Rekordowo dużo chorych na RSV i krztusiec. Takich liczb dawno nie było

Od stycznia do połowy października 2024 r. w Polsce wykryto 38 356 przypadków zakażeń atakującym drogi oddechowe wirusem RSV, w tym 17 732 u dzieci poniżej 2. roku życia. W całym 2023 r. na RSV zachorowało niespełna 12 tys. osób, w tym 5,5 tys. dwulatków i młodszych.

Jeszcze większe wzrosty zachorowań dotyczą krztuśca. W 2023 r. odnotowano 927 przypadków, a do połowy października 2024 r. – 20 677 przypadków. Tylko w ostatnich dwóch tygodniach października zachorowało 3849 osób.

Wirus RSV jest czterokrotnie bardziej zakaźny od grypy i jest najczęstszą przyczyną infekcji dolnych dróg oddechowych u dzieci poniżej 1. roku życia. Przenosi się drogą kropelkową i atakuje drogi oddechowe. Choroba rozwija się od czterech do sześciu dni. Specjaliści podkreślają, że ponad 90 proc. dzieci będzie miało kontakt z nim przynajmniej raz do ukończenia 2. roku życia.

Najbardziej narażone na powikłania są właśnie najmłodsze dzieci oraz osoby po 65. roku życia. Dzieci chorują ciężko, ponieważ wirus może doprowadzić do zapalenia oskrzelików i groźnych duszności. W przypadku seniorów choroba często kończy się hospitalizacją – według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Europie RSV jest każdego roku przyczyną ponad 270 tys. hospitalizacji osób po 60. roku życia. Z tej grupy ok. 20 tys. osób umiera w szpitalu.

Na krztusiec chorują zarówno dzieci, jak i dorośli. Z danych opisanych niedawno przez „Rzeczpospolitą” wynika, że w grupie wiekowej do 4. roku życia odnotowano 2374 zachorowania na krztusiec, wśród dzieci między 5. a 9. rokiem życia – 2405, w wieku 10–14 lat – 4039, a wśród osób między 15. a 19. rokiem życia – 1346 przypadków. Jednocześnie we wskazanym okresie z powodu krztuśca hospitalizowano 2180 osób, a w czerwcu 2024 r. odnotowano zgon noworodka chorego na koklusz.

Szczepienie na krztusiec jest obowiązkowe dla dzieci i powtarza się je kilka razy, począwszy od 2. miesiąca życia. W przypadku dorosłych jest to szczepienie zalecane jako szczepienie przypominające co 10 lat i jest ono płatne.

Od połowy października 2024 r. przeciwko krztuścowi za darmo mogą szczepić się kobiety w ciąży między 27. a 36. tygodniem ciąży. Jeśli ciąża będzie zagrożona przedwczesnym porodem, kobieta będzie mogła się zaszczepić już po 20. tygodniu ciąży – o tym zdecyduje lekarz, który prowadzi ciążę.

– Ta choroba bezpośrednio zagraża dzieciom, które jeszcze nie zostały zaszczepione. Pierwszą dawkę obowiązkowego szczepienia ochronnego dziecko otrzymuje dopiero w 2. miesiącu życia. Tymczasem szczepienie kobiet w ciąży chroni dzieci od chwili narodzin – wyjaśnił decyzję o refundacji resort zdrowia.

Krztusiec to ostra choroba zakaźna układu oddechowego o charakterze nawracającym. Łatwo przenosi się z osoby na osobę drogą powietrzno-kropelkową poprzez kaszel, kichanie, mówienie itp.

Objawy pojawiają się ok. 7-10 dniach po zakażeniu. Są to m.in.:

• gorączka,
• katar,
• łagodny kaszel, który stopniowo przekształca się w kaszel napadowy.

Kaszel w krztuścu utrzymuje się nawet do 2-4 tygodni. U niemowląt napad kaszlu może zakończyć się całkowitym bezdechem lub drgawkami, złamaniami żeber, dlatego krztusiec opisywany jest jako najbardziej niebezpieczna choroba dla tej grupy wiekowej. U młodzieży i osób dorosłych przebieg zachorowania jest zwykle łagodniejszy, co powoduje, że postawienie prawidłowej diagnozy może być utrudnione.