Wapowanie wpływa na geny jak palenie. Gdy porównali zmiany w DNA od e-papierosów i tytoniu, naukowcy nie mieli już wątpliwości

E-papierosy to popularna alternatywa dla klasycznych wyrobów tytoniowych, ale nie pozbawiona wad. Wiadomo, że wpływają negatywnie na zdrowie, choć kwestie są wciąż badane. Teraz odkryto, że użytkownicy e-papierosów doświadczają podobnych negatywnych skutków, co tradycyjni palacze.

Wyniki nowych badań nie dowodzą, że e-papierosy powodują raka, ale rzucają nowe światło na długoterminowy wpływ wapowania na zdrowie. W ich ramach naukowcy z University College London i Uniwersytetu w Innsbrucku przeanalizowali wpływ palenia papierosów i e-papierosów na metylację DNA w ponad 3500 próbkach. Analizy skupiały się na dwóch typach komórek: tych bezpośrednio narażonych na działanie tytoniu oraz tych, które nie były.

Zmiany takie u palaczy zwykłych papierosów są powiązane z przyszłym rozwojem raka płuc – informuje publikacja na dostępna na łamach „Cancer Research”.

Sprawdź: Zakaz jednorazowych e-papierosów od maja 2024 r.?

Badanie wykazało, że komórki nabłonkowe w jamie ustnej tradycyjnych palaczy wykazywały znaczne zmiany epigenetyczne. Analiza obliczeniowa próbek wykazała, że niektóre zmiany epigenetyczne związane z paleniem (przede wszystkim w komórkach szyjki macicy) pozostają stabilne nawet długo po rzuceniu.

– Można powiedzieć, że epigenom pozwala nam patrzeć wstecz – tłumaczy prof. Martin Widschwendter, starszy autor publikacji. – Mówi o tym, jak nasz organizm zareagował na wcześniejsze ekspozycje środowiskowe, m.in. na palenie papierosów. Ale poza tym badanie epigenomu pozwala także patrzeć w przyszłość, bo umożliwia przewidywanie przyszłego stanu zdrowia i ryzyka rozwoju różnych chorób. Np. zmiany epigenetyczne w komórkach policzków palaczy pojawiają się dużo przed tym, zanim rozwinie się u nich nowotwór płuca.

Zmiany DNA te były szczególnie nasilone u osób, które już chorowały na nowotwór albo miały stan przednowotworowy. Zdaniem badaczy potwierdza to pogląd, że zmiany epigenetyczne związane z paleniem umożliwiają komórkom bardziej niekontrolowany i szybszy wzrost. Dalsze analizy wykazały, że bardzo podobne zmiany występują też jednak w komórkach użytkowników e-papierosów.

Zmiany w DNA dotyczyły nawet palaczy e-papierosów, które prawie wyłącznie lub wyłącznie korzystały z e-wyrobów i w całym swoim życiu wypaliły mniej niż 100 papierosów tradycyjnych. Zdaniem badaczy „urządzenia do wapowania nie są wcale tak nieszkodliwe, jak początkowo sądzono”.

– Na podstawie tych ustaleń nie możemy stwierdzić, że e-papierosy powodują raka, ale widzimy wyraźnie, że ich użytkownicy mają podobne zmiany epigenetyczne w komórkach policzka jak te, które obserwujemy u palaczy – mówi dr Chiara Herzog, współautorka publikacji. – Konieczne będą więc dalsze badania w celu sprawdzenia, czy nasze odkrycie można wykorzystać do indywidualnego przewidywania raka u palaczy i użytkowników e-papierosów.

Chociaż Brytyjska National Health Service twierdzi, że e-papierosy są bezpieczniejsze niż tytoń tradycyjny, nie możemy mieć pewności. Potrzeba jednak wiele danych, by określić ich długoterminowy wpływ na zdrowie ludzkie.