Koronawirus a zmiany klimatu. Czy zmiany klimatyczne mogą wpływać na pojawianie się chorób zakaźnych a łagodne zimy na obniżanie odporności?

Marianna Leśniewicz
Istnieje obawa, że zmieniający się klimat przyniesie więcej epidemii chorób wirusowych.
Istnieje obawa, że zmieniający się klimat przyniesie więcej epidemii chorób wirusowych. pixabay.com
Zmiany klimatu widoczne są gołym okiem. Okazuje się, że anomalie pogodowe istotnie mogą nasilać zagrożenie, które stwarzają wirusy a zmieniający się klimat może powodować więcej epidemii. Sprawdź, czy pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 ma związek ze zmianami środowiskowymi i czy łagodne zimy wpływają na naszą odporność.

Czy epidemia koronawirusa SARS-CoV-2 jest spowodowana zmianami klimatu?

Chociaż nie ma dowodów na to, że zmiany klimatu odegrały jakąkolwiek rolę w pojawieniu się COVID-19, nie pozostają one jednak bez znaczenia. Okazuje się, że anomalie pogodowe wpływają bowiem na działalność człowieka i powodują np. bliższy kontakt z dzikimi zwierzętami szczególnie, jeśli brakuje żywności.

Gdy uprawy ulegają zniszczeniu, a zwierzęta gospodarskie giną z powodu suszy, fali upałów lub szkodników, głód może zmusić człowieka do zjadania większej liczby dzikich zwierząt, które często bywają źródłem chorób wirusowych.

Według raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO):

„Oczekuje się, że zmiany klimatu, jedne z obecnie zachodzących globalnych zmian środowiskowych, będą miały szeroki wpływ na występowanie chorób zakaźnych w populacjach ludzkich”.

Zjawisko El Niño a epidemia żółtej gorączki w XVIII i XIX wieku

Na podstawie wcześniejszych epidemii wiemy, że zmiany temperatury, opadów deszczu i wilgotności mogą mieć ogromny wpływ na rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych.

W latach 1793–1905 miało miejsce dziewięć epidemii żółtej gorączki, której wirusa przenosił komar z gatunku A. Aegypti. Aż siedem z nich było związanych ze zjawiskiem pogodowym i oceanicznym zwanym El Niño. Powstaje ono na Pacyfiku ale wpływa na całą kulę ziemską, ponieważ powoduje krótkotrwały wzrost średniej temperatury powierzchni Ziemi.

Według badań opublikowanych w Biuletynie Amerykańskiego Towarzystwa Meteorologicznego w 1999 roku, zjawisko El Niño zapewniło A. Aegypti idealne warunki do rozprzestrzeniania się żółtej gorączki.

Owady przenoszące wirusy są bardzo wrażliwe na zmiany pogodowe

Istnieje ograniczony zakres warunków klimatycznych, w których owady mogą przetrwać i rozmnażać się. Ocieplający się klimat może zatem powodować zmiany zasięgu geograficznego lub zmusić do ewolucji owady takie jak komary czy kleszcze przenoszące wirusy.

Raport opublikowany w 2008 r. w czasopiśmie Nature wykazał, że infekcje przenoszone przez owady stanowiły około 30% wszystkich nowych chorób zakaźnych w poprzedniej dekadzie.

Jak napisali autorzy raportu:

„Ten wzrost odpowiada anomaliom klimatycznym występującym w latach 90. XX wieku, (...) zmiany klimatu mogą napędzać pojawienie się chorób przenoszonych przez owady wrażliwe na zmiany warunków środowiskowych takich jak opady deszczu czy zmiany temperatury”.

Dowiedz się również:

Zmiany klimatu mogą wpływać na pojawianie się chorób odzwierzęcych

Choroby zakaźne, które ludzie przejmują od zwierząt, znane są jako choroby odzwierzęce.

Autorzy artykułu w czasopiśmie Annals of American Thoracic Society zwrócili uwagę, że jeśli zmiany klimatyczne będą nadal wypierać dzikie zwierzęta, przyniesie to w rezultacie wzrost liczby chorób odzwierzęcych.

„Zmiany klimatu mogą wpłynąć na zmianę siedlisk i doprowadzić do kontaktu dzikiej przyrody, upraw, zwierząt i ludzi z patogenami, na które wcześniej byli mniej narażeni i mniej odporni”.

Na przykład zmiany opadów i temperatury mogą wpływać na dostępność pokarmu spożywanego prze zwierzęta takie jak nietoperze, szympansy, łuskowce czy gryzonie, które przenoszą wirusy. Zmiany wielkości i zasięgu ich populacji mogą doprowadzić do bliższego kontaktu z ludźmi.

Pod koniec 1999 r. i na początku 2000 r. naukowcy z Los Santos w Panamie zidentyfikowali pierwsze w Ameryce Środkowej przypadki hantawirusowego zespołu płucnego wywołanego przez hantawirusa. Tę potencjalnie śmiertelną chorobę odzwierzęcą powoduje wirus przenoszony przez gryzonie.

Z raportu „Emerging Infectious Diseases” wynika, że wybuch tej epidemii spowodowany był znacznym wzrostem opadów, co w konsekwencji doprowadziło do zwiększenia liczebności gryzoni.

Łagodne zimy mogą wpływać na obniżenie odporności u ludzi

Na północnych szerokościach geograficznych epidemie grypy występują zwykle między październikiem a majem, osiągając maksymalny poziom w styczniu i lutym.

Sprzyjająca pogoda ogranicza rozprzestrzenianie się tego wirusa. Według jednej z teorii, być może jest to spowodowane tym, że ludzie rzadziej gromadzą się tłumnie w pomieszczeniach.

Z kolei analiza grypy w USA w latach 1997–2013 wykazała, że ​​po ciepłych zimach następowały bardziej dotkliwe sezony grypy w następnym roku.

Jak wynika z artykułu w „PLOS Currents":

Łagodne zimy mogą zmniejszać „odporność stada”, ponieważ mniej osób zaraża się patogenem. Ułatwia to wirusowi rozprzestrzenienie się w następnym roku, powodując cięższe epidemie.

Epidemii wywołanych przez wirusy może być więcej, ale jest nadzieja w nauce!

Istnieje obawa, że zmieniający się klimat przyniesie więcej epidemii chorób wirusowych. Nawet, jeśli epidemie będą występować częściej, naukowcy mają wiedzę i odpowiednie narzędzia do tego, aby z coraz większą skutecznością im przeciwdziałać.

Postęp technologiczny sprawił, że naukowcy mogą dziś opracowywać i wytwarzać testy diagnostyczne i szczepionki z szybkością, która byłaby nie do pomyślenia jeszcze kilkanaście lat temu.

Źródło: 1.
Koronawirus. Fakty i mity

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Najważniejsze wiadomości z kraju i ze świata

Polecane oferty

* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na stronazdrowia.pl Strona Zdrowia