Telefony komórkowe przyciągają kleszcze? Zbadano wpływ promieniowania elektromagnetycznego na zachowanie kleszczy

Okazuje się, że telefony komórkowe mogą bezpośrednio wpływać nie tylko na nasze zachowania, ale także zwierząt. O ile w wielu przypadkach jest to wpływ negatywny, o tyle okazuje się, że dla kleszczy promieniowanie związane m.in. z telefonami może być wyjątkowo atrakcyjne.

Tak wynika z badań, przeprowadzonych przez interdyscyplinarny polsko-słowacki zespół uczonych. Jego celem było sprawdzenie wpływu pola elektromagnetycznego (EMF) na zachowanie kleszczy pospolitych (znanych też pod nazwą kleszcz pastwiskowy i kleszcz psi, Ixodes ricinus). Obserwowano zachowanie ponad 300 osobników (160 dorosłych samców i 140 samic) poddanych działaniu pola elektromagnetycznego o częstotliwości 900 MHz, czyli takiego, jakie wytwarzają telefony komórkowe.

Kleszcze najchętniej zmierzały do obszaru, w którym występowało takie pole elektromagnetyczne.

Dotyczyło to wszystkich kleszczy, ale w szczególności zarażonych riketsjami (bakteriami pasożytującymi w kleszczach, które mogą powodować groźne choroby, w tym gorączkę Q i gorączkę plamistą). Wyniki badań zostały opublikowane w marcu tego roku.

W Polsce poza kleszczem pospolitym występuje m.in. również kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus). Jego z kolei dotyczyły badania opublikowane w 2018 r., również przez polskich i słowackich naukowców. Okazuje się, że również ten gatunek kleszcza jest podatny na działanie pola elektromagnetycznego o częstotliwości radiowej (RF-EMF).

W przeprowadzonym badaniu kleszcze łąkowe zbierały się w miejscach, gdzie występowało pole elektromagnetyczne o częstotliwości 900 MHz, natomiast uciekały z obszaru, gdzie częstotliwość była znacznie wyższa (5 000 MHz).

Warto wiedzieć, że częstotliwość 900 MHz jest właściwa m.in. dla telefonów komórkowych, a 5000 MHz – sieci Wi-Fi.

Kleszcze kierują się głównie zmysłem węchu oraz dotyku, wyczuwają także ciepło (np. ciała) oraz dwutlenek węgla, który wydalamy w czasie oddychania. Za wyczuwanie tych bodźców odpowiada tzw. narząd Hallera. Wiadomo jednak, że wiele zwierząt jest wrażliwych również na pole magnetyczne (np. pole magnetyczne Ziemi), a także elektromagnetyczne, wytwarzane przez żywe osobniki. O ile przyczyny takiej, a nie innej reakcji kleszczy na pole elektromagnetyczne nie są do końca wyjaśnione, można przypuszczać, że chodzi o dodatkowy „mechanizm wykrywania” potencjalnego żywiciela.
Dlatego idąc na łąkę lub do miejskiego parku zastanówmy się, czy telefon komórkowy rzeczywiście będzie nam niezbędny.

Źródła:
1. Frątczak, M. et al., Infected Ixodes ricinus ticks are attracted by electromagnetic radiation of 900 MHz, in: Thick and Thick-Borne Diseases, Available online 19 March 2020, 101416

2. Vargová, B. et al. Electromagnetic radiation and behavioural response of ticks: an experimental test, in: Experimental and Applied Acarology volume 75, pages85–95(2018)