Spis treści
Co to jest nykturia?
Nykturia to częste oddawanie moczu w nocy. Jeśli wstajesz na siku w nocy częściej niż 2 razy lub dotychczasowa częstotliwość wstawania do toalety się znacznie zwiększyła to masz do czynienia z nykturią. Nie jest ona jednak chorobą, ale objawem, którego przyczyną może być jakaś dolegliwość. Jednak najczęściej nykturię powoduje nieprawidłowy tryb życia, a głównie spożywanie zbyt dużej ilości moczopędnych płynów przed snem.
Częstomocz w nocy zazwyczaj związany jest z wiekiem i w większości przypadków dotyczy osób powyżej 65. roku życia. Wynika to z tego, że seniorzy częściej cierpią na choroby przewlekłe, w przebiegu których występuje częstomocz takie jak cukrzyca, nadciśnienie czy choroby układu krążenia lub nerek. Niejednokrotnie przyjmują też leki moczopędne. Nykturia u osób starszych dotyka także bardziej mężczyzn, ponieważ związana jest z występującym u nich przerostem prostaty. Z kolei w młodszych grupach wiekowych częste wstawanie na siku w nocy jest typowe dla kobiet w ciąży i po porodzie.
Czy wstawanie w nocy do toalety jest normalne?
Dorosły człowiek w ciągu doby wydala ok. 1,5-2 l moczu sikając nawet 10 razy na dobę. Zwykle jednak jest to ok. 7 razy na dobę w większości w ciągu dnia. Wstawanie w nocy na siku 1-2 razy jest normalne i nie musisz się tym martwić. Jeśli jednak parcie na pęcherz zdarza się częściej warto zwrócić na to uwagę. Przyczyny takiego stanu mogą być błahe, ale nykturia może być także objawem poważnej choroby.
Przyczyną budzenia się na siku w nocy może być:
- wypijane zbyt dużej ilości płynów wieczorem – nocne wycieczki do toalety może powodować picie zwłaszcza moczopędnych płynów przed snem takich jak alkohol, herbata, kawa, kakao czy herbatki ziołowe np. rumianek, pokrzywa, melisa,
- dieta – zbyt dużo soli w diecie sprawia, że zatrzymuje ona wodę w organizmie, a następnie wydala ją także w nocy,
- przyjmowanie leków - wiele leków stosowanych w leczeniu chorób przewlekłych ma działanie moczopędne,
- zbyt mało ruchu w ciągu dnia – niska aktywność fizyczna sprawia, że nie chce nam się pić w ciągu dnia. To jednak doprowadza do odwodnienia i wzmożonego pragnienia na wieczór. Uzupełniając płyny wypijamy ich za dużo na noc,
- problemy ze snem – długie zasypianie, obturacyjny bezdech senny czy wybudzanie się w nocy z innych przyczyn sprawia, że odczuwamy nagromadzony w pęcherzu mocz, którego organizm musi się pozbyć,
- zakażenia dróg moczowych – np. zapalenie pęcherza, pęcherz nadreaktywny, nowotwór pęcherza moczowego,
- choroby nerek – zapalenie nerek, niewydolność nerek, rak nerki,
- choroby przewlekłe – cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby sercowo-naczyniowe (niewydolność serca), choroby neurologiczne (np. choroba Parkinsona), hiperkalcemia (za wysokie stężenie wapnia we krwi),
- nadwaga lub otyłość – zwiększona masa ciała powoduje większy ucisk na pęcherz,
- niska aktywność fizyczna – siedzący tryb życia sprawia, że rzadziej sięgamy po wodę w ciągu dnia, co doprowadza do odwodnienia i odczuwania zwiększonego pragnienia wieczorem,
- ciąża – zmiany hormonalne oraz ucisk na pęcherz spowodowany powiększaniem się macicy sprawia, że musi on być częściej opróżniany. Poza tym organizm kobiety w ciąży potrzebuje większych ilości wody, która krąży w ustroju i jest wydalana również w nocy.
Jak zdiagnozować i leczyć nykturię?
Jeśli podejrzewasz u siebie nykturię, bo od dłuższego czasu wstajesz częściej niż 2 razy w ciągu nocy na siku skonsultuj to z lekarzem. Aby rozpoznać przyczynę zaburzenia zleci on badanie ogólne moczu i posiew moczu, morfologię krwi. Lekarz weźmie pod uwagę także choroby przewlekłe, na które choruje pacjent i przyjmowane przez niego leki oraz tryb życia, w tym spożywanie alkoholu czy aktywność fizyczną.
Leczenie zależy od przyczyny dolegliwości. Jeśli nykturia spowodowana jest zakażeniem dróg moczowych stosuje się zwykle antybiotyki, po zdiagnozowaniu raka pęcherza czy nerki należy rozpocząć leczenie onkologiczne, a w przypadku, gdy częste oddawanie moczu w nocy wywołują leki moczopędne lepiej przyjmować je wcześniej, a nie przed samym pójściem spać.
Co zrobić, aby nie wstawać w nocy do toalety?
W przypadku, gdy nykturię wywołuje choroba należy rozpocząć jej leczenie. Jednak jeśli jej przyczyna wynika z nieprawidłowego trybu życia zastosuj te wskazówki:
- unikaj alkoholu, kofeiny, papierosów i napojów gazowanych przed snem,
- pij co najmniej 2 litry wody dziennie, ale nie tuż przed snem,
- przyjmuj leki moczopędne w ciągu dnia,
- ogranicz spożycie soli i białka,
- zadbaj o prawidłową masę ciała,
- dbaj o higienę intymną, aby nie dopuścić do rozwoju infekcji,
- wysikaj się przed pójściem spać.