Czy szczepionka AstraZeneca jest bepieczna?
Komisja ds. Bezpieczeństwa Europejskiej Agencji Leków (PRAC) w komunikacie z 7 kwietnia ogłosiła, że szczepionka AstraZeneca o nazwie Vaxzevria w niewielkiej liczbie przypadków może powodować wystąpienie zakrzepów krwi w połączeniu z niskim poziomem płytek krwi. Objawy te mogą wystąpić w ciągu 2 tygodni po szczepieniu.
Zakrzepica żył powoduje tworzenie się skrzeplin krwi, które utrudniają krążenie, a nawet mogą zatkać żyłę. Istnieje też ryzyko oderwania się skrzepu krwi od ściany żyły i zatoru tętnicy wieńcowej, płucnej czy naczyń mózgowych, skutkując zawałem serca, zatorowością płucną czy udarem niedokrwiennym mózgu.
Czytaj też: Szczepionka na COVID-19 nie będzie dłużej dostępna. Zostaje wycofana przez producenta
Jak podaje Europejska Agencja Leków (EMA) na 86 przypadków zakrzepicy, które wystąpiły po podaniu preparatu Vaxzevria, 18 zakończyło się śmiercią. Jednak niepożądane objawy po szczepieniu AstraZeneca występują w niewielkiej liczbie w porównaniu do około 25 milionów osób zaszczepionych tą szczepionką, u których one nie wystąpiły. W przeliczeniu na 1 milion osób to zaledwie 3,44.
Z tego względu Europejska Agencja Leków uznaje, że istnieje niewielkie ryzyko wystąpienia skutków ubocznych w stosowaniu tego produktu, które powinno być uwzględnione w informacji na temat preparatu udostępnionej personelowi medycznemu oraz osobom przyjmującym szczepionkę.
Warto wiedzieć:
Jakie objawy niepożądane (NOP) mogą wystąpić po szczepionce AstraZeneca?
Do niezwykle rzadkich skutków ubocznych przyjęcia preparatu AstraZeneca należy powstawanie zakrzepów krwi w żyłach mózgu i brzucha oraz tętnicach, a także zmniejszenie liczby płytek krwi. Zakrzepy i małopłytkowość po podaniu szczepionki AstraZeneca wystąpiły głównie u kobiet, zarówno młodszych, jak i starszych. Eksperci przypuszczają, że zakrzepica może być spowodowana reakcją immunologiczną organizmu.
Europejska Agencja Leków (EMA) informuje, że zakrzepy i małopłytkowość powstające po podaniu szczepionki AstraZeneca są podobne do skutków ubocznych leczenia heparyną. Nadal trwają badania mające na celu określić przyczyny powstawania zakrzepicy w tych przypadkach.
Osoby zaszczepione szczepionką Vaxzevria (dawniej COVID-19 Vaccine AstraZeneca) powinny zwrócić szczególną uwagę na to, czy nie wystąpiły u nich poniższe symptomy:
- duszność i problemy z oddychaniem,
- ból i ucisk w klatce piersiowej,
- obrzęk nóg,
- silny i uporczywy ból brzucha,
- objawy neurologiczne takie jak silne bóle głowy, rozmyte, niewyraźne widzenie,
- drobne plamy krwi pojawiające się pod skórą poza miejscem wkłucia.
W przypadku zaobserwowania któregoś z objawów niepożądanych należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Przeczytaj również:
Wytyczne co do stosowania szczepionki AstraZeneca w różnych krajach
Rada Unii Europejskiej nadal nie wprowadziła wspólnych wytycznych w sprawie stosowania szczepionki Vaxzevria. W związku z tym poszczególne kraje UE stosują wewnętrzne ograniczenia w jej podawaniu, m.in. ze względu na wiek:
- W Polsce podawana jest ona osobom od 18. do 65. roku życia oraz osobom z grupy „0”, które jeszcze nie przyjęły żadnej szczepionki.
- W Niemczech, Hiszpanii i Włoszech mogą ją przyjąć osoby powyżej 60. roku życia. Dodatkowo w Niemczech w przypadku osób młodszych, które przyjęły pierwszą dawkę szczepionki AstraZeneca rekomenduje się podanie drugiej dawki preparatu innego producenta.
- W Belgii z tej szczepionki mogą skorzystać młodsze osoby, bo już od 56. roku życia, a we Francji od 55. roku życia.
Również kraje spoza Unii Europejskiej wprowadzają ograniczenia co do stosowania szczepionki AstraZeneca, a w Norwegii obowiązuje całkowity zakaz korzystania z tego produktu. Natomiast brytyjska Agencja Regulacji Leków (MHRA) podała informację o wstrzymaniu badań nad szczepionką u młodzieży.
Sprawdź też:
Co dalej ze szczepieniami szczepionką AstraZeneca?
Szczepionka AstraZeneca to jedna z czterech szczepionek dopuszczonych do użytku przez UE w celu zwalczania i zapobiegania COVID-19. Im większa liczba preparatów tym więcej osób ma możliwość zaszczepienia się, co znacznie ułatwia walkę z pandemią.
Europejska Agencja Leków zapewnia, że preparat AstraZeneca jest niezwykle skuteczny, a ryzyko powikłań bardzo niskie.
Eksperci EMA i WHO potwierdzają, że szczepionka może być nadal stosowana, ponieważ przypadki wystąpienia zakrzepów krwi są bardzo znikome, a ryzyko śmierci w przypadku COVID-19 znacznie przewyższa ryzyko powikłań i śmierci po otrzymaniu szczepionki AstraZeneca. Korzyści z jej stosowania są więc dużo wyższe niż ryzyko wystąpienia niepożądanych objawów poszczepiennych.
Rzecznik Ministerstwa Zdrowia Wojciech Andrusiewicz podkreślił, że w Polsce nie odnotowano żadnego potwierdzonego przypadku zgonu po szczepieniu preparatem AstraZeneki. Zapewnił także, że preparat Vaxzevria jest szczepionką skuteczną i bezpieczną, w związku z czym podejście Polski do tego produktu się nie zmienia.
Równocześnie WHO zapewnia, że nadal trwają badania w sprawie ewentualnej szkodliwości szczepionki AstraZeneca i dane będą na bieżąco aktualizowane.
Źródło: Komunikat EMA w sprawie szczepionki AstraZeneca na Covid-19
