Śmiech przez łzy, czy uśmiech - jak to wygląda w Polsce?
Po powrocie z zagranicy człowiek przyjeżdżając do Polski może odnieść wrażenie, że nasz naród w większości cierpi na zanik mięśnia okrężnego ust, który odpowiedzialny jest za uśmiech. Dlaczego? Polacy mało się uśmiechają, w tym bardzo rzadko do obcych, mijanych na ulicy ludzi. Niekiedy uśmiech bywa niestety źle odczytywany. Taki gest może zostać odebrany w miejscu publicznym niejednoznacznie, np. jako próba podstępu. Nie dziwi zatem fakt, że w badaniu TSN (agencja badawcza) przeprowadzonym w skali całego kraju na pytanie: ,,Czy uważasz innych ludzi za życzliwych?” tylko 15% odpowiedziało tak, 55% stwierdziło, że inni ludzie reagują obojętnie, a ok. 28% dodało, że mijane przez nich osoby celowo są wredne, lub nieuprzejme.
Można jednak stwierdzić zależność dotyczącą udzielania odpowiedzi na powyższe pytanie. Tylko 17% z ludzi pochodzących z wyższej klasy społecznej uznaje innych za nieuprzejmych i takich, którzy się nie uśmiechają. W niższej klasie społecznej taką opinie ma dużo więcej osób bo ok. 41%. Zatem wraz ze wzrostem ograniczeń możliwości finansowych oceniamy innych gorzej, jako mniej sympatycznych?
Śmiech to zdrowie - międzynarodowe badania
Grupa 170 międzynarodowych badaczy pod nazwą projektu GLOBE postanowiła zbadać różne wymiary kultury. Jednym z bardzo istotnych okazała się ,,orientacja na stosunki międzyludzkie”. Określenie to oznacza stopień, w jakim ludzie reagują pozytywnie na to, co miłego spotyka ich od innych. Orientacja ta porusza kwestię, czy jednostki doceniają uprzejme gesty i czy starają się je odwzajemniać, czy raczej reagują obojętnością i wycofaniem. W zakresie tego pojęcia mieści się m.in. omawiane w artykule uśmiechanie się do innych. Pod tym względem Polacy mają jeszcze dużo do nadrobienia, ponieważ w projekcie GLOBE uplasowaliśmy się na jednym z niższych miejsc, zaraz po krajach Azji Południowej. Wynika z tego, że Polacy nie czują się odpowiedzialni za nastrój innych ludzi, np. swoich współpracowników lub pozostałych ludzi spotykanych codziennie.
Idealne państwo nie istnieje. Dla przykładu naszym lustrzanym odbiciem jest kulturowe wywieranie nacisku, aby jakiekolwiek złe samopoczucie ukrywać pod maską uśmiechu. Ma ono miejsce, np. w Tajlandii i Indonezji, których obywatele zdecydowanie wygrywają w intensywności uśmiechania się do innych.
Uśmiech - skomercjalizowany gest?
Powszechnie znane jest twierdzenie, że śmiech to zdrowie. Każdy człowiek zapewne wie, że z uśmiechania się oraz pozytywnego podejścia do życia może przede wszystkim czerpać profity. Czy jednak dotrzemy do punktu, w którym nastanie era komercjalizacji uśmiechu? Otóż transformacja ustrojowa przynosi diametralne zmiany w kwestii obdarowywania kogoś uśmiechem oraz interpretowania tego gestu, przynajmniej w sektorze usług. Zaczęło się niewinnie, a dziś każdy kojarzy wyuczone formułki pracowników największych firm fastfoodowych w Polsce, podobnie jak i sztuczne uśmiechy narzucone im odgórnie, jako jeden z wymogów pracodawcy.
Określenie ,,styl ŻMD” (Życzę Miłego Dnia) i ,,zarządzanie kącikami ust” to sarkastyczne nazewnictwo zjawisk, które propagowane są na większości szkoleń marketingowych. Zgodnie z amerykańskim trendem każdy do każdego powinien się uśmiechać. Zwłaszcza, jeśli oczekuje robienia interesów z tą osobą. Niezależnie od tego, co tak naprawdę w danym momencie czuje i myśli. Czy zatem uśmiech powinien pojawić się za wszelką cenę? Być może to właśnie te działania firm i planowanie ich polityki obsługi klienta, w większości w identyczny sposób przyczyniły się do zjawiska sceptycznego podchodzenia przez Polaków do osób szczerze uśmiechających się na ulicy. Młodzież, która coraz częściej zapatruje się na zachodnie trendy chciałaby wyznawać zasadę keepsmiling (uśmiechaj się), natomiast zderza się ze ścianą powściągliwych twarzy pokolenia swoich rodziców.
Rodzaje uśmiechu
Według sentencji arabskich ,,Uśmiech jest zwierciadłem ducha”. Ten, u każdego może inaczej się przejawiać. Zatem nie bez powodu Paweł Szarota - polski psycholog, profesor nadzwyczajny dokonał podziału rodzajów uśmiechu względem ich najczęściej występujących typów. Według niego uśmiech można wystąpić w takich formach:
- radosny,
- życzliwy,
- porozumiewawczy,
- uprzejmy,
- figlarny,
- swobodny,
- ironiczny,
- czuły,
- zalotny,
- nieśmiały,
- przepraszający,
- przymilny,
- dumny,
- dobrotliwy,
- ośmielający,
- przekorny,
- przebiegły,
- współczujący,
- złośliwy,
- lekceważący,
- zuchwały,
- marzycielski,
- nieobecny,
- nostalgiczny,
- sarkastyczny,
- ironiczny,
- humorystyczny,
- uduchowiony,
- zakochany,
- diaboliczny,
- pobłażania,
- samoironii,
- spokoju,
- subtelnego żartu,
- zachęty,
- pewności siebie.
Szukasz pracy? Uśmiechaj się!
Z badań sondażowych Richarda Cronina prowadzonych wśród kierowników 329 ogromnych firm, zatrudniających setki ludzi wynika, że uśmiech u człowieka jest bardzo ważną kwestią. 97% spośród pytanych oznajmiła, że przywiązuje uwagę do tego, czy ktoś podczas rozmowy kwalifikacyjnej się uśmiecha. Taka osoba wydaje się bardziej wiarygodna i stwarza wrażenie milszej. Oznacza to, że podczas procesów rekrutacyjnych uśmiech jest jak najbardziej pożądany.
Uśmiech, a fizjologiczne procesy, czyli co zyskujesz śmiejąc się światu w twarz:
1. Zaraź uśmiechem - naukowcy odkryli w mózgu człowieka, tzw. neurony lustrzane. Odpowiadają one za odczytywanie przez nas emocji z twarzy drugiego człowieka. Po ich przetworzeniu te same odczucia udzielają się obserwatorowi. Chcesz mieć udany dzień? Obserwuj uśmiechy innych i sam dziel się uśmiechem ze światem.
2. Dotleń mózg - podczas intensywnego śmiania się nasz oddech się pogłębia oraz wzrasta jego częstotliwość. To świetny sposób na ćwiczenie przepony, ale także dotleniająca dawka energii dla naszego mózgu.
3. Dziel się endorfinami - w trakcie śmiechu w organizmie człowieka wydziela się endorfina, która nazywana jest hormonem szczęścia. Po dniu pełnym śmiechu człowiek kładzie się do łóżka o wiele bardziej spokojny niż osoba, która od śmiechu wciąż się wzbrania.
4. Rób fitness twarzy - podczas uśmiechania się ćwiczone są mięśnie twarzy, co pozwala przez dłuższy czas zachować jej młody wygląd, a ewentualne zmarszczki mimiczne spowodowane ciągłym uśmiechem to wyłącznie powód do radości.
Światowy dzień uśmiechu - kiedy?
Światowy dzień uśmiechu obchodzony jest zawsze w pierwszy piątek października.
Źródła:
P. Szarota, ,,Psychologia uśmiechu”, ,,Polaków zmagania z uśmiechem”
P. Grzybowski, ,,Uśmiechnij się do Obcego! Uśmiech na styku sfer prywatnej i publicznej w warunkach zróżnicowania kulturowego”