Na początku tego roku grupa naukowców z czasopisma Journal of Medical Virology zasugerowała, że źródłem epidemii koronawirusa mogły być węże. Później jednak obalono tę tezę. Obecnie uważa się, że źródłem zakażeń były nietoperze. W jaki sposób wirus zainfekował ludzi? Dlaczego koronawirus jest groźny, skąd się wziął i kiedy dostępna będzie szczepionka? Wyjaśniamy.
Czym jest koronawirus?
Koronawirusy to rodzaj wirusów z rodziny Coronaviridae, których nosicielami mogą być ssaki (w tym ludzie) lub ptaki. Nazwa „koronawirus” wzięła się od specyficznej budowy wirusa, którego osłonki są „ukoronowane” charakterystycznymi strukturami. U ludzi wywołują one infekcje układu oddechowego.
Ludzki koronawirus po raz pierwszy został zidentyfikowany w latach 60. XX wieku. Od tego czasu na świecie pojawiło się 6 gatunków tego wirusa. Najcięższe choroby wywołały SARS w 2003 r., przez którego zmarło 812 osób i MERS-CoV, który od 2012 do 2017 r. spowodował śmierć 712 osób. 2019-nCoV, obecnie znany pod nazwą SARS-CoV-2, to siódmy znany koronawirus groźny dla ludzi.
COVID-19 – obalamy 10 mitów nt. chińskiego koronawirusa
Skąd się wziął wirus 2019-nCoV i co było źródłem epidemii?
Koronawirusa 2019-nCoV (SARS-CoV-2) po raz pierwszy zidentyfikowano w chińskim mieście Wuhan w grudniu 2019 r. Wiadomo, że pierwsze osoby zarażone koronawirusem miały jakiś związek z rynkiem owoców morza i żywych zwierząt w tym regionie, co wskazało na to, że źródłem wirusa mogły być zwierzęta. Błyskawicznie rosnąca liczba zarażonych, którzy nie mieli kontaktu z rynkami zwierząt pokazała, że koronawirus szybko przenosi się z człowieka na człowieka.
W styczniu 2020 roku grupa naukowców z czasopisma Journal of Medical Virology zasugerowała, że źródłem epidemii mogła być kobra chińska, ale wielu innych badaczy obaliło tę teorię i uznało, że jest to mało prawdopodobne.
Jedynym sposobem, aby dowiedzieć się, skąd pochodził wirus, było pobranie próbek DNA od zwierząt sprzedawanych na rynku w Wuhan i innych dzikich zwierząt w okolicy.
Kiedy naukowcy porównali kod genetyczny nowego koronawirusa z jego innymi gatunkami, stwierdzili, że jest on najbardziej podobny do próbek koronawirusa wykrytego u nietoperzy. Badanie opublikowane 3 lutego wykazało, że koronawirus z Wuhan ma aż 96% kodu genetycznego identycznego z koronawirusami obecnymi w chińskich populacjach nietoperzy.
"Nietoperze i ptaki są uważane za gatunki rezerwuarowe (będące żywicielami - przyp. red.) dla wirusów o potencjale pandemicznym” – powiedział Bart Haagmans, wirusolog z Erasmus Medical Center w Rotterdamie w Holandii.
Eksperci nie potwierdzili jeszcze gatunku zwierząt pośrednich, które umożliwiły rozprzestrzenianie się wirusa z nietoperzy na ludzi, istnieją jednak pewne przypuszczenia.
Grupa naukowców z South China Agricultural University na początku lutego ogłosiła, że próbki koronawirusów pobranych od łuskowców – zagrożonych ssaków, które pokryte są łuskami – i te od zainfekowanych pacjentów z koronawirusem są w 99% identyczne. Sugeruje to, że łuskowiec mógł być gospodarzem pośredniczącym, ale badania nie zostały jeszcze opublikowane ani potwierdzone przez innych ekspertów.
Jak uchronić się przed koronawirusem? [Zalecenia WHO i GIS]
Dlaczego nietoperze stanowią zagrożenie?
Nietoperze mają znacznie wyższy odsetek wirusów odzwierzęcych niż inne ssaki. Mogą one latać na dużych obszarach geograficznych, przenosząc choroby w miarę upływu czasu. To sprawia, że są idealnym gospodarzem dla wirusów.
Ssaki te przenoszą wirusy w swoich odchodach. Jeśli ich ekskrementy dostaną się np. na owoc, inne zwierzę po zjedzeniu go może zostać nosicielem wirusa.
Co ciekawe, już w marcu ubiegłego roku badacze przewidywali, że nietoperze mogą być źródłem nowej epidemii koronawirusa w Chinach. To dlatego, że większość koronawirusów – zarówno ludzi, jak i zwierząt – można znaleźć w Chinach.
Ponadto autorzy badania stwierdzili, że większość nietoperzy uznawanych za żywicieli koronawirusów żyje właśnie w Państwie Środka, potencjalnie przenosząc wirusy na ludzi i zwierzęta gospodarskie.
Warto przeczytać: Osiągnięcia polskiej medycyny w walce z pandemią SARS-CoV-2
Dlaczego koronawirus SARS-CoV-2 (2019-nCoV) jest tak niebezpieczny?
Największe zagrożenie związane z SARS-CoV-2 wiąże się z szybkością jego rozprzestrzeniania na świecie i brakiem leku na tego koronawirusa. Objawy zakażenia koronawirusem przypominają te w przypadku grypy i obejmują:
- gorączkę,
- kaszel,
- trudności z oddychaniem,
- spłycenie oddechu.
Choroba rozwija się zwykle ok. 5-6 dni.
Zarażenie koronawirusem następuje przez kontakt bezpośredni z wydzielinami osoby zainfekowanej lub zakażonego zwierzęcia.
Szczepionka na koronawirusa SARS-CoV-2
Dotychczas nie opracowano skutecznego leczenia chorób wywołanych wirusem SARS-CoV-2. Trwają badania nad wynalezieniem szczepionki na ten gatunek koronawirusa, pracują nad nią naukowcy na całym świecie. Jak donosi Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), pierwsza szczepionka przeciwko SARS-CoV-2 ma być gotowa dopiero za 18 miesięcy.
Na tę chwilę zalecaną przez lekarzy metodą na to, aby uniknąć zarażenia wirusem jest przestrzeganie zasad higieny.
Koronawirus, który pojawił się w Wuhan, do tej pory zabił ponad 20 000 osób na świecie i zainfekował ponad 530 000.
Na poniższej mapie można śledzić aktualny zasięg koronawirusa z Wuhan.
ZAKAŻENIE WIRUSAMI - CO MOŻE POMÓC W PROFILAKTYCE? >> Sprawdź w naszym sklepie <<
Już ponad 90 tys. zakażonych koronawirusem. Gigantyczne kolejki po maski w Korei Południowej
