Spis treści
Co to jest stwardnienie rozsiane?
Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex – SM) to przewlekła choroba, która obejmuje ośrodkowy układ nerwowy. W stwardnieniu rozsianym układ odpornościowy atakuje mielinę, czyli warstwę ochronną otaczającą włókna nerwowe.
Stwardnienie rozsiane powoduje stan zapalny i tymczasowe zmiany. Może jednak też prowadzić do trwałych zmian spowodowanych tkanką bliznowatą, co może utrudniać mózgowi wysyłanie sygnałów do reszty ciała.
Na stwardnienie rozsiane częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Choroba najczęściej ujawnia się między 20. a 40. rokiem życia, choć może wystąpić w każdym wieku.
– Przyczyny rozwoju stwardnienia rozsianego są wciąż badane. Naukowcy upatrują się ich w czynnikach genetycznych, jak i środowiskowych, które mogą mieć wpływ na wystąpienie choroby – pisze Anna Rokicka-Żuk na Stronie Zdrowia.– Badacze z Brain and Mind Research Institute w szkole medycznej Weill Cornell Medicine odkryli, że do rozwoju stwardnienia rozsianego i występowania jego objawów może przyczyniać się toksyna epsilon, która jest produkowana przez bakterie obecne w jelicie grubym.
Obecnie nie ma lekarstwa na stwardnienie rozsiane i możliwe jest tylko łagodzenie objawów.
Znane osoby, u których zdiagnozowano stwardnienie rozsiane
Ze stwardnieniem rozsianym zmagają lub zmagały się też popularne osoby. Taką diagnozę usłyszeli głównie aktorzy i aktorki.
Zobacz, u kogo stwierdzono stwardnienie rozsiane:
Antoni Królikowski, Christina Applegate, Karolina Gruszka i ...
Objawy stwardnienia rozsianego
Osoby chorujące na stwardnienie rozsiane mogą doświadczyć wielu objawów, które mogą się znacznie różnić u poszczególnych osób. Z biegiem czasu może się zmieniać również ich nasilenie – nawet z dnia na dzień.
Najczęstsze objawy stwardnienia rozsianego to:
- zmęczenie,
- trudności w chodzeniu,
- problemy ze wzrokiem,
- problemy z mową,
- ostry lub przewlekły ból,
- drżenie,
- problemy poznawcze związane z koncentracją, pamięcią i znajdowaniem słów,
- trudności z żuciem i połykaniem,
- problemy ze snem,
- problemy z kontrolą pęcherza moczowego.
Jak diagnozuje się stwardnienie rozsiane?
Diagnoza o stwardnieniu rozsianym jest stawiana na podstawie dokładnego wywiadu, badania neurologicznego i badań dodatkowych.
– Najpierw lekarz zbierze dokładny wywiad dotyczący objawów, czasu ich trwania, nasilenia, chorób towarzyszących, przyjmowanych leków, występowania podobnych chorób w rodzinie, a następnie zbada pacjenta ze szczególnym uwzględnieniem badania neurologicznego. Następnie – przy podejrzeniu stwardnienia rozsianego – skieruje pacjenta do dalszej diagnostyki do neurologa – czytamy na portalu internetowym Medycyna Praktyczna.
Badania, jakie są wykonywane przy rozpoznawaniu stwardnienia rozsianego, to:
- rezonans magnetyczny (MRI) z kontrastem,
- badania krwi,
- badanie wzrokowych potencjałów wywołanych,
- badanie płynu mózgowo-rdzeniowego,
- optyczna koherentna tomografia (OCT).
Diagnoza stwardnienia rozsianego wymaga dowodów na demielinizację (proces uniemożliwiający nerwom skuteczne wysyłanie sygnałów), która występuje w różnym czasie w więcej niż jednym obszarze mózgu, rdzenia kręgowego lub nerwów wzrokowych.
Diagnoza obejmuje też wykluczenie innych schorzeń, które dają podobne objawy. Są to m.in.:
- toczeń,
- borelioza,
- choroba Sjögrena.
Leczenie stwardnienia rozsianego
Obecnie nie ma lekarstwa na stwardnienie rozsiane, a dostępne opcje leczenia mogą pomóc w radzeniu sobie z objawami i poprawie jakości życia chorych. Leki są dobierane do pacjenta indywidualnie.
– Uważa się, że najskuteczniejszą metodą leczenia rzutu stwardnienia rozsianego i skrócenia czasu jego trwania są glikokortykosteroidy. Zazwyczaj podaje się metyloprednizolon dożylnie lub prednizon doustnie – podaje portal Medycyna Praktyczna.
Leczenie objawowe stwardnienia rozsianego ma na celu zmniejszenie uciążliwych dolegliwości i objawów choroby, takich jak:
- zmęczenie,
- zawroty głowy,
- sztywność mięśni,
- zaburzenia kontroli zwieraczy,
- ból,
- depresja.
Leczenie modyfikujące przebieg stwardnienia rozsianego ma spowolnić rozwój choroby, zmniejszyć częstość rzutów oraz zwolnić tempo narastania niesprawności.
– W Polsce do tego rodzaju terapii są dostępne interferon β1a, interferon β1b i octan glatirameru. Leki te są refundowane przez NFZ po spełnieniu kryteriów kwalifikujących do leczenia stwardnienia rozsianego. Obecnie refundacja może obejmować 5 lat terapii. Leki te są bezpieczne i mają niewiele działań niepożądanych – podaje portal Medycyna Praktyczna.
Objawy grypopodobne, które występują u pacjentów na początku leczenia, mogą być łagodzone paracetamolem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. Natalizumab i fingolimod są stosowane w szczególnych sytuacjach.
Istotną rolę odgrywa też rehabilitacja ruchowa, która może odbywać się w szpitalach lub w domach.
Źródła:
- Stwardnienie rozsiane portal internetowy Medycyny Praktycznej
- General health issues in multiple sclerosis: comorbidities, secondary conditions, and health behaviors Continuum
- Multiple Sclerosis National Center for Complementary and Integrative Health
- About Multiple Sclerosis Multiple Sclerosis Center
Uzupełnij domową apteczkę
