Na bezzębie choruje już ponad 9 milionów Polaków! Ekspertka podpowiada, jak zapobiegać utracie zębów i dbać o piękny uśmiech

Według raportu dotyczącego bezzębia pt. "Co gryzie Silversów?"na bezzębie w Polsce cierpi aktualnie ponad 9 milionów osób, a średnio każdemu z nas brakuje 3,8 zęba. O problemie z brakiem zębów, przyczynach ich wypadania oraz metodach na przywrócenie pięknego i zdrowego uśmiechu rozmawiałam z doktor Barbarą Sobczak, implantolożką i autorką rewolucyjnej, w pełni cyfrowej metody leczenia bezzębia, która pomogła już ponad 30 tysiącom pacjentów w Polsce i zagranicą.

Czy tylko nieprawidłowa higiena jamy ustnej, czyli nie mycie zębów jest przyczyną ich wypadania?

Dr Barbara Sobczak: Główną przyczyną wypadania zębów jest agresywna choroba przyzębia, która ma silne podłoże genetyczne i może być uznana za chorobę autoimmunologiczną. W skrócie, nasz organizm w sposób niekontrolowany „atakuje" nasze zęby, próbując się ich pozbyć. To nie jest przypadłość, którą pacjent sam wywołuje, niemniej czynniki takie jak palenie papierosów oraz zła higiena jamy ustnej mogą przyspieszać przebieg tej choroby. Zła higiena początkowo prowadzi do próchnicy, później do stanów zapalnych miazgi zębów, a w konsekwencji także do zapalenia kości. Choć sama utrata zębów może wynikać z różnych powodów, to za samoistną utratę zębów odpowiada najczęściej właśnie choroba przyzębia, której rozwój nie zawsze zależy od działań pacjenta.

Jakie są inne przyczyny utraty zębów?

Oprócz chorób biologicznych, takich jak agresywna choroba przyzębia czy stany zapalne wynikające z zaniedbań higienicznych, utrata zębów może być spowodowana urazami mechanicznymi. Nieszczęśliwe zdarzenia, w tym wypadki komunikacyjne, mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń jamy ustnej, nie tylko w postaci utraty zębów, ale także utraty kości, co sprawia, że rehabilitacja pacjentów jest dużo trudniejsza. Tego typu urazy wymagają odbudowy zarówno zębów, jak i kości. Warto również pamiętać, że nieprawidłowy zgryz, zwłaszcza zgryzy urazowe, mogą prowadzić do nadmiernego nacisku na zęby, co powoduje ich chwianie się, a w konsekwencji utratę. W takich przypadkach naturalna praca zębów może prowadzić do ich osłabienia, dlatego tak ważne jest dbanie o odpowiednią równowagę w układzie zgryzowym.

Jak utrata zębów wpływa na funkcjonowanie pacjenta oraz na jego organizm?

Utrata zębów ma zarówno lokalny, jak i ogólny wpływ na organizm pacjenta. Brak zęba powoduje przesunięcie sąsiednich zębów w stronę luki, co zmienia ustawienie zębów w jamie ustnej. To zjawisko prowadzi do zaniżenia zwarcia, czyli zmniejszenia wysokości zębów, co z kolei skutkuje ich nadmiernym ścieraniem. Takie zmiany w układzie zębów wpływają także na stawy skroniowo-żuchwowe, które mogą się zaczynać wycierać w sposób niesymetryczny. W wyniku tego pojawiają się nie tylko bóle, ale również napięcia mięśniowe w obrębie żuchwy.

Z perspektywy ogólnej utrata zębów ma wpływ na układ pokarmowy. Zęby pełnią rolę w rozdrabnianiu pokarmów, a ich brak może zaburzać procesy trawienne. Niedostateczne przeżuwanie jedzenia może prowadzić do problemów z trawieniem, co ma swoje konsekwencje dla całego organizmu, w tym dla odporności. Co więcej, stany zapalne w obrębie jamy ustnej, które prowadzą do utraty zębów, mogą stać się ogniskami infekcji, wpływając na rozwój innych chorób, w tym autoimmunologicznych. Ważne jest, aby przed każdą operacją wykluczyć potencjalne ogniska zapalne w jamie ustnej, ponieważ mogą one negatywnie wpłynąć na proces gojenia się ran w całym organizmie.

Czy zębów nie mają jedynie seniorzy? Czy można je stracić też w młodszym wieku?

Utrata zębów to problem, który dotyka pacjentów w każdym wieku. Zęby mogą wypadać na skutek urazów, które nie znają granic wiekowych, ani przyczyn biologicznych, takich jak choroby przyzębia, które również nie są ograniczone wiekiem. Co ciekawe, w przypadkach agresywnej choroby przyzębia, jej przebieg może być wyjątkowo szybki i intensywny. Najmłodszy pacjent, u którego musiałam usunąć wszystkie zęby, miał zaledwie 17 lat. Zdarza się, że w takich przypadkach proces leczenia nie pozwala na natychmiastowe wprowadzenie implantów, ponieważ stosowanie implantów jest zalecane dopiero po 21. roku życia, kiedy struktury kostne są w pełni rozwinięte.

Warto również zauważyć, że niektóre rzadkie zespoły genetyczne, takie jak hipodoncja, mogą powodować, że pacjenci rodzą się z mniejszą liczbą zębów i wymagają rehabilitacji stomatologicznej, by móc funkcjonować w codziennym życiu i prawidłowo gryźć.

Jak zapobiegać utracie zębów?

Podstawą zapobiegania utracie zębów jest dbanie o odpowiednią higienę jamy ustnej, czyli regularne mycie zębów przynajmniej dwa razy dziennie oraz częste wizyty u stomatologa, co pozwala na wczesne wykrycie problemów zdrowotnych. Regularne usuwanie kamienia nazębnego i dbanie o dziąsła to kluczowe elementy, które zapobiegają chorobom przyzębia.

W przypadku agresywnej choroby przyzębia, niestety nie ma skutecznej metody zapobiegania jej rozwojowi, ponieważ jej przyczyny mają podłoże genetyczne. Chociaż nauka nie odkryła jeszcze skutecznego leku na tę chorobę, nowoczesne metody leczenia mogą pomóc w opóźnieniu procesu i kontrolowaniu objawów.

Jak można rozwiązać problem bezzębia? Jakie są sposoby uzupełniania brakujących zębów i przywrócenia zdrowego uśmiechu?

Pacjenci, którzy całkowicie utracili zęby, mogą skorzystać z dwóch głównych metod rehabilitacji. Jedną z opcji są protezy ruchome, które są dostępne w ramach publicznej opieki zdrowotnej w Polsce i przysługują pacjentom co pięć lat. Są to rozwiązania tymczasowe, które jednak pozwalają na zachowanie pewnej funkcji estetycznej i umożliwiają żucie.

Alternatywą są rozwiązania stałe, takie jak Sobczak Concept®, które polegają na wszczepieniu implantów. Dzięki temu pacjent otrzymuje stałe zęby, które nie tylko wyglądają naturalnie, ale także funkcjonują w sposób zbliżony do prawdziwych. Co istotne, implanty w ramach wspomnianej metody nie wymagają stosowania sztucznych dziąseł, co pozwala uzyskać efekt maksymalnie zbliżony do naturalnego uzębienia. Taki sposób rehabilitacji pozwala pacjentom cieszyć się pełną funkcjonalnością zębów, bez konieczności stosowania skomplikowanych procedur higienicznych.