Onkologia - czym zajmuje się chirurg onkolog i jakie leczy choroby?

Daniel Grzegorzek
Onkologia jest dziedziną medycyny zajmującą się leczeniem chorób nowotworowych.
Onkologia jest dziedziną medycyny zajmującą się leczeniem chorób nowotworowych. 123rf.com
Onkologia to dziedzina medycyny, która skupia się na diagnozowaniu oraz leczenia różnego typu nowotworów. Ojcem tej dyscypliny naukowej w Polsce jest profesor Tadeusz Koszarowski. Przyszły lekarz może zdecydować się na jedną z dwóch głównych specjalizacji – chirurg onkolog lub onkolog dziecięcy. W artykule skupimy się na omówieniu drogi zawodowej onkologa. Odpowiemy na pytanie o to, jakie leczy choroby oraz jakie zadania wchodzą w zakres jego obowiązków.

Onkolog – wymagania do wykonywania zawodu

Chirurg onkolog to lekarz, który w celu zdobycia kwalifikacji specjalisty musiał ukończyć 6-letnią wyższą uczelnię medyczną. Następnie stoi przed zadaniem uzyskania specjalizacji. W tym celu musi wziąć udział w szeregu zajęć praktycznych oraz teoretycznych. Nowy system edukacji zakłada konieczność odbycia stażu poza macierzystą jednostką. Typowym miejscem pracy lekarza tej dziedziny medycyny jest centrum onkologii. Może pracować zarówno w ramach publicznych, jak i prywatnych szpitali i przychodni, a także prowadzić indywidualną praktykę we własnym gabinecie.

Onkologia jest dziedziną wymagającą od kandydata na lekarza posiadania szeregu predyspozycji psychologicznych. Jest to związane z tym, że w swojej pracy często spotyka się z przypadkami chorób nieuleczalnych oraz jest świadkiem ogromnego cierpienia chorego, oraz jego rodziny. Powinien więc mieć zdolność do empatii, cierpliwości oraz opanowania.

Onkologia – czym się zajmuje onkolog kliniczny?

Zadaniem onkologa jest diagnozowanie, różnicowanie oraz leczenie pacjentów chorych na nowotwory złośliwe. Onkolog kliniczny zleca przeprowadzenie badań przedmiotowych oraz podmiotowych. Planuje i nadzoruje rehabilitację pacjentów, podejmuje działania na rzecz promocji zdrowia, poddaje interpretacji wyniki badań laboratoryjnych, a także pobiera materiał do badań histopatologicznych oraz cytologicznych. Musi być również przygotowany do udzielania pierwszej pomocy w stanach nagłego zagrożenia zdrowia i życia pacjentów.

Czytaj też: Diagnoza: rak. Gdzie szukać pomocy? Skorzystaj z tych wydarzeń i możliwości, aby lepiej poradzić sobie z nowotworem

Do pozostałych zadań onkologa klinicznego należy:

  • Przeprowadzanie konsultacji lekarskich ze specjalistami innych dziedzin medycyny.
  • Wypisywanie recept.
  • Prowadzenie dokumentacji medycznej.
  • Wydawanie zwolnień lekarskich, skierowań, świadectw i opinii o stanie zdrowia pacjentów.
  • Orzekanie o niezdolności do pracy.
  • Współpraca z pozostałym personelem medycznym,
  • Prowadzenie badań naukowych oraz szkoleń.
  • Organizowanie pracy w centrum onkologicznym i pozostałych placówkach służby zdrowia.

Onkolog dziecięcy – czym się zajmuje?

Onkologia dziecięca to specyficzna dziedzina medycyny. Nowotwory u dzieci rozwijają się bardzo szybko, dlatego konieczne jest niezwłoczne podjęcie terapii onkologicznej. W przypadku większości rodzajów raka, organizmy u małoletnich osób reagują lepiej na leczenie w porównaniu do osób dorosłych. Szybciej dochodzi u nich również do regeneracji po chemioterapii czy radioterapii. Onkologia dziecięca wykrywa zmiany nowotworowe już na etapie rozwoju prenatalnego. Do charakterystycznych objawów mogących wskazywać na raka u dzieci należą:

  • Szumy w uszach.
  • Wysoka gorączka o nieznanej przyczynie.
  • Silne bóle głowy.
  • Szumy w uszach.
  • Nagła i wyraźna zmiana dotychczasowego zachowania.
  • Zaburzenia równowagi.
  • Widoczne w oczach odblaski świetlne.
  • Krew w stolcu.

Czytaj też: Z tą chorobą żyje milion osób w Polsce, co 4. umiera. Tymczasem brakuje lekarzy, żeby ją leczyć

Do najczęstszych chorób nowotworowych u dzieci należy białaczka (szpikowa i limfoblastyczna) oraz chłoniaki (ziarnica złośliwa lub nieziarniczy chłoniak złośliwy). Białaczka atakuje szpik kostny młodego człowieka, a następnie daje objawy m.in. w postaci ciężkich i nawracających infekcji, skazy krwotocznej lub krwawienia oraz niedokrwistości. Chłoniaki to natomiast nowotwory układu limfatycznego, które wiążą się z powiększeniem węzłów chłonnych, a także zmianami w obrębie śledziony. Typowe objawy w przebiegu chłoniaków to zlewne poty, zawyżona temperatura, szybki spadek masy ciała, kaszel oraz silne osłabienie.

Zobacz też:

Do pozostałych często diagnozowanych przez onkologa dziecięcego nowotworów należą:

  • Guzy mózgu.
  • Nowotwory kości.
  • Nerwiaki zarodkowe współczulne.
  • Nowotwory zarodkowe.
  • Mięsaki tkanek miękkich.
  • Siatkówczaki zarodkowe.
  • Nerczaki zarodkowe.
Zobacz na kolejnych slajdach, jakie czynniki sprzyjają rozwojowi nowotworów oraz które z nich możesz wyeliminować, by zmniejszyć zagrożenie zachorowania na raka.

12 przyczyn rozwoju nowotworów. Sprawdź, które z nich możesz...

Nowotwory u osób dorosłych

Onkologia to dziedzina medycyny, która zajmuje się leczeniem i diagnozowaniem wielu chorób nowotworowych. Do najczęściej występujących można zaliczyć m.in.:

  • Rak płuca.
  • Rak piersi.
  • Nowotwór jelita grubego.
  • Rak trzustki.
  • Rak żołądka.
  • Nowotwór sutka.
  • Guz mózgu.
  • Nowotwór prostaty.
  • Nowotwór jajników.
  • Rak szyjki macicy.
  • Nowotwór pochwy.
  • Rak skóry.
  • Nowotwór wątroby.
  • Rak powiek.
  • Rak przełyku.

Jakie objawy mogą wskazywać na raka?

Można wskazać na typowe symptomy, które często występują u pacjentów chorych na nowotwory. Warto jednak mieć na uwadze, że są one również typowe dla wielu innych schorzeń, którymi zajmują się pozostałe specjalizacje medycyny. Leczenie onkologiczne jest na tyle inwazyjne, że zawsze chirurg onkolog powinien poprzedzić je szeregiem badań laboratoryjnych oraz obrazowych. Niemniej do najbardziej niepokojących objawów można zaliczyć:

  • Krwioplucie.
  • Krwiomocz.
  • Krew w kale.
  • Pojawienie się guza na skórze lub pod skórą.
  • Zmiana barwy znamion.
  • Wycieki z brodawek sutkowych.
  • Przedłużający się kaszel.
  • Długotrwała gorączka o nieznanej przyczynie.
  • Zwiększenie rozmiarów jąder.
  • Szybka utrata masy ciała.
  • Powiększenie węzłów chłonnych.
  • Przewlekłe osłabienie.
  • Zlewne poty niezwiązane z wysiłkiem czy wysoką temperaturą.

Onkologia – diagnostyka chorób

Onkolog ma obowiązek przyjąć pacjenta bez konieczności okazania skierowania. W pierwszej kolejności przeprowadza z nim wywiad w celu oceny stanu zdrowia i występujących objawów. Może wykonać badanie palpacyjne, dokonując oceny widocznych guzów pod względem kształtu, wielkości czy tkliwości. Następnie onkolog kliniczny może podjąć decyzję o wykonaniu badań laboratoryjnych. Należą do nich zwłaszcza:

  • Morfologia krwi.
  • Posiew.
  • Badania biochemiczne krwi.
  • Badanie poziomu marketów w surowicy.
  • Badania immunologiczne.

Następnie onkolog może zlecić przeprowadzenie badań obrazowych, takich jak USG, RTG, tomografia komputerowa czy mammografia. W wybranych przypadkach konieczne może okazać się dodatkowe wykonanie nowoczesnych badań, takich jak MRI czy PET. Miejscem ich przeprowadzenia jest zazwyczaj specjalistyczne centrum onkologiczne. Aby uzyskać pewność, że zmiana nowotworowa ma charakter złośliwy, chirurg onkolog pobiera fragment guza do badania histopatologicznego. Pozytywna ocena mikroskopowa pozwala rozpocząć leczenie onkologiczne.

Zobacz też:

Onkologia - leczenie

Leczenie onkologiczne może przybrać formę terapii farmakologicznej, radiologicznej lub chemioterapeutycznej. U części pacjentów wykonywane jest również chirurgiczne wycięcie guzów nowotworowych. Chemię onkolog podaje najczęściej w następujących po sobie 3-tygodniowych cyklach drogą dożylną, posługując się w tym celu kroplówką. Alternatywne metody aplikowania chemioterapii polegają na podawaniu tabletek drogą doustną lub zastrzyków domięśniowych. Z chemioterapią wiążą się liczne działania niepożądane, takie jak m.in.:

  • Utrata włosów.
  • Nudności.
  • Wymioty.
  • Zapalenie błon śluzowych.
  • Reakcje uczuleniowe.
  • Uszkodzenie szpiku kostnego.
  • Uszkodzenie narządów wewnętrznych.
  • Niedokrwistość.
  • Uczucie zmęczenia.
  • Zaburzenia czucia.

Alternatywną metodą terapeutyczną lub stosowaną w onkologii jednocześnie z chemioterapią jest radioterapia. W jej trakcie wykorzystuje się promieniowanie jonizujące, powodujące zniszczenie komórek nowotworowych, lecz również mogących uszkodzić zdrowe komórki. Najczęstsze powikłania po radioterapii to:

  • Uczucie zmęczenia.
  • Utrata włosów.
  • Zaczerwienienie skóry.
  • Silne zmęczenie.
  • Utrata apetytu.
  • Marskość wątroby.
  • Niepłodność.

Zwiększa się zachorowalność na raka. Ekspert radzi, jak zapobiegać chorobie:

od 12 lat
Wideo

Szczepić się czy nie szczepić [SONDA]

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronazdrowia.pl Strona Zdrowia