Spis treści
Badania naukowe udowadniają, że ozon obecny w zanieczyszczonym powietrzu nawet, gdy jego poziom nie przekracza norm, negatywnie wpływa na zdrowie psychiczne nastolatków i może przyczynić się do wystąpienia objawów lękowych i depresyjnych.
Czym jest ozon?
Ozon to gaz znany głównie jako warstwa ochronna ziemi. Położony w górnej części atmosfery – stratosferze chroni on nas przed zbyt intensywnym oddziaływaniem promieniowania ultrafioletowego. Gdy jednak występuje w dolnej warstwie atmosfery, staje się zanieczyszczeniem środowiska szkodliwym dla ludzi.
Ozon jest podstawowym składnikiem wskaźników jakości powietrza, jest on zanieczyszczeniem wtórnym, które powstaje w wyniku reakcji fotochemicznych tlenków azotu m.in. ze spalin i lotnych związków organicznych w atmosferze, a jego tworzeniu się sprzyja wysoka temperatura. Najwięcej ozonu w powietrzu jest więc latem, ponieważ powstaje on pod wpływem promieniowania słonecznego, które wywołuje reakcje chemiczne z zanieczyszczeniami pochodzącymi ze spalin samochodowych, elektrowni i innych źródeł.
Zła jakość powietrza przyczyną depresji i samobójstw
Polska znajduje się w czołówce europejskich państw o największej ilości pyłów i toksycznych gazów w powietrzu. Obecne w nim zanieczyszczenia wpływają jednak nie tylko na układ oddechowy czy krążenia. ...
Destrukcyjny wpływ ozonu na zdrowie psychiczne nastolatków
Już wiele wcześniejszych badań udowadniało niekorzystny wpływ zanieczyszczonego ozonem powietrza na zdrowie. Narażenie na wyższe jego poziomy przede wszystkim obniża odporność i zwiększa podatność na infekcje układu oddechowego, przyczynia się do wystąpienia astmy, a także zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci. Badanie przeprowadzone w miastach europejskich wykazało, że zanieczyszczenie powietrza nawet na poziomach znacznie poniżej norm krajowych było odpowiedzialne za 6 proc. wszystkich zgonów we Francji, Szwajcarii i Austrii.
Zobacz także: Osoby z depresją często używają tych słów. Nie bagatelizuj ich. Po tych zwrotach rozpoznasz, że ktoś choruje na depresję
Naukowcy z University of Denver i Stanford University postanowili sprawdzić jak zanieczyszczenie środowiska ozonem wpływa na rozwój psychiczny nastolatków. Badanie opublikowane w magazynie naukowym "Developmental Psychology" udowodniło, że nawet niewielkie i dopuszczalne stężenie ozonu w powietrzu negatywnie oddziałuje na centralny układ nerwowy, co może prowadzić do problemów ze zdrowiem psychicznym.
Naukowcy śledzili objawy zdrowia psychicznego przez 4 lata u 213 nastolatków w wieku od 9 do 13 lat. W badaniu wzięto pod uwagę miejsce zamieszkania oraz poziomy występującego tam zanieczyszczenia ozonem. Wnioski z badań były jednoznaczne: narażenie na ozon w okresie dojrzewania wiąże się z występowaniem objawów depresji, takich jak:
- uczucie smutku i przygnębienia,
- wycofanie się z życia towarzyskiego,
- kłopoty z koncentracją,
- zaburzenia snu,
- utrata zainteresowania i przyjemności z aktywności,
- myśli samobójcze.
Im wyższa była ekspozycja na ozon, tym częściej występowały objawy depresji u dzieci w okresie dojrzewania, a ich postać była cięższa. Co jednak zaskakujące, nawet stężenie nie przekraczające ustalonych norm z czasem powodowało wystąpienie objawów depresji u dzieci
„Nasze odkrycia i inne badania sugerują, że nawet niski poziom narażenia na ozon może stanowić potencjalnie poważne zagrożenie zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego” – powiedziała główna badaczka Erika Manczak, adiunkt psychologii na Uniwersytecie w Denver. Wdychanie zanieczyszczeń aktywuje ścieżki biologiczne zaangażowane w rozwój depresji, w tym procesy immunologiczne, sercowo-naczyniowe i neurorozwojowe. Z tego powodu narażenie na zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego może wpływać na rozwój i przebieg objawów depresyjnych u młodzieży w tak wrażliwej na czynniki zewnętrzne fazie wzrostu i rozwoju.
Środki czystości są jak smog. Sprawdź, dlaczego, oraz co robić
Używanie w domu chemicznych środków czystości jest źródłem takiego poziomu zanieczyszczeń powietrza, jaki panuje w okolicach dróg publicznych. Na podstawie nowych badań naukowcy ostrzegają przed chemi...
Jak zmniejszyć ekspozycję na ozon?
Najlepszym rozwiązaniem ograniczającym ekspozycję na ozon jest ograniczenie emisji spalin, a więc zmniejszenie natężenia ruchu drogowego. Lepiej jest więc wybierać pociąg, tramwaj czy rower niż jeździć samochodem. Przed zanieczyszczeniem środowiska możemy bronić się unikając głównych ulic w dużych miastach, wybierając spacery w parku lub lesie oraz monitorując jakość powietrza np. na stronie Inspekcji Ochrony Środowiska czy w aplikacjach pogodowych na telefonie. Na terenach o podwyższonej emisji zanieczyszczeń wskazane jest również noszenie maseczek z filtrem węglowym.
Źródło:
Census Tract Ambient Ozone Predicts Trajectories of Depressive Symptoms in Adolescents American Psychology Association
