Dwa nowe darmowe badania dla kobiet na NFZ. Mogą uchronić cię przed rozwojem raka. Wykryją go na długo przed pojawieniem się objawów

Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych znajduje się aktualnie na etapie konsultacji publicznych. Wprowadza on zmiany w Programie profilaktyki raka szyjki macicy poprzez dodanie do niego badań: testu HPV HR z genotypowaniem HPV 16/18 oraz cytologii na podłożu płynnym.

– Rak szyjki macicy stanowi poważny problem zdrowotny. Jest to nowotwór, którego głównym czynnikiem ryzyka rozwoju jest przetrwałe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (ang. human papillomavirus, HPV) o wysokim potencjale onkogennym (hrHPV) – czytamy w uzasadnieniu projektu.

Rak szyjki macicy to jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów u kobiet. Jest on czwartym pod względem częstości występowania nowotworem u kobiet na świecie. Natomiast Polska ma jeden z najwyższych w Europie wskaźników zachorowalności i umieralności z powodu tego nowotworu.

Rak szyjki macicy niemal w stu procentach przypadków spowodowany jest zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (ang.: human papillomavirus – HPV) o wysokim potencjale onkogennym (hrHPV). Wirus przenoszony jest drogą płciową, a jego najczęściej występujące genotypy 6 i 11 wywołują łagodne i niezłośliwe zmiany takie jak brodawki płciowe, czyli kłykciny kończyste, które są łatwe do wyleczenia.

Jednak 14 genotypów wirusa odpowiedzialnych jest za rozwój raka szyjki macicy i tzw. stanów przedrakowych, które pojawiają się nawet na 10 lat przed rozwojem raka. Onkogenne genotypy prowadzące do rozwoju nowotworu to 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66 i 68. Mogą je wykryć badania przesiewowe oparte na cytologii i nowoczesne badania molekularne, czyli tzw. testy HPV. Wczesne wykrycie zakażenia onkogennym typem wirusa HPV pozwala na ujawnienie stanów przedrakowych szyjki macicy. Podjęcie ich leczenia, nawet gdy są w zaawansowanym stadium pozwala zapobiec rozwojowi raka.

– Rak szyjki macicy rozwija się na podłożu zmian przednowotworowych, które można skuteczniej zidentyfikować dzięki testom HPV HR wykonywanym podczas badań przesiewowych w programie profilaktycznym i wyleczyć na wczesnym etapie choroby. Za zmiany powstające na szyjce odpowiada najczęściej zakażenie wysoko onkogennymi typami wirusa HPV (16/18), dlatego jako podstawowe badanie przesiewowe w profilaktyce raka szyjki macicy wskazuje się test HPV HR – wskazuje MZ w projekcie rozporządzenia.

Ministerstwo Zdrowia chce dodać do Programu profilaktyki raka szyjki macicy dwa nowe badania, które pozwolą na wykrywanie stanów przedrakowych szyjki macicy i umożliwią ich leczenie zapobiegające rozwojowi nowotworu.

– Wykonanie testu HPV HR z gentypowaniem HPV 16/18 w populacji kobiet w wieku 25-64 lata pozwoli na identyfikację grup ryzyka rozwoju nowotworu, a w połączeniu z cytologią na podłożu płynnym pozwala monitorować zdrowie kobiety, tak aby nie dopuścić do rozwoju choroby – czytamy w uzasadnieniu projektu.

Badanie ma być wykonywane profilaktycznie u każdej kobiety w podanym przedziale wiekowym co 5 lat. Jak wskazuje resort zdrowia próbka do badania ma być pobierana w gabinecie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej przez lekarza ginekologa lub uprawnioną położną. Ocenę materiału przeprowadzi medyczne laboratorium diagnostyczne wpisane do ewidencji prowadzonej przez Krajową Radę Diagnostów Laboratoryjnych lub zakład patomorfologii, posiadające pracownię cytologiczną oraz pracownię molekularną.

W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzony test HPV HR, a w przypadku uzyskania dodatniego wyniku ta sama próbka materiału zostanie wykorzystana do wykonania płynnej cytologii.

– Powyższa regulacja powinna przyczynić się do lepszego wykrywania choroby na bardzo wczesnym etapie oraz identyfikowania kobiet w grupie ryzyka rozwoju nowotworu – podsumowuje MZ w projekcie rozporządzenia.

Źródło: Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Rządowy Proces Legislacyjny