Spis treści
Jak rozpoznać wrotycz? Spotkasz go niemal wszędzie!
Wrotycz zwyczajny (Tanacetum vulgare) to popularna roślina wieloletnia z rodziny astrowatych. Rośnie w całej Polsce na łąkach, przy drogach, nieużytkach i na brzegach lasów. Często spotkać można ją w dużych kępach.
Dorasta nawet do 1,5 m, ma duże pierzaste liście i charakterystyczne drobne, żółte, rurkowate kwiaty w guziczkowatych koszyczkach, zebrane w baldachowate kwiatostany. Kwitnie od czerwca do września.
Surowcem zielarskim są kwiaty i liście wrotyczu. Kwiaty najlepiej zbierać na początku kwitnienia i suszyć w warunkach naturalnych, w przewiewnym i zacienionym miejscu. Po prawidłowym suszeniu powinny zachować oryginalny kolor i kamforowy zapach.
Wrotycz – właściwości lecznicze i zastosowanie
Podstawowe substancje czynne wrotyczu to beta-tujon i jego izomery oraz terpeny kamfen, beta-pinen, flawonoidy, związki goryczkowe, kwasy organiczne, a także kwas askorbinowy i sole mineralne.
Jak podaje znany polski fitoterapeuta – dr Henryk Różański, wrotycz wykazuje działanie:
- przeciwzapalne,
- silnie odkażające (przeciwroztoczowe, przeciwpasożytnicze, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze),
- przeciwalergiczne (przeciwwysiękowe i przeciwhistaminowe),
- przeciwbólowe,
- uspokajające,
- przeciwdepresyjne,
- rozkurczowe,
- żółciopędne i żółciotwórcze,
- regulujące przemianę materii,
- odtruwające.
Ta mnogość właściwości prozdrowotnych sprawia, że wrotycz zajmuje wyjątkowe miejsce w ziołolecznictwie. W medycynie ludowej stosowany był przede wszystkim jako środek pomagający zwalczać owsiki i glisty ludzkie. Ponadto używano go do jako środka owadobójczego i dezynfekującego.
– Wrotycz niszczy większość pierwotniaków, obleńców, płazińców, owadów i roztoczy pasożytniczych. Wyniki moich badań potwierdzają, że wyciągi z wrotyczu niszczą szybko i skutecznie nużeńca (demodex), świerzba, kleszcza, swędzika i in. Od dawna ocet wrotyczowy jest stosowany do zwalczania wszawicy – pisze dr Różański.
Przepisy na kosmetyki wrotyczowe. Zrobisz je samodzielnie w domu!
Jednym z popularnych zastosowań wyciągów alkoholowych i octowych z wrotyczu jest leczenie zmian trądzikowych oraz ropni. Regularne przemywanie miejsc pokrytych zmianami daje świetne rezultaty. Okłady z rozcieńczonego octu wrotyczowego mogą być także stosowane na siniaki, wybroczyny, stłuczenia oraz obrzęki.
Dr Różański podaje receptury na konkretne wyciągi wrotyczowe, które mogą być pomocne przy zwalczaniu stanów zapalnych skóry oraz w jej przewlekłych chorobach o podłożu zarówno bakteryjnym, jak i wirusowym, grzybicznym czy roztoczowym.
Ocet wrotyczowy
Pół szklanki świeżego ziela (liści i kwiatów lub samych liści) zalać 250 ml octu (10 proc.), odstawić w zamkniętym słoju na tydzień, a następnie przefiltrować. Można stosować go do okładów, przemywania lub pędzlowania skóry w stanie rozcieńczonym (1 łyżka octu na 150-200 ml wody) lub nierozcieńczonym, tylko do pędzlowania. Przy zwalczaniu wszawicy należy wcierać ocet we włosy i pozostawić na 3 godziny przykryty folią. Następnie należy umyć głowę szamponem i wypłukać włosy w wodzie z dodatkiem octu lub nalewki wrotyczowej.
Tonik wrotyczowy
1 łyżkę octu (10 proc.) i 1 łyżkę nalewki wrotyczowej wlać do 1 szklanki przegotowanej wody i wymieszać. Można używać do przemywania skóry i płukania włosów przy łojotoku, stanach zapalnych mieszków włosowych, wypadaniu, łupieżu i braku puszystości.
Przepis na nalewkę wrotyczową znajdziesz tutaj: Wrotycz to toksyczny chwast i lecznicze zioło. Poprawia trawienie i wzmacnia libido
Przeciwskazania do stosowania wrotyczu
Obecnie, ze względu na obecność w beta-tujonu, spożywanie wyciągów wrotyczu nie jest oficjalnie zalecane. Przede wszystkim powinny go unikać kobiety w ciąży i karmiące, ponieważ ma on działanie poronne i może przedostawać się do mleka. Ostrożnością powinny wykazać się także osoby cierpiące na alergie na rośliny z rodziny astrowatych.
Źródła:
- Wrotycz - Tanacetum w praktycznej terapii Medycyna dawna i współczesna
- Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie, Mateusz Emanuel Senderski, Podkowa Leśna 2015