Brakuje szczepionek na krztusiec. Za to na HPV i grypę niektórzy mogą zaszczepić się za darmo. Ile kosztują szczepionki i jakie są dostępne?

Szczepionki na krztusiec podawane są w jednym wstrzyknięciu jako szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (c/Tdap). Istnieją 2 rodzaje szczepionek na krztusiec zawierające: pełnokomórkowy składnik krztuśca (DTwP) lub bezkomórkowy składnik krztuśca (DTaP).

Według kalendarza szczepień są one obowiązkowe i bezpłatne dla dzieci:

• w 2., 3-4., 5., 16-18. miesiącu życia szczepionki DTP lub DTaP – szczepienie podstawowe,

• w 6. roku życia szczepionki DTaP – dawka przypominająca,

• nastolatkom w 14. roku życia podawana jest szczepionka Tdap (z obniżoną zawartością antygenów krztuśca).

Natomiast zalecane jest szczepienie przypominające w 19. roku życia, a także dla osób dorosłych co 10 lat. Do szczepień zalecanych należy też szczepionka na krztusiec dla kobiet w ciąży (Tdap w trzecim trymestrze ciąży, czyli między 16. a 32. tygodniem ciąży).

Szczepionki na krztusiec dostępne są na receptę i są pełnopłatne, nie posiadają refundacji. Jest to jednorazowa dawka przypominająca (tzw. booster) przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi. Podaje się je jako wstrzyknięcie domięśniowe dzieciom od 4. roku życia oraz dorosłym.

Szczepionki na krztusiec Boostrix (Tdap) i Boostrix Polio (Tdap-IPV) w cenie ok. 130 zł. obecnie są trudno dostępne z powodu zwiększającej się zachorowalności na krztusiec w Polsce i w Europie. Natomiast szczepionki na krztusiec Adacel nie ma w polskich aptekach. Producenci obu preparatów zapowiadają wznowienie ich dostępności na początku lub w połowie października.

W związku z tym pojawił się ich szerzej dostępny zamiennik o nazwie Triaxis (cena ok. 100 zł). W aptekach można też kupić szczepionkę Adacel Polio, która dodatkowo wzbogacona jest o inaktywowany wirus polio.

Krztusiec, inaczej koklusz to ostra choroba zakaźna wywoływana przez bakterie, tzw. pałeczki krztuśca. Przenoszą się one drogą kropelkową, wnikają do tkanek, namnażają się w drogach oddechowych i produkują toksynę krztuścową. To za jej sprawą pojawiają się początkowo objawy przypominające przeziębienie takie jak:

• suchy kaszel,

• katar,

• stan podgorączkowy,

• zapalenie i ból gardła.

Po czym dochodzi do częstych napadów męczącego, długotrwałego kaszlu, które kończą się głośnym wdechem przypominającym pianie koguta. Mogą pojawić się też wymioty i problemy z oddychaniem, a także bezdechy. Kaszel trwa 6-10 tygodni.

Choroba jest najbardziej groźna dla niemowląt i małych dzieci oraz osób starszych. Grozi też wystąpieniem powikłań takich jak zapalenie płuc, drgawki, encefalopatia, a nawet nietrzymanie moczu czy złamania żeber. Szczepienie nie daje odporności na całe życie i należy je powtarzać co ok. 10 lat.

Szczepienie na grypę nie znajduje się w kalendarzu szczepień i nie jest ono obowiązkowe. Szczepionka na grypę zalecana jest do podawania już dzieciom od 6. miesiąca życia. Preparat jest opracowywany co roku i dostosowywany do obecnie krążącej wersji wirusa. Szczepionkę na grypę najlepiej przyjąć przed rozpoczęciem sezonu grypowego, czyli od końca sierpnia do końca października, ale można się szczepić nawet do końca marca.

W Polsce dostępne są 2 rodzaje szczepionek:

• żywa szczepionka donosowa,

• szczepionka inaktywowana posiadająca powierzchniowe białka wirusa grypy (typu subunit) lub cząstkę wirusa grypy (typu split) w postaci ampułkostrzykawek do wstrzykiwań.

Jak informuje portal szczepienia.info w sezonie 2024/2025 szczepionki przeciw grypie (podawane we wstrzyknięciu) są bezpłatne:

– dla dzieci i młodzieży od 6. miesiąca do ukończenia 18. roku życia,

– dla dorosłych w wieku powyżej 65 lat,

– dla kobiet w ciąży i połogu.

Natomiast dla osób dorosłych w wieku 18-64 lata przysługują szczepionki przeciw grypie w ramach 50 proc. refundacji. Oznacza to, że za preparat zapłacisz ok. 26 zł. Odpłatnie dla pozostałych osób cena szczepionki to 52,75 zł. Dostępne szczepionki przeciw grypie w ramach refundacji to Influvac Tetra i Vaxigrip Tetra.

Szczepionka na HPV stosowana jest w profilaktyce zmian przednowotworowych narządów płciowych i odbytu (szyjki macicy, sromu, pochwy i odbytu) oraz raka szyjki macicy i raka odbytu związanych przyczynowo z określonymi onkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV).

Obecnie szczepionka na HPV przeciw ludzkiemu wirusowi brodawczaka o nazwie Cervarix jest bezpłatna dla dziewcząt i chłopców od ukończenia 9. roku życia do ukończenia 18 lat.

Natomiast osoby w wieku powyżej 18 lat mogą ją kupić z 50 proc. refundacją, czyli w cenie 138,18 zł za dawkę szczepionki (przy cenie detalicznej leku 276,36 zł). Jedna dawka szczepionki bez refundacji z NFZ kosztuje od 450 zł do 650 zł.

Osoby w wieku 9-14 lat włącznie (do 15 urodzin) powinny przyjąć 2 dawki preparatu w odstępie od 5 do 13 miesięcy.

Natomiast u osób w wieku 15 lat i więcej zalecane są trzy dawki: druga dawka po miesiącu od pierwszej, a trzecia w odstępie 6 miesięcy od drugiej.

Źródła:

• Szczepionka przeciw krztuścowi szczepienia.info

• Jak wygląda refundacja szczepionek przeciw grypie w sezonie 2024/2025? szczepienia.info

• Czy szczepionki przeciw HPV objęte są refundacją?szczepienia.info