Spis treści
Od czerwca ważne zmiany dla osób z niepełnosprawnościami
26 maja 2025 roku ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zatwierdziła zmiany w rozporządzeniu regulującym zasady wydawania orzeczeń o niepełnosprawności i jej stopniu.
Do tej pory osoby cierpiące na przewlekłe, nieuleczalne choroby genetyczne zmuszone były regularnie przechodzić przez czasochłonną i obciążającą procedurę odnowienia orzeczenia o niepełnosprawności. Wymagało to każdorazowego kompletowania świeżej dokumentacji medycznej, umawiania się na wizyty u specjalistów i oczekiwania na decyzję komisji. W przypadkach, gdzie stan zdrowia był niezmienny i bez szans na poprawę, ponowne orzekanie stawało się jedynie biurokratycznym obowiązkiem, pozbawionym realnego sensu.
Okresy ważności orzeczeń. Co się zmienia?
Zgodnie z nowymi przepisami, orzeczenia wydawane osobom z ciężkimi, rzadkimi chorobami genetycznymi oraz zespołem Downa będą ważne przez minimum 7 lat – jeśli osoba ukończyła 16. rok życia. W przypadku dzieci – minimalny okres ważności ustalono na 3 lata. Co istotne, dzieci z rozpoznaniami znajdującymi się na nowej liście 208 schorzeń będą mogły otrzymywać orzeczenia nawet na cały okres dzieciństwa, czyli aż do ukończenia 16. roku życia.
Oznacza to, że orzeczenia nie będą wystawiane na okres krótszy niż przewidziany przepisami, chyba że pojawią się medycznie uzasadnione powody do takiego skrócenia.
Nowe rozporządzenie nie tylko ułatwi życie rodzinom osób niepełnosprawnych, ale także odciąży system orzeczniczy w Polsce. Dzięki zmniejszeniu liczby koniecznych odnowień orzeczeń zespoły wojewódzkie i powiatowe będą mogły skupić się na przypadkach wymagających szczegółowej analizy. Rozporządzenie zacznie obowiązywać 14 dni po jego ogłoszeniu, co oznacza, że nowe przepisy wejdą w życie już w pierwszej połowie czerwca.
Kto skorzysta ze zmian?
Według danych z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności, obecnie aż 71,3 tysiąca dzieci do 16. roku życia ma orzeczenie o niepełnosprawności wydane bezterminowo. Z kolei prawie 192 tysiące dzieci posiada orzeczenia ważne na określony czas – to właśnie one najbardziej skorzystają na nowych przepisach.
Osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności mają prawo do szerokiego zakresu wsparcia. To przede wszystkim: świadczenia finansowe, ulgi podatkowe (w tym możliwość odliczenia kosztów opieki w ramach ulgi rehabilitacyjnej), pierwszeństwo w korzystaniu z usług społecznych i opiekuńczych, ułatwiony dostęp do leczenia sanatoryjnego oraz rehabilitacji, wsparcie edukacyjne, takie jak asystent szkolny czy indywidualny tok nauczania, a także prawo do posiadania karty parkingowej dla osób z poważnymi ograniczeniami w poruszaniu się.
