bo umożliwia przedostanie się tabletki do najgłębszych partii żołądka; w ten sposób udało się uzyskać tempo rozpuszczania leku 2,3 razy szybsze niż w pozycji stojącej;
- w leżeniu na lewym boku – jest najgorszym rozwiązaniem; czas rozpuszczania leku był ponad 10 razy dłuższy niż przy leżeniu na prawym boku oraz 4,3 razy dłuższy niż w staniu.
Wynika z tego, że jeśli przy leżeniu na prawym boku tabletka rozpuszcza się w żołądku w ciągu 10 minut, na stojąco może zabrać to 23 minuty, a przy leżeniu na lewym boku – aż 100 minut! To daje maksymalnie aż 90 minut różnicy, czyli opóźnienie w działaniu środka leczniczego może wynieść aż 1,5 godziny.
– Byliśmy zaskoczeni, że postura miała tak ogromny wypływ na tempo rozpuszczana się tabletki – powiedział Rajat Mittal, główny autor badania, inżynier i specjalista dynamiki płynów. – Nigdy nie zastanawiałem się, czy robię to dobrze, czy źle, ale teraz na pewno pomyślę o tym za każdym razem, gdy będę przyjmować lek.
Wyniki badań obrazują nieoczywisty fakt, że sposób przyjmowania leku wpływa na działanie farmakoterapii. Zwłaszcza dla osób starszych i przykutych do łóżka istotny jest fakt, że kładąc się na prawym boku po zażyciu medykamentu mogą znacząco poprawić jego działanie.
Źródło: The best way to take a pill, according to science Johns Hopkins University