Choroby krwi i szpiku kostnego mają różne przyczyny i objawy, ale wszystkie da się wykryć dzięki najprostszemu i podstawowemu badaniu jakim jest morfologia krwi obwodowej. Już nieznaczne odchylenia od normy pozwalają lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej zauważyć pierwsze symptomy choroby i skierować pacjenta do odpowiedniego specjalisty.
Tymczasem wiele osób obawia się wykonywać jakiekolwiek badania, bo panuje przekonanie, że dopóki nic mi nie jest to jestem zdrowy, a jak zrobię badania to na pewno wyjdzie mi jakaś choroba. Walcząc z tego typu poglądami powstała ogólnopolska kampania „Odpowiedź masz we krwi!”, która stawia na edukację i profilaktykę. W jej ramach wystartował również nowoczesny portal edukacyjny www.omwk.pl w bardzo przystępny sposób popularyzujący wiedzę o chorobach krwi i szpiku.
Po co robić morfologię krwi?
Wrzesień jest Miesiącem Świadomości Nowotworów Krwi, dlatego to właśnie teraz warto jest "oswajać" się z chorobami krwi, których wykrycie na wczesnym etapie daje duże szanse na całkowite wyleczenie.
Morfologia krwi jest najważniejszym narzędziem pozwalającym na rozpoznanie niedokrwistości, stanów zapalnych, infekcji czy małopłytkowości. Pozwala też na wstępną diagnostykę chorób nowotworowych szpiku kostnego i układu limfatycznego.
Jak mówi mówi prof. dr hab. n. med. Ewa Lech-Marańda, konsultant krajowy w dziedzinie hematologii, Dyrektor Instytutu Hematologii i Transfuzjologii w Warszawie od 1996 roku morfologia krwi nie znajduje się już w pakiecie badań okresowych zlecanych przez lekarza medycyny pracy. Z tego powodu tym bardziej musi ona być wykonywana w ramach badań profilaktycznych przez lekarza rodzinnego.
Zobacz także:
Objawy chorób krwi nie są specyficzne
Krew nie boli, nie daje też żadnych konkretnych sygnałów, że jej stan się pogarsza. Często odczuwane zmęczenie, nocne poty, gorączka lub stany podgorączkowe czy utrata masy ciała są ignorowane i zrzucane na karb przemęczenia czy niegroźnej infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Tymczasem to właśnie te niespecyficzne objawy mogą sugerować wczesne stadium nowotworowe krwi lub szpiku kostnego. Oczywiście nie należy bać się każdego odczuwanego osłabienia czy lekkiej gorączki i uważać tych objawów od razu za symptom białaczki czy chłoniaka. Jednak długo odczuwane lub często powtarzające się objawy tego typu powinny skłonić nas do wizyty u lekarza i przebadania krwi.
Wśród najczęściej spotykanych nowotworów krwi wyróżniamy:
- nowotwory układu krwiotwórczego – m.in. przewlekła białaczka szpikowa, ostra białaczka szpikowa, przewlekła białaczka limfocytowa, ostra białaczka limfoblastyczna,
- nowotwory układu chłonnego – m.in. chłoniak nieziarniczy, chłoniak Hodgkina, szpiczak plazmocytowy.
Wczesne rozpoznanie chorób krwi i szpiku pozwala na szybkie podjęcie leczenia, gdy choroba dopiero się rozwija, co daje duże szanse na jej całkowite wyleczenie i szybki powrót do zdrowia.
Nie należy więc bać się badań, bo lepiej wykonać je przy nieznacznych objawach lub profilaktycznie i wtedy wykryć rozwijającą się chorobę, niż doświadczyć dotkliwych objawów w zaawansowanym jej stadium, gdy szanse na wyleczenie maleją z każdym dniem.
Świadomość to najskuteczniejsza broń w walce z chorobą
Nowotwory to jedna z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie - aż 1 na 6 wszystkich zgonów, a 7 proc. ze wszystkich rozpoznań chorób nowotworowych dotyczy nowotworów krwi. W Polsce choruje na nie ok. 100 tysięcy osób.
Warto znać te liczby, ale nie po to, żeby żyć w strachu przed chorobą, ale w celu zapobiegania zwiększania się ich, co możemy zrobić badając się profilaktycznie co roku, a w razie zaleceń lekarza nawet częściej. Postęp medycyny zapewnia bowiem możliwość skutecznego leczenia chorób krwi i szpiku, a im wcześniej będą wykryte, tym większe szanse na powodzenie kuracji.
Więcej na temat objawów i przebiegu chorób krwi znajdziemy na platformie www.omwk.pl, która powstała w ramach trwającej już od trzech lat kampanii „Odpowiedź masz we krwi”. Jest ona efektem współpracy szerokiego grona ekspertów z dziedziny hematologii i organizacji pacjentów, którzy wspierają chorych na schorzenia hematologiczne.
Na portalu znajdziemy więcej informacji na temat morfologii krwi, a także test ryzyka nowotworów krwi i szpiku oraz ciekawe materiały edukacyjne dla dzieci i dorosłych. Kampania odbywa się pod honorowym patronatem krajowego konsultanta w dziedzinie hematologii prof. dr hab. n. med Ewy Lech-Marańdy, konsultanta krajowego w dziedzinie geriatrii prof. dr hab. Tomasza Targowskiego oraz konsultanta krajowego w dziedzinie medycyny pracy lek. Pawła Wdówika.