Implant antykoncepcyjny – działanie, wady, zalety oraz cena. Skuteczność ochrony przed niechcianą ciążą

Czym jest i na jakiej zasadzie działa implant antykoncepcyjny?

Implant antykoncepcyjny służy do długotrwałego zapobiegania niechcianej ciąży. Ma postać elastycznego pręcika o szerokości 2 mm i długości 4 cm. Zabieg jego wszczepiania pod skórę przypomina zwykły zastrzyk i jest bezbolesny, a ponadto odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Implant antykoncepcyjny zostaje wszczepiony pod skórę na ramieniu, po wewnętrznej jego stronie, na lewej ręce u kobiet praworęcznych lub prawej – u leworęcznych. Implant antykoncepcyjny po wszczepieniu jest niewidoczny, ale wyczuwalny w dotyku.

Wszczepiony pod skórę implant antykoncepcyjny działa na zasadzie uwalniania progestagenu, co hamuje jajeczkowanie i zapobiega zajściu w ciążę.

Implant nie zawiera estrogenów, w przeciwieństwie do większości tabletek antykoncepcyjnych. To właśnie estrogeny są najczęstszą przyczyną niepożądanych skutków ubocznych antykoncepcji doustnej (np. tycie, nasilony apetyt, drażliwość), dlatego implant jest godną rozważenia opcją.

Hormon uwalniany przez implant antykoncepcyjny wchłaniany jest przez skórę, a jego poziom jest stały, co zapobiega skutkom ubocznym związanym z wahaniami progestagenu i innych hormonów płciowych. Implanty antykoncepcyjne polecane są kobietom, dla których niewskazane są tabletki antykoncepcyjne. Mogą stosować je kobiety chorujące na cukrzycę, nadciśnienie i te, u których istnieje ryzyko choroby zatorowo-zakrzepowej. Polecany jest kobietom palącym papierosy oraz w wieku powyżej 35 lat. Implant antykoncepcyjny to także opcja dla kobiet, które z powodu nadwagi nie mogą stosować plastrów antykoncepcyjnych. Można zdecydować się na tę metodę antykoncepcji także w czasie karmienia piersią, już 4 tygodnie po porodzie – hormony z implantu antykoncepcyjnego nie przenikają do mleka matki.

Implant w każdej chwili można usunąć, jest to zatem odwracalna metoda antykoncepcji. W tym celu nacina się skórę, wyjmuje implant i zakłada bandaż uciskowy. Płodne cykle pojawiają się po mniej więcej miesiącu – można wówczas planować ciążę.

Wcześniejsze usunięcie implantu może być konieczne w przypadku wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza jeśli są one nasilone i przez to uciążliwe.

Jaką skuteczność działania ma implant antykoncepcyjny?

Zaleca się, żeby implant antykoncepcyjny został założony w pierwszych pięciu dniach cyklu, czyli podczas miesiączki, a najlepiej w pierwszym dniu krwawienia. Jeśli dzień założenia implantu jest inny, przez 7 pierwszych dni należy stosować dodatkową antykoncepcję, na przykład prezerwatywę.

Progestagen uwalniany przez implant antykoncepcyjny sprawia, że podczas cyklu brak jest jajeczkowania. Dodatkowo śluz szyjki macicy staje się gęstszy, co utrudnia plemnikom dotarcie do komórki jajowej, zahamowane jest też dojrzewanie podczas cyklu śluzówki wyściełającej macicę (endometrium).

Implant antykoncepcyjny jest skuteczny w 99 procentach. Wskaźnik Pearla w jego przypadku wynosi 0,01, co oznacza, że tylko 0,01 na 100 przebadanych kobiet zaszła w ciążę. Jest to zatem najbardziej skuteczna z dostępnych metoda antykoncepcji odwracalnej (wartość wskaźnika Pearla jest wyższa nawet od wkładek domacicznych). Implant antykoncepcyjny uwalnia stałą dawkę hormonu, a jego poziom we krwi nie zmienia się także w czasie stosowania innych leków oraz np. podczas wymiotów, co ma miejsce w przypadku tabletek antykoncepcyjnych.
Zaletą implantów antykoncepcyjnych jest też to, że nie trzeba pamiętać o przyjmowaniu codziennie o tej samej porze tabletki.

Ile kosztuje implant antykoncepcyjny?

Cena implantu antykoncepcyjnego jest wysoka, bowiem koszt wynosi 1000–1200 złotych. Przekłada się to na długość czasu skutecznego działania, który wynosi od 6. miesięcy do nawet 5. lat. Implant antykoncepcyjny, należy założyć w klinice oferującej taki zabieg – jego wszczepienie nie jest skomplikowane, ale powinno być wykonane przez wykwalifikowaną osobę. Przed założeniem implantu konieczna jest też wizyta u lekarza ginekologa i wykonanie niezbędnych badań, m.in. morfologii krwi.

Gdy implant antykoncepcyjny przestanie działać, należy go usunąć i wszczepić nowy, jeśli ta forma zabezpieczenia przed niechcianą ciążą okazała się odpowiednia. Wcześniejsza wymiana implantu może być konieczna w przypadku kobiet z nadwagą, ponieważ u nich może szybciej wyczerpać się zasób hormonów uwalnianych pod skórą.

Implant antykoncepcyjny – wady, przeciwwskazania i skutki uboczne

Implanty antykoncepcyjne to jednak nie same zalety, choć jest ich sporo. Tego rodzaju antykoncepcja może powodować także niepożądane działania i skutki uboczne. Kobiety stosujące implanty antykoncepcyjne mogą odczuwać obniżony nastrój, a nawet depresję. Może być wówczas konieczne usunięcie implantu i zdecydowanie się na inną metodę antykoncepcji – decyduje o tym lekarz, choć oczywiście liczy się także zdanie pacjentki.

Implant antykoncepcyjny może także spowodować, że miesiączki pojawiać się będą nieregularne, może też zdarzyć się całkowity brak krwawienia. Inne działania niepożądane stosowania implantów antykoncepcyjnych to bóle głowy, upławy i stany zapalne okolic intymnych, przybieranie na wadze, trądzik, bóle brzucha, zmniejszenie libido oraz ból i tkliwość piersi.

Implanty są przeciwwskazane w przypadku kobiet poniżej 18. roku życia. Przeciwwskazaniem są również choroby i dysfunkcje wątroby, zakrzepowe zapalenie żył lub skłonność do tworzenia się zakrzepów i zatorów, krwawienie z dróg rodnych między miesiączkami, rak piersi oraz uczulenie na którykolwiek składnik implantu.

W przypadku kobiet palących papierosy, chorych na cukrzycę, podwyższone ciśnienie tętnicze i chorobę zakrzepowo-zatorową, stan zdrowia pacjentki powinien być po wszczepieniu implantu regularnie kontrolowany – nie należy zapominać o wizytach i badaniach kontrolnych.

Dodatkową wadą implantów antykoncepcyjnych jest także ich cena – założenie implantu to dość duży jednorazowy wydatek. Zważywszy jednak koszty innych metod antykoncepcji, przede wszystkim doustnej antykoncepcji hormonalnej, które są porównywalne, a nawet wyższe tyle że rozłożone na wiele miesięcy, warto rozważyć wybór implantu.