Chcesz się uchronić przed cholerą? Ta szczepionka może uratować ci życie. Dowiedz się, jak długo działa i kto powinien się zaszczepić

Cholera to ostra choroba biegunkowa wywoływana przez przecinkowce cholery (Vibrio cholerae). Bywa nazywana chorobą „brudnych rąk”, ponieważ do zakażenia dochodzi najczęściej poprzez spożycie skażonej wody lub żywności zanieczyszczonej kałem osób chorych lub bezobjawowych nosicieli. Okres wylęgarnia wynosi od 2 godzin do 5 dni.

Sprawdź: Cholera to śmiertelna choroba, która sieje postrach. Bardzo łatwo jest się nią zarazić. Bakterie mogą być w jedzeniu lub wodzie

Typowe objawy to:

• wodnisto-ryżowa biegunka,

• obfite wymioty (bez wcześniejszych nudności),

• szybko postępujące odwodnienie,

• zaburzenia elektrolitowe.

U chorego może wystąpić suchość w ustach, zmniejszona elastyczność skóry, zapadnięte oczy i policzki. Gwałtowne odwodnienie może prowadzić do ostrej niewydolności nerek, poważnych zaburzeń elektrolitowych, a nawet śmierci. Szczególnie ciężki przebieg choroby obserwuje się u osób niedożywionych lub z osłabionym organizmem na skutek chorób przewlekłych.

Ostatni przypadek zachorowania na cholerę w Polsce odnotowano w 2019 roku w Świnoujściu. W lipcu 2025 roku zakażenie bakterią stwierdzono u pacjentki ze Stargardu.

Szczepionka na cholerę istnieje. Jest podawana doustnie i zawiera inaktywowane (zabite) bakterie przecinkowca cholery, unieszkodliwione przy użyciu wysokiej temperatury lub formaldehydu, a także oczyszczoną podjednostkę toksyny cholery. W Polsce dostępne są dwie zarejestrowane szczepionki przeciwko cholerze: DUKORAL (2-dawkowa) oraz Vaxchora (1-dawkowa).

Preparat ten jest zalecany osobom dorosłym oraz dzieciom powyżej 2. roku życia, które planują podróż lub dłuższy pobyt w krajach, gdzie cholera występuje endemicznie. Rekomenduje się ją również pracownikom służby zdrowia, ratownikom i personelowi delegowanemu na obszary podwyższonego ryzyka.

Skuteczność szczepionki oceniana jest na 85-90 proc. w ciągu pierwszych 6 miesięcy po podaniu i około 60 proc. w ciągu 3 lat. Jeżeli przerwa między podaniem szczepionki 2-dawkowej przekroczy 6 tygodni, cały cykl należy rozpocząć od nowa. Szczepienie powinno zostać zakończone co najmniej 7 dni przed potencjalnym narażeniem na zakażenie (np. podróżą do kraju endemicznego). W przypadku gdy od poprzedniego szczepienia minęły ponad 2 lata (w przypadku dorosłych i dzieci powyżej 6 lat) lub ponad 6 miesięcy (w przypadku dzieci w wieku od 2 do 6 lat), konieczne jest ponowne podanie pełnego cyklu dawek podstawowych.

Szczepienia przeciw cholerze są stosunkowo nowym rozwiązaniem na szeroką skalę, przez co ich realna rola w opanowywaniu epidemii w krajach endemicznych nadal jest przedmiotem badań.

Warto podkreślić, że nawet osoby zaszczepione powinny rygorystycznie przestrzegać zasad higieny oraz spożywać wyłącznie wodę i żywność pochodzącą ze sprawdzonych, bezpiecznych źródeł.

Po szczepieniu mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak:

• dolegliwości żołądkowo-jelitowe (nudności, bóle brzucha, biegunka, wymioty),

• brak apetytu,

• zawroty głowy,

• złe samopoczucie,

• gorączka.

Sporadycznie notowano też zmęczenie, dreszcze, bóle stawów lub reakcje anafilaktyczne.

Przeciwwskazania do szczepienia obejmują to m.in. wcześniejsza reakcja anafilaktyczna po wcześniejszym szczepieniu, uczulenie na składniki preparatu, ostre infekcje przebiegające z gorączką oraz nasilone objawy ze strony przewodu pokarmowego.

Źródło:

• Szczepionka przeciw cholerze Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH