Okulary progresywne – czym są i dla kogo są przeznaczone? Czy warto kupować okulary progresywne? Optyk odpowiada

Wypowiedź eksperta, Filipa Štetki, starszego optyka w salonie optycznym online Eyerim

W okularach progresywnych umieszczone są zaawansowane soczewki wieloogniskowe, umożliwiające płynne dostosowanie widzenia na różne odległości. Wyglądem przypominają klasyczne okulary jednoogniskowe, jednak kryją w sobie technologię pozwalającą widzieć wyraźnie z bliska, na średnią odległość i z daleka.

W praktyce soczewki progresywne dzielą się na trzy strefy:

1. Górna część służy do widzenia z daleka, np. podczas prowadzenia samochodu czy spaceru.

2. Strefa pośrednia jest dedykowana widzeniu na średnie odległości, co ma szczególne znaczenie np. w pracy przy komputerze.

3. Dolna część ułatwia widzenie z bliska, np. podczas czytania książki czy korzystania ze smartfona.

Dzięki płynnemu przejściu pomiędzy tymi trzema strefami użytkownik okularów progresywnych może cieszyć się naturalnym widzeniem, bez konieczności częstego zmieniania okularów.

Okulary progresywne są szczególnie polecane osobom doświadczającym starowzroczności (prezbiopii), które mają jednocześnie problemy z widzeniem odległych obiektów. Prezbiopia jest naturalną wadą wzroku pojawiającą się najczęściej po 40. roku życia, związaną z utratą elastyczności soczewki oka. W efekcie oko ma coraz większe trudności z przystosowaniem się do oglądania obiektów z bliska, co skutkuje koniecznością posiadania okularów (np. do czytania). 

Okulary progresywne mogą być również pomocne osobom z innymi problemami akomodacyjnymi, uniemożliwiającymi prawidłową ostrość widzenia z różnych odległości oraz z astygmatyzmem, które dodatkowo borykają się z innymi wadami wzroku.

Okularów progresywnych nie powinny nosić osoby, mające zeza, zwyrodnienie plamki żółtej czy zaburzenia błędnika lub widzenia obuocznego.

Największą zaletą okularów progresywnych jest wygoda, ponieważ możemy korzystać tylko z jednej pary do różnych codziennych czynności. Niezależnie od tego, czy prowadzimy samochód czy czytamy gazetę, nie musimy ich zmieniać. Soczewki progresywne zapewniają również płynne przejście między strefami widzenia, co umożliwia bardziej naturalne patrzenie i lepszą orientację w przestrzeni.

Jakie są wady okularów progresywnych?

• Wysoki koszt: jednym z istotnych minusów soczewek progresywnych jest ich cena. Ze względu na złożoną technologię produkcji i konieczność precyzyjnego dostosowania do indywidualnych potrzeb użytkownika, są one znacznie droższe niż jednoogniskowe. Biorąc jednak pod uwagę, że alternatywą jest zakup 2 lub 3 par okularów jednoogniskowych, mogą okazać się tańszym rozwiązaniem. 

• Konieczność adaptacji: pierwsze dni w okularach progresywnych mogą być trudne – trzeba nauczyć się korzystać z różnych stref widzenia. U niektórych osób proces adaptacji trwa tylko kilka dni, podczas gdy u innych może zająć nawet kilka tygodni.

• Węższe pole widzenia peryferyjnego: ze względu na specyfikę konstrukcji soczewek progresywnych, niektóre osoby mogą odczuwać pewne zniekształcenia po bokach pola widzenia, co wymaga dodatkowego przyzwyczajenia się.

Wybór pomiędzy jednymi okularami progresywnymi a kilkoma parami okularów jednoogniskowych zależy od indywidualnych preferencji oraz stylu życia danej osoby. Przy podejmowaniu decyzji należy wziąć pod uwagę kilka czynników:

• Jedna para okularów progresywnych zastępuje kilka par jednoogniskowych – od okularów do czytania, po te do patrzenia w dal. To znaczne ułatwienie, zwłaszcza dla osób prowadzących aktywny tryb życia. Z drugiej strony w przypadku okularów jednoogniskowych każda para jest precyzyjnie dostosowana do jednej odległości, co zapewnia doskonałą jakość widzenia w określonym zakresie.

• Posiadając okulary progresywne nie trzeba zabierać ze sobą kilku etui, ani pamiętać o tym, które okulary są potrzebne w danej chwili. Natomiast dysponując kilkoma parami okularów jednoogniskowych, należy często je zmieniać, co w praktyce bywa uciążliwe.

• Proces przyzwyczajania się do soczewek progresywnych wymaga czasu. Dla niektórych osób nauka korzystania z różnych stref widzenia w soczewce bywa wyzwaniem. Korzystanie z jednoogniskowych okularów jest intuicyjne, a okres adaptacji praktycznie nie istnieje.

Oczywiście, jak przy każdym zakupie, istnieje jeszcze kwestia ceny. Soczewki progresywne są znacznie droższe niż jednoogniskowe, (np. w Eyerim najtańsze soczewki jednoogniskowe to koszt 69 zł na parę, z kolei cena szkieł progresywnych zaczyna się od 399 zł za komplet). Do tego dochodzą jeszcze oprawki. Podsumowując – koszt zakupu okularów progresywnych może być wyższy niż koszt kilku par okularów jednoogniskowych, ale – jak wspomniałem wcześniej – nie musi. Polecałbym zatem, aby każda osoba zastanawiająca się, które rozwiązanie wybrać, dokonała obliczeń we własnym zakresie, biorąc pod uwagę zarówno szkła dedykowane do jej wady wzroku, jak i oprawki, którymi jest zainteresowana.

Z mojej perspektywy posiadanie kilku par okularów jest lepszym rozwiązaniem, ponieważ wówczas mamy okulary idealnie dopasowane do każdej z potrzeb naszych oczu. Przy korzystaniu z okularów progresywnych zakres widzenia jest ograniczony. Aby dobrze widzieć obiekty znajdujące się daleko, trzeba patrzeć prosto przed siebie. Może to powodować problemy, na przykład przy schodzeniu po schodach, ponieważ wówczas trzeba pochylić głowę.

Z kolei w trakcie pracy przy komputerze, jeśli soczewki nie są odpowiednio wycentrowane, możemy doświadczać np. bólu szyi, ponieważ trzeba unieść głowę, aby patrzeć przez środkową część szkieł. W przypadku czytania część odpowiadająca za widzenie bliskie znajduje się tylko w dolnej części soczewki. Oznacza to, że na przykład osoba pracująca w sklepie spożywczym nie może od razu zobaczyć cen umieszczonych powyżej oczu i musi zwiększyć odległość, aby dobrze widzieć. Niektórzy mogą również doświadczać zawrotów głowy lub bólu oczu, ale jest to kwestia bardzo indywidualna.

Oczywiście finalnie wybór między dwoma opcjami zależy od preferencji oraz trybu życia użytkownika. Rekomenduję jednak, by przed podjęciem decyzji o zakupie okularów skonsultować się ze specjalistą, który pomoże dobrać odpowiednie rozwiązanie.