Spis treści
Czym jest kortykotomia?
Kortykotomia to zabieg chirurgiczny polegający na wykonaniu nacięć w blaszce kostnej znajdującej się między korzeniami zębów. Dzięki temu zęby stają się bardziej podatne na siły wywierane przez aparat ortodontyczny, co przyspiesza ich przesuwanie w docelowe pozycje.
Do zabiegu wykorzystuje się różne narzędzia chirurgiczne, m.in. skalpel, wiertło czy specjalne ostrze piezochirurgiczne. To ostatnie działa przy użyciu drgań ultradźwiękowych i pozwala bardzo precyzyjnie przecinać tkankę kostną, nie uszkadzając przy tym okolicznych tkanek miękkich.
Aby dostać się do kości, chirurg wykonuje krótkie, pionowe nacięcia w obrębie dziąseł lub odsłania niewielki fragment płata. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym, a po jego zakończeniu zakładane są szwy.
– Kortykotomia służy między innymi tak zwanej dekompensacji kości. Jest ona tkanką twardą i niełatwo, zwłaszcza u osób dorosłych, poddaje się działaniu aparatu. By w takiej sytuacji zmienić położenie zębów, można kość, w której się znajdują, naciąć lub wykonać drobne nawiercenia. Skutkuje to pojawieniem się efektu RAP, czyli regionalnego zjawiska akceleracji, po angielsku: regional accelerated phenomenon. Kość w tym czasie zaczyna się skokowo regenerować, zwiększa się jej elastyczność, poprawia ukrwienie. Zachowuje przy tym swoją objętość, ale ma mniejszą gęstość, maleje więc też opór tkankowy i w efekcie dużo łatwiej poddaje się przesunięciom – tłumaczy lek. dent. Wioleta Romanik z Medicover Stomatologia.
Regionalne zjawisko akceleracji (RAP) pojawia się po kilkunastu dniach od przeprowadzenia kortykotomii i utrzymuje się zwykle od 3 do 6 miesięcy. W tym czasie możliwe są znaczne przesunięcia zębów, a co istotne – bez nasilenia dolegliwości bólowych związanych z działaniem aparatu ortodontycznego.
Kortykotomia stanowi formę chirurgicznego wsparcia leczenia ortodontycznego. Nie jest jednak rozwiązaniem dla każdego – część pacjentów może nie chcieć poddać się tego typu zabiegowi, a w niektórych przypadkach istnieją również przeciwwskazania medyczne do jego wykonania.
Dla kogo kortykotomia?
Podstawową grupą osób, które mogą skorzystać z zabiegu, są osoby dorosłe. Nie wynika to z samej metryki, ale z tego, że kości z wiekiem stają się bardziej zmineralizowane, twarde i mniej podatne na działanie aparatu ortodontycznego. Wykonanie zabiegu zmniejsza opór tkankowy, co przekłada się na bardziej efektywne leczenie ortodontyczne.
– Na kortykotomię mogą zdecydować się dorośli pacjenci w trakcie standardowego leczenia ortodontycznego, u których nie występują żadne dodatkowe komplikacje związane ze zgryzem, a po prostu zależy im na skróceniu czasu leczenia oraz uzyskaniu bardziej stabilnego efektu. Jednak mogą zaistnieć pewne wskazania, kiedy powinniśmy ją szczególnie rozważyć. To między innymi złożone wady zgryzu, gdy wymagane są spore przesunięcia zębów, podobnie jak przesuwanie zębów w miejsca po ekstrakcjach. Oprócz tego może ona wspomóc rozszerzanie łuku zębowego, ale także zastosujemy ją, by zapobiec resorpcji korzeni i recesji dziąseł u osób z cienkim biotypem, które mogłyby wystąpić przy noszeniu aparatu – wyjaśnia dentystka.
Do wdrożenia procedury istnieją też przeciwwskazania, jak:
zaawansowana choroba przyzębia,
niewystarczająca ilość tkanki kostnej,
choroby ogólnoustrojowe (m.in. cukrzyca, zaburzenia odporności, krzepnięcia),
radioterapia okolic głowy.
– Średnio czas leczenia ortodontycznego z zastosowaniem kortykotomii skraca się o 30 proc., ale są i takie sytuacje, kiedy udaje się osiągnąć zamierzony efekt w czasie nawet o połowę krótszym, niż trwałoby to bez chirurgicznego wspomagania. Nie zawsze jednak czas jest najważniejszy. W części przypadków uzyskanie właściwej okluzji, czyli prostego zgryzu byłoby bardzo utrudnione, nie wspominając o znacznie ograniczonym komforcie pacjenta – uzupełnia lek. dent. Wioleta Romanik.
Zalecenia po zabiegu
Kortykotomia to zabieg o stosunkowo małej inwazyjności. Najczęściej pojawiają się dolegliwości o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu, takie jak ból, tkliwość czy obrzęk w miejscu operowanym. Zdarza się także niewielkie krwawienie w okolicy szwów, które szybko ustępuje. Zwykle wystarcza przyjmowanie dostępnych bez recepty leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych oraz stosowanie zimnych okładów.
Po zabiegu należy przestrzegać kilku zaleceń:
przez około 12 godzin unikać jedzenia i mycia zębów,
następnie spożywać posiłki miękkie, papkowate i niezbyt gorące,
podczas codziennej higieny sięgać po szczoteczkę z miękkim włosiem i omijać miejsca pooperacyjne,
stosować płukanki z chlorheksydyną w stężeniu zaleconym przez lekarza,
w niektórych przypadkach konieczna może być profilaktyczna antybiotykoterapia.
Tego rodzaju postępowanie należy kontynuować przynajmniej do momentu zdjęcia szwów, co zazwyczaj ma miejsce około tygodnia po zabiegu.
Ile trwa proces gojenia po zabiegu?
Proces gojenia po kortykotomii jest stosunkowo szybki i zazwyczaj trwa od 1 do 2 tygodni. Na tempo regeneracji wpływają m.in. wybrana technika chirurgiczna, rozległość zabiegu, ogólny stan zdrowia pacjenta oraz indywidualne warunki anatomiczne.
Ile kosztuje kortykotomia?
Koszt kortykotomii uzależniony jest od wielu czynników. Na cenę wpływają m.in. rozległość zabiegu, zastosowana metoda oraz indywidualne potrzeby pacjenta.
W przypadku jednego łuku zębowego ceny zwykle mieszczą się w przedziale od około 2000 do 3500 złotych. Bardziej złożone zabiegi mogą być droższe i sięgać nawet 5000–6000 złotych.
Źródło: Medicover Stomatologia
