Jednorazowe odszkodowanie za wypadek w pracy w górę od 2023 roku. Jaka jest obecnie wysokość świadczenia? Sprawdź

Jednorazowe odszkodowanie przysługuje osobom zapisanym do ubezpieczeń społecznych, które doznały długotrwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku choroby zawodowej lub wypadku w czasie pracy. Po śmierci pracownika uprawnionego do świadczenia prawo do odbioru dodatku może przejść na uprawnionego członka rodziny, czyli m.in.:

• małżonka,
• rodziców,
• dzieci (własnych, przysposobionych, drugiego małżonka),
• przyjętych na wychowanie wnuków, rodzeństwa czy innych dzieci utrzymywanych w ramach rodziny zastępczej.

– Jednorazowe odszkodowanie jest najpopularniejszym świadczeniem wypadkowym. Jego wysokość zmienia się, co roku i jest uzależniona od procentowego uszczerbku na zdrowiu, który jest orzekany przez Lekarza Orzecznika lub Komisję Lekarską ZUS – przekazała Krystyna Michałek, rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Zgodnie z polskimi przepisami długotrwały uszczerbek na zdrowiu dotyczy sytuacji, gdy czynności organizmu zostały upośledzone na co najmniej pół roku z możliwością poprawy. Przy stałym uszczerbku na zdrowiu lekarze nie przewidują szansa na odzyskanie pełnej sprawności.

Wysokość świadczenia stanowi 20 proc. przeciętnej pensji za każdy procent długotrwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu. W takiej sytuacji oceną naszego zdrowia zajmuje się komisja lekarska lub lekarz orzecznik ZUS.

Od 1 kwietnia 2023 roku do 31 marca 2024 roku kwoty jednorazowych odszkodowań prezentują się następująco:

• 1269 zł – za każdy procent długotrwałego lub stałego uszczerbku na zdrowiu,
• 22 212 zł – z tytułu orzeczenia niezdolności do samodzielnej egzystencji oraz niezdolności do pracy (również w wyniku pogorszenia się stany zdrowia rencisty),
• 114 231 zł – jeśli do jednorazowego odszkodowania uprawnione jest dziecko lub małżonek zmarłego ubezpieczonego/rencisty,
• 57 115 zł – gdy do odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego rencity/ubezpieczonego inny niż dziecko czy małżonek,
• 114 231 zł – gdy do odszkodowania uprawnieni są jednocześnie małżonek i dziecko lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego/rencisty,
• 22 212 zł – gdy oprócz małżonka lub dzieci do odszkodowania uprawnieni są inni członkowie zmarłego ubezpieczonego/rencisty (każdy otrzyma tę kwotę, niezależnie od odszkodowania przysługującego dzieciom lub małżonkowi),
• 57 115 zł – gdy do odszkodowania uprawnieni są jedynie członkowie rodziny inni niż dzieci lub małżonek zmarłego ubezpieczonego/rencisty (dodatkowo 22 212 zł z tytułu zwiększenia odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego).

Wysokość odszkodowania wypadkowego za każdy procent uszczerbku na zdrowiu wzrosła o 12 proc. (136 zł) w porównaniu do ubiegłego roku. Osoby, które otrzymały negatywną decyzję ws. wypłaty świadczenia, mogą złożyć odwołanie ustne lub pisemne w jednostce ZUS, która wydała decyzję, w terminie 30 dni od momentu doręczenia pisma. Postępowanie w tej sytuacji jest wolne od opłat.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wypłaca automatycznie odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu spowodowany chorobą zawodową lub wypadkiem w pracy. Oznacza to, że wniosek wraz z kompletem dokumentów należy dostarczyć poprzez płatnika składek.

Do wniosku o przyznanie odszkodowania powinniśmy dołączyć:

• zaświadczenie lekarskie OL-9,
• dokumentację dotyczącą przyczyn oraz okoliczności wypadku, przygotowaną przez pracodawcę,
• kartę wypadku lub protokół powypadkowy,
• prawomocny wyrok sądu.

W przypadku ubiegania się o prawo do odszkodowania po zmarłym osoba uprawniona powinna dostarczyć m.in. dokumenty potwierdzające datę urodzenia, zgonu i stopień pokrewieństwa pracownika oraz odpis skrócony aktu małżeństwa (jeśli ubiega się wdowa/wdowiec).

– Jeśli wypadkowi ulegnie osoba zatrudniona na podstawie innej umowy niż umowa o pracę np. na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej, przeprowadzenie postępowania powypadkowego należy do obowiązków podmiotu, na rzecz którego wykonana była praca. Z kolei w przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność lub współpracującej z taką osobą albo zatrudnionej na podstawie umowy uaktywniającej, postępowanie powypadkowe przeprowadzi, właściwy ze względu na siedzibę prowadzenia działalności Zakład Ubezpieczeń Społecznych – podkreśla regionalna rzecznik prasowa ZUS.

Dokumenty związane z odszkodowaniem składa się po zakończonym okresie rehabilitacji i leczenia, natomiast w przypadku osoby zmarłej dokumentację można dostarczyć w dowolnym czasie.

ZUS odmówi przyznania odszkodowania, jeśli:

• wyłączną przyczyną wypadku w pracy było udowodnione naruszenie przez osobę poszkodowaną przepisów BHP, spowodowane umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa,
• ubezpieczony pod wpływem alkoholu, substancji psychotropowych lub środków odurzających przyczynił się do spowodowania wypadku.

Powyższe warunki nie obejmują wypadków w pracy ze skutkiem śmiertelnym.