Kleszcze afrykańskie (Hyalomma marginatum), czyli kleszcze wędrowne: występowanie i charakterystyka gorączki krwotocznej krymsko-kongijskiej

Martyna Jaros
Kleszcze afrykańskie są dwa razy większe niż kleszcze pospolite występujące w krajach o klimacie umiarkowanym
Kleszcze afrykańskie są dwa razy większe niż kleszcze pospolite występujące w krajach o klimacie umiarkowanym pixabay
Kleszcze afrykańskie (Hyalomma marginatum) to gatunek wędrownych kleszczy, które występują w krajach afrykańskich i azjatyckich oraz niektórych krajach Europejskich. Przenoszą na ludzi arbowirusy, które wywołują poważną chorobę tropikalną o nazwie gorączka krwotoczna krymsko-kongijska. Ta wirusowa choroba tropikalna ma ostry przebieg i cechuje się wysokim odsetkiem śmiertelności. Przedstawiamy najważniejsze informacje na temat kleszczy wędrownych oraz podajemy charakterystykę choroby w skrócie określanej CCHF.

Spis treści

Najważniejsze informacje o kleszczach afrykańskich, czyli wędrownych

Kleszcze afrykańskie z rodzaju Hyalomma marginatum to gatunek kleszczy wędrownych, które występują w Północno-Wschodniej i Centralnej Afryce, Centralnej Azji oraz w Środkowo-Wschodniej Europie. Wśród krajów europejskich ich występowanie, według GIS, stwierdzono w Armenii, Albanii, Bułgarii, Kosowie, Kazachstanie, Rosji, Serbii, Tadżykistanie, Turcji, Turkmenistanie, na Ukrainie i Uzbekistanie. Natomiast zgodnie z danymi Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób
także w Bośni i Hercegowinie, Chorwacji, na Cyprze, we Włoszech, byłej Jugosławiańskiej Republice Macedonii, Mołdawii, Czarnogórze, Portugalii i Rumunii.

W czerwcu 2008 roku odnotowano ich obecność również w Grecji, w 2016 w Hiszpanii, 2019 roku w Niemczech, a w 2020 roku francuski tygodnik „Le Point” poinformował, że kleszcze pojawiły się też we Francji, we Wschodnich Pirenejach, Aude, Herault, Gard, Deltcie Rodanu, Var i na południu Ardeche. Podróżując w te rejony, należy uważać.

W kraju najczęściej pasożytują inne gatunki tego pajęczaka, m.in. kleszcz pospolity inaczej pastwiskowy, żyjący w lasach i paprociach. Kleszcze tego rodzaju mogą przenosić groźne choroby, takie jak borelioza, czy kleszczowe zapalenie mózgu.

Warto przeczytać również:

Dlaczego kleszcze afrykańskie są niebezpieczne?

Kleszcze wędrowne stają się aktywne wiosną, gdy średnie miesięczne temperatury przekraczają 10,5 stopni Celsjusza. W swoim cyklu rozwojowym mają dwóch żywicieli: larwy pasożytują na ptakach, a dorosłe osobniki na zwierzętach kopytnych (np. koniach). Te kleszcze afrykańskie są uważane za główny wektor przenoszenie arbowirusa, który wywołuje poważną wirusową chorobą tropikalną, jaką jest gorączka krwotoczna krymsko-kongijska, w skrócie określana CCHF. U zwierząt ta choroba przebiega bezobjawowo, natomiast u ludzi ma bardzo ciężki przebieg.

Gorączkę krwotoczną krymsko-kongijską wywołują arbowirusy z rodziny Buynaviridea, które zainfekowane pajęczaki mogą przenieść na ludzi ze swoich żywicieli. Innymi możliwymi drogami zakażenia jest bezpośredni kontakt człowieka z chorymi lub padłymi i zainfekowanymi zwierzętami, ich mięsem lub płynami ustrojowymi (np. krwią).

Jak objawia się gorączka krwotoczna krymsko-kongijska?

Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska wylęga się od 1 do 9 dni (według innych źródeł od 4 do 12 dni) od momentu ukąszenia przez zainfekowanego kleszcza. Natomiast w przypadku kontaktu z zakażonymi tkankami czas wystąpienia objawów gorączki krwotocznej wynosi do 14 dni (wg innych źródeł od 2 do 7 dni). Choroba CCHF ma ciężki i szybko postępujący przebieg. Pierwsze jej objawy to wysoka gorączka, dreszcze, bóle i sztywność mięśni, zawroty i bóle głowy, światłowstręt, wymioty i bóle brzucha. Mogą pojawić się również żółtaczka, odwodnienie i nagły, duży spadek masy ciała.

W dalszym przebiegu gorączki krwotocznej krymsko-kongijskiej dochodzą bardzo specyficzne objawy. Chora osoba ma zaburzenia orientacji w terenie i otoczeniu, doświadcza zmian nastroju i może stać się agresywna dla otoczenia. Kolejnymi symptomami są pojawiające się wybroczyny na skórze tułowia i kończyn. Wbrew nazwie, nasilenie objawów krwotocznych w przebiegu tej jednostki chorobowej nie jest tak wzmożone, jak w przypadku innych gorączek krwotocznych. Mimo wszystko choroba charakteryzuje się wysokim odsetkiem śmiertelności: 14-40 procent, a według innych źródeł nawet do 50 procent.

Dowiedz się:

Jak uchronić się przed zakażeniem chorobą odkleszczową?

Profilaktyka zakażeń chorobami odkleszczowymi to minimalizowanie ryzyka ukąszenia. W tym celu należy korzystać z preparatów odstraszających kleszcze, a wybierając się na wycieczkę do lasu lub parku, zaleca się odpowiedni ubiór: spodnie i koszulkę z długimi rękawami, czapkę oraz wysokie buty. Po powrocie do domu trzeba koniecznie obejrzeć ciało, a zwłaszcza ciepłe miejsca jak pachwiny i pachy, w celu zidentyfikowanie ewentualnego niepożądanego gościa wczepionego w skórę. Działania ochronne przeciwko kleszczom afrykańskim i innym rodzajom tych pasożytów są analogiczne.

Niewidoczne pasożyty czekają na żywicieli w trawie, zaroślach i krzewach. Najczęściej atakują na obrzeżach lasów i w parkach.Ochrona przed kleszczami jest niezbędna, ponieważ ich ukąszenie może skutkować poważnymi chorobami, takimi jak borelioza, babeszjoza czy kleszczowe zapalenie mózgu.Sprawdź, jakie są najlepsze sposoby na kleszcze!Zobacz kolejne slajdy, przesuwając zdjęcia w prawo, naciśnij strzałkę lub przycisk NASTĘPNE

Sezon na kleszcze już trwa! Sprawdź, jak skutecznie chronić ...

od 12 lat
Wideo

Szczepić się czy nie szczepić [SONDA]

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronazdrowia.pl Strona Zdrowia