Kleszcze afrykańskie (Hyalomma marginatum), czyli kleszcze wędrowne: występowanie i charakterystyka gorączki krwotocznej krymsko-kongijskiej

Martyna Jaros
Kleszcze afrykańskie są dwa razy większe niż kleszcze pospolite występujące w krajach o klimacie umiarkowanym
Kleszcze afrykańskie są dwa razy większe niż kleszcze pospolite występujące w krajach o klimacie umiarkowanym pixabay
Kleszcze afrykańskie (Hyalomma marginatum) to gatunek wędrownych kleszczy, które występują w krajach afrykańskich i azjatyckich oraz niektórych krajach Europejskich. Przenoszą na ludzi arbowirusy, które wywołują poważną chorobę tropikalną o nazwie gorączka krwotoczna krymsko-kongijska. Ta wirusowa choroba tropikalna ma ostry przebieg i cechuje się wysokim odsetkiem śmiertelności. Przedstawiamy najważniejsze informacje na temat kleszczy wędrownych oraz podajemy charakterystykę choroby w skrócie określanej CCHF.

Najważniejsze informacje o kleszczach afrykańskich, czyli wędrownych

Kleszcze afrykańskie z rodzaju Hyalomma marginatum to gatunek kleszczy wędrownych, które występują w Północno-Wschodniej i Centralnej Afryce, Centralnej Azji oraz w Środkowo-Wschodniej Europie. Wśród krajów europejskich ich występowanie, według GIS, stwierdzono w Armenii, Albanii, Bułgarii, Kosowie, Kazachstanie, Rosji, Serbii, Tadżykistanie, Turcji, Turkmenistanie, na Ukrainie i Uzbekistanie. Natomiast zgodnie z danymi Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób
także w Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, na Cyprze, we Włoszech, byłej Jugosławiańskiej Republice Macedonii, Mołdawii, Czarnogórze, Portugalii i Rumunii.

W czerwcu 2008 roku odnotowano ich obecność również w Grecji, w 2016 w Hiszpanii, 2019 roku w Niemczech, a w 2020 roku francuski tygodnik „Le Point” poinformował, że kleszcze pojawiły się też we Francji, we Wschodnich Pirenejach, Aude, Herault, Gard, Deltcie Rodanu, Var i na południu Ardeche. Podróżując w te rejony, należy uważać.

Zgodnie z obecną wiedzą, kleszcze afrykańskie nie występują w Polsce.

W kraju pasożytują natomiast inne gatunki tego pajęczaka m.in. kleszcz pospolity inaczej pastwiskowy, żyjący w lasach i paprociach. Kleszcze tego rodzaju mogą przenosić groźne choroby, takie jak borelioza, czy kleszczowe zapalenie mózgu.

Warto przeczytać również:

Dlaczego kleszcze afrykańskie są niebezpieczne?

Kleszcze wędrowne stają się aktywne wiosną, gdy średnie miesięczne temperatury przekraczają 10,5 stopni Celsjusza. W swoim cyklu rozwojowym mają dwóch żywicieli: larwy pasożytują na ptakach, a dorosłe osobniki na zwierzętach kopytnych (np. koniach). Te kleszcze afrykańskie są uważane za główny wektor przenoszenie arbowirusa, który wywołuje poważną wirusową chorobą tropikalną, jaką jest gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, w skrócie określana CCHF. U zwierząt ta choroba przebiega bezobjawowo, natomiast u ludzi ma bardzo ciężki przebieg.

Gorączkę krwotoczną krymsko-kongijską wywołują arbowirusy z rodziny Buynaviridea, które zainfekowane pajęczaki mogą przenieść na ludzi ze swoich żywicieli. Innymi możliwymi drogami zakażenia jest bezpośredni kontakt człowieka z chorymi lub padłymi i zainfekowanymi zwierzętami, ich mięsem lub płynami ustrojowymi (np. krwią).

Jak objawia się gorączka krwotoczna krymsko-kongijska?

Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska wylęga się od 1 do 9 dni (według innych źródeł od 4 do 12 dni) od momentu ukąszenia przez zainfekowanego kleszcza. Natomiast w przypadku kontaktu z zakażonymi tkankami czas wystąpienia objawów gorączki krwotocznej wynosi do 14 dni (wg innych źródeł od 2 do 7 dni). Choroba CCHF ma ciężki i szybko postępujący przebieg. Pierwsze jej objawy to wysoka gorączka, dreszcze, bóle i sztywność mięśni, zawroty i bóle głowy, światłowstręt, wymioty i bóle brzucha. Mogą pojawić się również żółtaczka, odwodnienie i nagły, duży spadek masy ciała.

W dalszym przebiegu gorączki krwotocznej krymsko-kongijskiej dochodzą bardzo specyficzne objawy. Chora osoba ma zaburzenia orientacji w terenie i otoczeniu, doświadcza zmian nastroju i może stać się agresywna dla otoczenia. Kolejnymi symptomami są pojawiające się wybroczyny na skórze tułowia i kończyn. Wbrew nazwie, nasilenie objawów krwotocznych w przebiegu tej jednostki chorobowej nie jest tak wzmożone, jak w przypadku innych gorączek krwotocznych. Mimo wszystko choroba charakteryzuje się wysokim odsetkiem śmiertelności: 14-40 procent, a według innych źródeł nawet do 50 procent.

Dowiedz się:

Jak uchronić się przed zakażeniem chorobą odkleszczową?

Profilaktyka zakażeń chorobami odkleszczowymi to minimalizowanie ryzyka ukąszenia. W tym celu należy korzystać z preparatów odstraszających kleszcze, a wybierając się na wycieczkę do lasu lub parku, zaleca się odpowiedni ubiór: spodnie i koszulkę z długimi rękawami, czapkę oraz wysokie buty. Po powrocie do domu trzeba koniecznie obejrzeć ciało, a zwłaszcza ciepłe miejsca jak pachwiny i pachy, w celu zidentyfikowanie ewentualnego niepożądanego gościa wczepionego w skórę. Działania ochronne przeciwko kleszczom afrykańskim i innym rodzajom tych pasożytów są analogiczne.

Niewidoczne pasożyty czekają na żywicieli w trawie, zaroślach i krzewach. Najczęściej atakują na obrzeżach lasów i w parkach.Ochrona przed kleszczami jest niezbędna, ponieważ ich ukąszenie może skutkować poważnymi chorobami, takimi jak borelioza, babeszjoza czy kleszczowe zapalenie mózgu.Sprawdź, jakie są najlepsze sposoby na kleszcze!Zobacz kolejne slajdy, przesuwając zdjęcia w prawo, naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE

Sezon na kleszcze już trwa! Sprawdź, jak skutecznie chronić ...

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronazdrowia.pl Strona Zdrowia