Spis treści
Co to jest rak jamy ustnej?
Rak jamy ustnej to nowotwór, który rozwija się w tkankach jamy ustnej lub gardła, głównie w komórkach płaskonabłonkowych znajdujących się w jamie ustnej, na języku i wargach. Może się też pojawić w dowolnym miejscu w jamie ustnej, w tym po wewnętrznej stronie policzków i dziąseł. Rzadziej nowotwory mogą również rozwijać się w gruczołach produkujących ślinę, migdałkach i gardle, czyli części gardła łączącej jamę ustną z tchawicą. Rak jamy ustnej i gardła atakuje tylną część jamy ustnej i wyściółkę gardła. Jak pokazują dane statystyczne, choroba ta częściej dotyka mężczyzn niż kobiet.
Rak jamy ustnej może dotyczyć dowolnej części jamy ustnej, m.in:
- tkanki wyściełającej usta i policzki,
- warg,
- dziąseł,
- dna jamy ustnej (obszar jamy ustnej pod językiem),
- sklepienia jamy ustnej,
- języka.
Również zęby mogą ucierpieć przez raka jamy ustnej (np. ruszanie się i wypadanie).
6 objawów raka jamy ustnej, które powinien znać każdy z nas
Rak jamy ustnej może się objawiać pod postacią białych plam, czerwonych plam lub owrzodzeń języka. Może również objąć obszary takie jak wargi i dziąsła. W przeciwieństwie do zmian nienowotworowych, zmiany nowotworowe nie ustępują po kilku tygodniach.
6 symptomów raka jamy ustnej, które sami możemy zaobserwować, to:
- bolesne owrzodzenia jamy ustnej, które nie goją się nawet po kilku tygodniach,
- białe lub czerwone plamy tworzące się na wyściółce jamy ustnej lub języka,
- guzki tworzące się w jamie ustnej lub na szyi,
- luźne zęby lub zębodoły, które nie goją się po ekstrakcji zęba,
- drętwienie warg lub języka,
- zmiany w mowie (np. seplenienie).
W przypadku wystąpienia jakiegokolwiek z wymienionych objawów i utrzymywania się ich przez więcej niż trzy tygodnie zaleca się udanie do lekarza rodzinnego lub dentysty. Szczególnym wskazaniem do tego jest regularne palenie lub picie alkoholu, które są czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania.
Przeczytaj również:
Przyczyny zachorowania na raka jamy ustnej
Rak występuje, gdy zmiana genetyczna w organizmie powoduje niekontrolowany wzrost komórek. Wzrost niepożądanych komórek powoduje, że powstaje guz. Z czasem komórki mogą migrować do innych części ciała.
Około 90 proc. nowotworów jamy ustnej to rak płaskonabłonkowy, który rozwija się w komórkach płaskonabłonkowych wyściełających wargi i wnętrze jamy ustnej.
Przyczyny ryzyka rozwoju raka jamy ustnej to:
- palenie tytoniu,
- nadmierne spożywanie alkoholu,
- zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV),
- poważne wady zgryzu,
- przewlekłe urazy jamy ustnej,
- niewłaściwa higiena jamy ustnej,
- protezy stomatologiczne, które są nieprawidłowo dobrane,
- niedobór żelaza oraz witaminy A i E.
Jak się leczy raka jamy ustnej? Zapobieganie zachorowaniu na nowotwór jamy ustnej
Rak jamy ustnej jest leczony na trzy sposoby:
- operacyjne usunięcie komórek nowotworowych,
- radioterapię,
- chemioterapię.
Metody te mogą być łączone, co ma na celu upewnienie się, że rak nie powróci, a także dla zachowania funkcji jamy ustnej.
Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, należy:
- unikać palenia papierosów,
- unikać nadmiernego spożycia alkoholu,
- regularnie kontrolować stan jamy ustnej u stomatologa,
- obserwować stan jamy ustnej, a w razie wystąpienia zmian zgłosić się do lekarza lub dentysty,
- poddać się szczepieniu chroniącemu przed wirusem HPV.
Źródła:
- Oral Cancer National Institute of Dental and Craniofacial Research
- HPV and Oral Cancer National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion
- Swellings and red, white, and pigmented lesions British Medical Journal