Choroby płuc – objawy, leczenie, rodzaje

Płuca to parzyste narządy znajdujące się w klatce piersiowej. Są one kluczową częścią układu oddechowego, sterują całą jego pracą. To właśnie między innymi w płucach, a dokładniej w pęcherzykach płucnych, zachodzi wymiana gazowa. Proces ten jest niezbędny do utrzymania odpowiedniego stężenia tlenu i dwutlenku węgla we krwi, co z kolei umożliwia prawidłowe funkcjonowanie organizmu.

Termin „choroby płuc” obejmuje grupę różnorodnych schorzeń układu oddechowego, które mogą mieć odmienne podłoże, objawy, w inny sposób będzie też przebiegało leczenie. Najczęstszymi ich przyczynami są infekcje (wirusowe, bakteryjne, grzybicze czy pasożytnicze), narażenie na działanie szkodliwych czynników czy substancji oraz nowotwory. Schorzenia płuc leczy lekarz pulmonolog.

Wśród najczęściej występujących chorób płuc znajdują się:

1. Zapalenie płuc – jest to infekcja obejmująca miąższ płucny oraz tkankę śródmiąższową. Jej etiologia może być różna, w większości przypadków odpowiadają za nią bakterie (u starszych dzieci oraz u dorosłych są to głównie pneumokoki – Streptococcus pneumoniae), nieco rzadziej wirusy (m.in. wirus grypy, RSV, koronawirusy, adenowirusy). Warto jednak wiedzieć, że zapalenie płuc może zostać także wywołane przez grzyby lub pasożyty. Objawy mu towarzyszące to głównie: mokry kaszel, gorączka, dreszcze, zlewne poty. Leczenie jest uzależnione od przyczyny oraz przebiegu choroby. W przypadku zakażeń wirusowych stosuje się leczenie objawowe, a bakteryjnych – antybiotyki.
2. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – jest schorzeniem nieuleczalnym i postępującym, charakteryzującym się ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. W większości przypadków jego przyczyną jest palenie tytoniu. Na zachorowanie są też narażenie bierni palacze czy osoby mające kontakt ze szkodliwymi substancjami, takimi jak rozmaite pyły czy smog. Pierwsze symptomy POChP to kaszel, najczęściej w godzinach porannych oraz duszności podczas wysiłku fizycznego. Leczenie jest objawowe i polega głównie na podawaniu leków rozkurczających oskrzela oraz preparatów przeciwzapalnych.
3. Gruźlica – to zakaźna choroba wywoływana przez bakterie Mycobacterium tuberculosis. W przeszłości była bardzo częstym schorzeniem, które w krótkim czasie prowadziło do śmierci. Obecnie obserwuje się ponowny wzrost liczby zachorowań, ale dostępne metody leczenia (preparaty przeciwprątkowe) sprawiają, że wcześnie wykryta, nie jest groźna. Jej objawy to m.in.: mokry kaszel, ogólne osłabienie, ból w klatce piersiowej, krwioplucie. W Polsce niemowlętom obowiązkowo podaje się szczepionkę przeciwko gruźlicy (BCG), zmniejsza ona ryzyko ciężkich postaci, ale nie eliminuje całkowicie możliwości zachorowania.
4. Rak płuc – jest to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u mężczyzn oraz drugi co do częstości występowania u kobiet. Wczesne objawy choroby są nieswoiste (kaszel, chrypka, „ciężki” oddech), dlatego przeważnie jest ona wykrywana zbyt późno – wówczas rokowanie chorego jest złe lub bardzo złe. Metoda leczenia zależy od typu nowotworu, stanu pacjenta oraz występowania ewentualnych przerzutów. Do zabiegu operacyjnego kwalifikuje się około 30% chorych.

Więcej informacji o chorobach płuc, ich przyczynach, objawach oraz sposobach leczenia znajdziesz na: https://www.adamed.expert/pacjent/choroby-i-objawy/pluca-i-oskrzela.

Choć różne choroby płuc mogą się oczywiście objawiać w odmienny sposób, to część symptomów im towarzysząca jest podobna. Co powinno zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza?

• Utrzymujący się kaszel – jeśli jest on wynikiem łagodnie przebiegającej infekcji dróg oddechowych, zazwyczaj mija samoistnie w ciągu kilku, kilkunastu dni. Jeżeli natomiast utrzymuje się dłużej, nasila się, towarzyszą mu wysoka gorączka, krwista plwocina, krwioplucie, osłabienie, niezamierzona utrata masy ciał bądź świszczący oddech, należy niezwłocznie skonsultować się ze specjalistą.
• Duszności – mogą towarzyszyć chorobom płuc (m.in. POChP, zapaleniu płuc, rakowi płuc, rozedmie, pylicy), a także astmie, alergii czy schorzeniom układu krążenia. Mogą prowadzić do niewydolności oddechowej, dlatego bezwzględnie wymagają szybkiej diagnostyki.
• Odkrztuszanie plwociny (flegmy) – rozmaite jednostki chorobowe powodują zaleganie plwociny w górnych i dolnych drogach oddechowych. Jeżeli jej odkrztuszanie jest utrudnione, jest ona bardzo gęsta i lepka, widoczne są w niej grudki, ma różowy kolor bądź pieni się, trzeba pilnie zgłosić się do lekarza.
• Krwioplucie – może być objawem gruźlicy, rozstrzenia oskrzeli czy raka płuc, ale może też oznaczać np. zator płucny, uraz płuca lub niewydolność serca. W przypadku wystąpienia krwioplucia, konieczny jest kontakt z lekarzem.

Źródła:
•https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/65040,zapalenie-pluc
•https://www.adamed.expert/pacjent/choroby-i-objawy/pluca-i-oskrzela/przewlekla-obturacyjna-choroba-pluc-pochp
•https://www.mp.pl/pacjent/pochp/podstawoweinformacje/54198,przewlekla-obturacyjna-choroba-pluc-pochp
•https://www.doz.pl/czytelnia/a16277-POChP__przyczyny_objawy_leczenie_rokowania_w_przewleklej_obturacyjnej_chorobie_pluc,
•https://www.gov.pl/web/wsse-poznan/gruzlica
•https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/68756,gruzlica
•https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/84436,rak-pluca
•https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel
•https://www.adamed.expert/pacjent/choroby-i-objawy/pluca-i-oskrzela/kaszel-kiedy-zglosic-sie-do-lekarza
•https://www.doz.pl/czytelnia/a15218-Dusznosci__przyczyny_diagnostyka_i_leczenie_problemow_z_oddychaniem
•https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70469,krwioplucie
•https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Choroby-Pluc/Eksperci-choroby-pluc-sa-juz-szosta-przyczyna-zgonow-na-swiecie,200652,1022.html